معمای عدد 11 در گنبد «شاه نعمت الله ولی»

این کارشناس ارشد ریاضی در دانشگاه اترخت (Utrecht) هلند، روز شنبه اصفهان اظهار کرد: معماران و مهندسان ایرانی در طراحی و ساخت گنبد آرامگاه شاه نعمت الله ولی از یک روش منحصر به فرد و بی نظیر استفاده کرده اند.

«وینسنت کارلز»(Vincent Karels) افزود: بر اساس مطالعاتی که بر روی طرح گنبد فیروزه ای این آرامگاه انجام دادم، پی بردم که این گنبد به 11 قسمت مساوی تقسیم شده است.

وی ادامه داد: قاعده این 11 قسمت در پایین گنبد و رئوس آنها در بالای گنبد در کنار یکدیگر قرار گرفته است.
وی با اشاره به اینکه از نظر ریاضی، محیط دایره بطور معمول به قسمت های مساوی زوج تقسیم می شود، اظهار کرد: اینکه چرا معمار و مهندس این گنبد عدد 11 که یک عدد فرد است را برای تقسیم گنبد و طراحی آن انتخاب کرده، بسیار جالب و حائز اهمیت است.

کارشناس هلندی با تاکید براینکه این کار از نظر علم ریاضی بسیار مشکل است، گفت: لازم است اساتید معماری و کاشیکاری ایران بررسی کنند که چطور این 11 قسمت مساوی بر روی یک گنبد با یکدیگر جفت و جور شده است.

کارلز افزود: بدون شک معماران آرامگاه شاه نعمت الله ولی در زمان صفوی با این نوع طراحی و ساخت گنبد، قصد دادن پیامی را داشته اند که این پیام باید کشف شود.

وی تصریح کرد: با بررسی هایی که در باره عدد 11 و حروف ابجد انجام دادم متوجه شدم که عدد 11 معادل کلمه «هو» به معنای «الله» است. به گفته وی، این احتمال می رود که با توجه به اینکه شاه نعمت الله ولی یک عارف بزرگ و شناخته شده در زمان خود بوده، این کار برای نشان دادن اخلاص او در ایمان به خدا انجام شده است.

این کارشناس هلندی نتایج این تحقیق خود را امروز در یک سخنرانی علمی در خانه ریاضیات اصفهان ارائه خواهد کرد.
شاه نعمت الله ولی از عرفا و شعرای سده هشتم و نهم هجری است که در سال ۸۳۲ (به روایتی ۸۳۴ هجری قمری) در شهر کرمان درگذشت و در باغی در ماهان دفن شد.

قدیمی ترین قسمت آرامگاه این عارف، گنبدی است که در سال 840 هجری قمری ساخته شد و از شاهکارهای معماری این آستانه به شمار می آید.
وینسنت کارلز همراه با تعداد دیگری از اساتید ریاضی دانشگاه های هلند و آلمان برای ارائه چند سخنرانی علمی به اصفهان سفر کرده اند و پس از این شهر برای بررسی آثار تاریخی به کرمان و یزد می روند.

منبع: ایرنا