همه چیز درباره پرنده‌نگری

پرنده‌شناسی یا پرنده‌نگری؟

بسیاری مواقع افراد دو کلمه پرنده‌نگری (Birdwatching) و پرنده‌شناسی (Ornithology) را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند؛ درصورتی‌که این دو واژه کاملاً از یکدیگر متفاوت هستند.
پرنده‌شناس به فردی گفته می‌شود که در حوزه شناخت پرندگان در حال تحقیق است. در واقع فعالیت‌های این شخص به علوم زیست‌شناسی و شاخه‌های مرتبط با آن مرتبط است و فعالیت‌های او چندان جنبه تفریحی ندارد. در واقع در پرنده‌شناسی، یک فرد در حال فعالیت علمی است هرچند ممکن است در حین کار خود از مشاهده پرندگان لذت نیز ببرد.
پرنده‌نگر به فردی گفته می‌شود که هدف او از تماشای پرندگان کاملاً تفریحی است و در واقع هیچ کار علمی در حین پرنده‌نگری انجام نمی‌دهد. با اینکه فرد پرنده‌نگر ممکن است به شناخت انواع پرندگان دست یابد؛ اما این شناخت و کسب اطلاعات، علمی محسوب نمی‌شود.

تاریخچه پرنده‌نگری در جهان

تاریخچه پرنده‌نگری در جهان به سال ۱۹۰۱ باز می‌گردد. در آن سال اصطلاح پرنده‌نگری (Birdwatching) برای اولین بار توسط فردی به نام «ادموند سلوس» (Edmund Selous) در کتابی به همین نام به کار برده شد. تجربه پرنده‌نگری در سال‌های ابتدایی و میانی قرن بیستم در سواحل شرقی آمریکا پدیدار شد و تا سال ۱۹۷۰ به سرگرمی حدود ۴ درصد از امریکایی‌ها تبدیل گشت. در ایران ورود تجربه پرنده‌نگری در دهه ۱۳۸۰ اتفاق افتاد که با نام‌های پرنده بینی، پرنده بازی، تماشای پرندگان و... از آن یاد می‌شد. به مرور واژه پرنده‌نگر از لحاظ لغوی، مفهومی و زیبایی‌شناسی مورد تأیید قرار گرفت و به این فعالیت، نام پرنده‌نگری داده شد.

پرنده‌نگری در ایران

پرنده‌نگری به فعالیتی گفته می‌شود که به تنهایی و یا با تور پرنده‌نگری انجام می‌شود و در این فعالیت افراد به مشاهده و بررسی پرندگان در طبیعت و محل زندگی‌شان می‌پردازند. در این فعالیت که زیر مجموعه طبیعت‌گردی و اکوتوریسم است افراد می‌توانند الگوی زندگی، کوچ و مسیر حرکت پرندگان را دنبال کنند. تور طبیعت‌گردی یکی از تورهای بسیار محبوب است که امروزه رونق بسیاری دارد. گاهی تور پرنده‌نگری زیر مجموعه‌ای از تور طبیعت‌گردی است و گاهی به شکل مجزا و اختصاصی برگزار می‌شود.
برای بسیاری از افراد شاید سؤال باشد که قیمت تور پرنده‌نگری چقدر است و آیا این تجربه هزینه بر است یا خیر؟! قیمت تور پرنده‌نگری با توجه به نوع تور و محل برگزاری آن می‌تواند متفاوت باشد و برای آگاهی از این مسئله باید با تورهای گردشگری مشورت کرد.

چگونه باید یک پرنده‌نگر شویم؟

افرادی که می‌خواهند برای اولین بار فعالیت پرنده‌نگری را آغاز کنند پیش از هر چیز به یک دوربین چشمی نیاز دارند تا بتوانند پرندگان را به راحتی مشاهده کنند. همچنین لازم است پیش از آغاز فعالیت پرنده‌نگری در مورد انواع پرندگان، الگوی مهاجرت، گونه‌های مختلف آنها و نحوه ارتباط پرندگان با همنوع‌شان مطالعه شود. پس از کسب اطلاعات لازم کافی است تا افراد در زمان مناسب در تورهای پرنده‌نگری شرکت کنند. تورهای پرنده‌نگری در زمان‌های مناسب برگزار می‌شوند و از طرفی به دلیل آشنایی برگزارکننده تورها با مکان‌های خاص پرندگان، برای افراد تازه وارد در دنیای پرنده‌نگری مناسب‌تر هستند.

