سنگ نگاره های ˈتیمرهˈ خمین زیستگاه کهن ایران زمین

این آثار کهن پنجره هایی روبه گذشته های دور هستند که از منظرگاه آنها می توان تاریخ خط، هنر، زبان، محیط اقلیمی، اسطوره ها، فرهنگ و از همه مهمتر نوع اندیشه های آنان را مطالعه کرد.

از این رویکرد است که دانشمندان علوم مذکور در تلاش اند تا آنها را کشف یا به طرق ممکن به آنها دست یابند.

هنرهای صخره ای، تنها هنر تجسمی است که مرز جغرافیایی مشخصی نداشته و همه ملل جهان فارغ از فرهنگ، نژاد و حتی اقلیم های جغرافیایی برغم دوری از آن گذر کرده اند.

هنرهای صخره ای، اسناد دست اولی هستند که پژوهشگران را با ˈترجمانˈ فرهنگ ها در اقلیم ها و زمان های مختلف آشنا می کنند و سخن گفتن آنها با تصاویر، نشانه هایی چه در زمان و مکان برای همه ملل جهان است.

بزرگترین مجموعه سنگ نگاره های کشور در قالب 31 نقطه شامل بیش از 21 هزار سنگ نگاره در منطقه ای به نام تیمره بهشت سنگ نگاره های ایران بین خمین و گلپایگان است.

منطقه تیمره در نزدیکی شهرستان خمین یکی از غنی ترین نقاط ایران به لحاظ تعداد و نوع سنگ نگاره های کشف شده است که حاوی طرح های متنوع و بی مانندی می باشد.

درحالی که انسان امروزی تاکنون موفق به کشف هیچ پدیده تاریخی و هنری با قدمت چهل هزار سال نشده، با این وجود در منطقه تیمره خمین قدمت بعضی از سنگ نگاره ها تصاویر حیواناتی از جمله بزکوهی و کَل روی سنگ نگاره ها حکایت از قدمتی 40 هزار ساله دارد.

محقق، پژوهشگر و مولف دو کتاب در زمینه سنگ نگاره های تیمره خمین می گوید: در کوهها و دره های خمین بیشترین و متنوع ترین سنگ نگاره ها وجود دارد و در تیمره خمین 21 هزار مکشوفه موجود است.

ˈمحمد ناصری فردˈ افزود: کهن ترین خطوط (ایدئوگرام و خطوط سطری) و کهن ترین خط مکشوفه در ایران نیز متعلق به تیمره خمین است.

وی ادامه داد: یک سوم مولاژ کتیبه های خطی و تصویری موجود در باغ کتیبه های کاخ نیاوران، متعلق به تیمره (کوه های اطراف خمین) است.

ناصری فرد خاطرنشان کرد: برای نخستین بار در ایران فنجان نماها در تیمره خمین کشف شد، فنجان نماها و رینگ های متعدد و معرفی کارکردهای متعدد آنها (گاه شماری و صورفلکی)، مختصات جغرافیایی، فلسفه نر و مادگی (زایندگی)، عصاره کشی از گیاهان مقدس در نقاط مختلف خمین، فصل جدیدی برای محققان و دانش پژوهان رشته های مختلف علوم انسانی و علوم پایه را باز می کنند.

ناصری فرد گفت: برای نخستین بار در ایران در میان سنگ نگاره های تیمره، کهن ترین آثار تقدسی ایران و جهان از جمله نقش های ˈپنجه های دستˈ کشف شده است.

وی ادامه داد: تطبیق ارتباط معنوی عمیق پنجه های دست مکشوفه در ایران و دیگر ملل روی کره زمین از هر نژاد و قومیت، به نمایش گذاشته شده است.

این محقق افزود: پنجه های دست، فنجان نماها و لیزی های سنگی، کشف حلقه های مفقوده ای از فرهنگ این سرزمین کهن هستند که در ورای آنها چون و چراهای خاص دیگر مطرح است.

وی گفت: بیش از 30 کتیبه و سنگ نوشته از کهن ترین ادوار (هزاره دهم ق.م) تا 250 سال پیش که برای نخستین بار در خمین کشف می شود، بیانگر سیر تطور خط در ایران می باشد.

ناصری فرد خاطرنشان کرد: کهن ترین کتیبه های خطی باغ کتیبه های کاخ نیاوران نیز متعلق به تیمره است و بیشترین مولاژ کتیبه های کاخ نیاوران نیز متعلق به این خطه است.

کشف نقش های زیگورات برای نخستین بار در ایران در منطقه تیمره شبیه نمونه های بازسازی شده زیگورات در بین النهرین از روی طرح های خطی در موزه بریتانیا کشف شده است.

با وجودی که این سنگ نگاره ها فرصت فراموش شده در صنعت گردشگری هستند، بطوری که با گذشت چند سال از کشف منطقه تیمره خمین، تاکنون اقدامی برای توسعه گردشگری آن صورت نگرفته است.

هنری که فرهنگ و پیشینه ایران زمین را بازگو می کند، این هنرها نه تنها به روی گردشگران خارجی بلکه به علت نبود برنامه ریزی و امکانات لازم، حتی به روی گردشگران داخلی هم بسته و ناشناخته مانده است.

رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی وجود سنگ نگاره های خمین را بهترین فرصت برای رونق صنعت گردشگری ایران می داند و معتقد است، بر اساس سند چشم انداز 20 ساله، باید در سال 1404حدود 20 میلیون گردشگر به ایران سفر کنند که با فراهم شدن بستر لازم می توان برای جذب بخشی از این تعداد در استان مرکزی و تیمره خمین اقدام کرد.

ˈمجتبی رضوانی ˈبا اشاره به قدمت 40 هزار ساله سنگ نگاره های خمین گفت: جهانگردان، علاقه مندند به شهرهایی سفر کنند که موزه، جاذبه های طبیعی و مذهبی در آنجا وجود داشته باشد.

او افزود: متاسفانه تاکنون کمترین زمینه بهره مندی از این غنای بالای فرهنگی، تاریخی و گردشگری در خمین فراهم شده است.

وی اظهار کرد: وجود سنگ نگاره ها در کنار جاذبه های فراوان تاریخی شهرستان خمین از جمله بیت تاریخی امام خمینی (ره)، طبیعت تپه ˈبوجهˈ، کبوترخانه و موزه مردم شناسی و قلعه سالار محتشم این منطقه را به قطب گردشگری تبدیل کرده است که می توان هرساله با درآمد زایی بسیار این آثار را به دنیا معرفی کرد.

وی ادامه داد: برای معرفی این جاذبه گردشگری تاکنون سه همایش برگزار شده و سال آینده نیز با برگزاری همایش های ملی می کوشیم تا این جاذبه گردشگری را بیشتر معرفی کنیم.

منبع:ایرنا