قدیمی‌ترین کلیسای ایران
تاریخ ساخت آن به سال ۳۲ میلادی برمی گردد و از کلیساهای قدیمی جهان به شمار می‌رود که درخیابان قدس شهر ارومیه واقع شدهاست.
محراب کلیسا اتاقکی گنبدی شکل و تو در تو است که فقط کشیش‌ها حق ورود به آن را دارند. ساختمان کنونی کلیسای ننه مریم بویژه گنبدها طاقها و پایه‌های آن بر اساس نظر کارشناسان باستان شناسی متعلق به دوره ساسانی است و معماری داخلی آن آمیزه‌ای از معماری ساسانی و پارتی است.
طبق روایت نویسندگان آشوری و مسیحی این بنا قبلا آتشکده و یکی از معابد معروف زرتشتیان بوده. هنگام تولد مسیح، موبدان زرتشتی ساکن این معبد، ستاره‌ای درخشان را در حال حرکت به سوی شرق می‌بینند، آن را نشانه‌ای از تولد منجی وعده داده شده می‌یابند و به طرف اورشلیم روانه می‌شوند.
این موبدها پس از بازگشت به ارومیه، آتشکده را مبدل به کلیسا کرده و در آنجا دین مسیح را بشارت می‌دهند. اولین بار در سال ۶۴۲ توسط شاهزاده‌ای چینی مرمت شد. در سال ۱۳۴۲ و ۱۳۴۳ نیز مورد مرمت قرار گرفت. نمای فعلی آن به دورهٔ ساسانی تعلق دارد.
کلیسای ننه مریم نه نیمکت دارد و نه جایگاهی برای اعتراف و وعظ کشیش.
سرت را که خم می‌کنی تا از در کوتاه کلیسا داخل شوی، چشمت به تابلویی می‌افتد که در آن نوشته: نعلینت را از پا بیرون کن، مکانی که در آن ایستاده‌ای مقدس است.
داخل کلیسا اصلا به آنچه از کلیساهای دیگر در ذهن دارید شباهت ندارد. دالان‌هایی تودرتو که با سنگ و ملات درست شده‌اند و سقفی کوتاه.
در بخشی از آن محرابی بسیار ساده و در عین حال نفسگیر وجود دارد که در پشت آن دالانی آبی رنگ و تزیین شده با عکس عیسی مسیح قرار دارد و هنگام مراسم کشیش در آنجا می‌ایستد.
منبع:ویکی پدیا، میراث فرهنگی