انواع تور پرنده‌نگری

تور پرنده‌نگری به طور معمول به سه دسته پرنده‌نگری در جنگل، پرنده‌نگری در ساحل و پرنده‌نگری در نواحی مرطوب و معتدل تقسیم می‌شود. در هنگام شرکت در هر کدام از انواع تور پرنده‌نگری باید به نکات بسیار مهمی توجه کرد تا بهترین استفاده را از شرکت در این تورها برد.
در پرنده‌نگری ساحلی باید به صخره‌ها و فواصل آنها بسیار توجه نمود؛ زیرا در این مناطق است که پرندگان ساحلی زندگی می‌کنند. در پرنده‌نگری در جنگل، باید به بوته‌های محل زندگی این پرندگان بسیار دقت کرد و در زیر سایه بوته‌ها به دنبال پرندگان در حال استراحت گشت. در هنگام پرنده‌نگری در مناطق مرطوب و معتدل نیز باید به درختان کنار رودخانه که محل زندگی پرندگان هستند توجه ویژه‌ای داشت. لابه‌لای این شاخ و برگ‌ها محل زندگی این پرندگان است.

مقاصد تور پرنده‌نگری در ایران

در حال حاضر تور پرنده‌نگری یکی از تورهای روبه‌افزایش در ایران است و افراد بسیاری جهت شرکت در این تورها به دنبال شرایط آنها و آگاهی از قیمت تور پرنده‌نگری هستند.
بهترین زمان برای پرنده‌نگری فصل بهار و پاییز است. در فصل بهار جوجه‌های پرندگان به دنیا آمده‌اند و افراد می‌توانند به دنیا آمدن جوجه‌ها، مراقبت مادر از جوجه و غذا دادن مادر به فرزند خود را مشاهده کنند.
در فصل پاییز نیز پرندگان مهاجر وارد ایران می‌شوند که تماشای آنها می‌تواند در تور پرنده‌نگری تجربه‌ای بسیار جذاب و تکرارنشدنی باشد.
اگر می‌خواهید پرندگان مهاجر را ببینید تور پرنده‌نگری میانکاله و پس از آن تور پرنده‌نگری در آذربایجان غربی پیشنهاد می‌شود. از دیگر مقاصد تورهای پرنده‌نگری می‌توان به تالاب میقان، تالاب قره قشلاق در آذربایجان شرقی، تالاب فریدون‌کنار، آبیک قزوین، دریاچه زریبار مریوان، مرداب انزلی و جزیره قشم اشاره کرد.

وسایل مورد نیاز برای شرکت در تور پرنده‌نگری

پس از انتخاب تور مناسب و آگاهی از قیمت تور طبیعت‌گردی افراد باید به دنبال تهیه وسایل مورد نیاز این تور باشند. انتخاب لباس مناسب بسیار اهمیت دارد و پیشنهاد می‌شود از لباس‌های هم‌رنگ با طبیعت جهت استتار استفاده شود. انتخاب کفش نیز بسیار مهم است و باید با توجه به مقصد آن را تهیه کرد. کفش مناسب ارتفاعات کفش ترکینگ است و جهت رفتن به مرداب و تالاب‌ها باید چکمه پوشید.
داشتن کلاه مناسب، عینک‌آفتابی و کرم ضدآفتاب نیز برای جلوگیری از آفتاب‌سوختگی بسیار مهم و حیاتی است. اگر قصد دیدن پرندگان را از فاصله دور دارید یا می‌خواهید نوع خاصی از پرنده را حتماً ببینید باید یک دوربین چشمی پیشرفته نیز به همراه داشته باشید.
دفترچه ثبت نیز برای گردشگرانی که می‌خواهند اطلاعات کلی مربوط به پرنده‌ها، زیستگاه آنها و موارد دیگر را ثبت کنند بسیار لازم است.
اگر به عکاسی و ثبت تصویر پرندگان علاقه دارید از بردن دوربین عکاسی نباید غافل شوید. در تور پرنده‌نگری سوژه‌های بسیاری را در میان پرندگان و محیط اطرافشان خواهید دید که ثبت آنها می‌تواند برایتان خاطره‌ساز شود.

قیمت تور پرنده‌نگری چقدر است؟

قیمت تور پرنده‌نگری به عوامل متعددی بستگی دارد و نمی‌توان یک قیمت ثابت را تعیین کرد. اینکه تور در چه زمانی برگزار می‌شود و چه امکاناتی در حین تور در اختیار مسافران پرنده‌نگر قرار می‌گیرد بر قیمت تور پرنده‌نگری تأثیر دارد. جهت اطلاع از قیمت تور پرنده‌نگری باید با آژانس‌های ارائه‌دهنده صحبت کرد.

سخن آخر

تور پرنده‌نگری یکی از تورهایی است که امروزه طرف‌داران بسیاری در میان افراد طبیعت‌گرد دارد. این تور تفریحی به افراد این امکان را می‌دهد تا به مشاهده پرندگان در زادگاه طبیعی خود بپردازند و اطلاعات جالبی در مورد پرندگان به دست آورند.
امروزه در ایران تورهای پرنده‌نگری متفاوتی برگزار می‌شود و قیمت تور پرنده‌نگری می‌تواند با توجه به این انواع مختلف، متفاوت باشد. جهت کسب اطلاعات از این تورها و قیمت تور پرنده‌نگری افراد می‌توانند با مشاوران آژانس گردشگری دالاهو مشورت کنند.