کتاب سفر - کوبا

تور کوبا

"جزیره [کوبا] با شکر زندگی می‌کرد. روزی متوجه شد که همان دارد قاتل جانش می‌شود. سراپای جزیره را شکر خام گرفته است... پس چه کسی کوبا را در میان کوبا نگه‌داشته است؟"

جملات بالا نقل قولی است از ژان پل سارتر در کتابش به نام "جنگ شکر در کوبا". سارتر دو بار به کوبا رفت، یک‌بار در سال 1949 میلادی و آخرین بار در سال 1959 درست همان زمانی که فیدل کاسترو و طرفدارانش انقلاب کوبا را شکل دادند. او شامه‌ای قوی برای کشف انقلاب‌های اجتماعی داشت به همین دلیل بار سفرش را به همراه سیمین دوبوار بست و به کوبا رفت.

دیدار تاریخی این دو نفر با ارنستو چه‌گوارا در کوبا به یکی از پربازدیدترین عکس‌های تاریخ معاصر تبدیل شد. وقتی که چه‌گوارا سیگار برگی برای سارتر روشن می‌کند، سارتر می‌گوید: ” انسان مثل سیگار می‌ماند، از لحظه‌ای که روشن می‌شود، از همان لحظه رو به نابودی می‌رود”.

سیگار برگی که چه‌گوارا برای سارتر روشن کرد.

کتاب "جنگ شکر در کوبا" به صورت راه‌نامه و یا همان گزارش سفر برای روزنامه‌ی فرانس سوار نوشته شد تا مردم را با اتفاقات و وقایع روزهای انقلابی کوبا بیشتر آشنا کند. برای سارتر دردناک بود که ببیند چطور کشوری که یکی از سرمایه‌های اصلی‌اش شکر است و با فروش آن می‌تواند درآمد خوبی برای رونق اوضاع اقتصادی کشورش داشته باشد، هنوز هم مردمش در فقر به سر می‌برند. شاید فکر کنید که اگر الان به کوبا سفر کنید با دنیایی متفاوت از آنچه که سارتر آن را در کتابش توصیف کرده روبرو شوید اما اصلا این‌طور نیست. کوبا با بستن درهایش به روی کشورهای خارجی مثل آمریکا، کشوری را به وجود آورد که اگر الان هم در خیابان‌هایش راه بروید هنوز همان اتومبیل‌های کلاسیک آمریکایی را می‌بینید که شاید سارتر هم دیده باشد. 

به قول یکی از مسافران کوبا: "به تازگی از سفرم به کوبا برگشتم. انگار که از دنیای دهه‌ی پنجاه میلادی آمده‌ام. هنوز هم تاکسی‌هایش قدیمی است. خیره به دیوارهای رنگی خانه‌ها از کوچه‌های سنگفرش شده عبور می‌کردم و احساس می‌کردم که سارتر از "جنگ شکر در کوبا" آمده و با من همراه شده. سفر به کوبا درست مثل سوار شدن به ماشین زمان و رفتن به گذشته است".