شب یلدا

چرا شب یلدا بلندترین شب سال است؟

زمین هر سال روی یک مدار مشخصی در حال گردش به دور خورشید است. تاریخ 21 دسامبر (30 آذر)، زمین در مکان خاصی از این مدار قرار می‌گیرد. در این حالت ساکنان نیمکره شمالی زمین از خورشید دور شده و شاهد کوتاه‌ترین روز و بلندترین شب سال خواهند بود. به این اتفاق انقلاب زمستانی می‌گویند و مردم نیم‌کره شمالی شروع فصل زمستان را جشن می‌گیرند. در 21 ژوئن (31 خرداد) نیز خورشید در نیمکره شمالی به سمت خورشید متمایل شده و ساکنان این مناطق شاهد آغاز فصل تابستان خواهند بود و به این اتفاق انقلاب تابستانی می‌گویند. بر عکس این دو اتفاق در نیم‌کره جنوبی رخ می‌دهد و در واقع انقلاب زمستانی آنها در 21 ژوئن (31 خرداد) آغاز می‌شود.

تاریخچه شب یلدا

از هزاران سال قبل انقلاب زمستانی با برگزاری آیین‌های باستانی گوناگونی جشن گرفته می‌شود؛ در ایران باستان با نام شب یلدا (چله)، در میان یهودیان با نام حنوکا و در میان مسیحیان همان جشن کریسمس است. اما به غیر از این آیین‌ها، در فرهنگ هر کشور رسم و رسومی نیز برای زنده نگه داشتن طولانی‌ترین شب سال وجود دارد. واژه یلدا، از دوران ساسانیان و از زبان سامی وارد پارسی شده و به معنای زایش،زادروز یا تولد است. یکی دیگر از دلایل برگزاری این جشن، شب زادروز ایزد مهر یا میترا است. مهر به معنای خورشید است و تاریخ پرستش آن در میان ایرانی‌ها و آریایی‌‍‌ها به پیش از دین زرتشت می‌رسد. پس از ظهور زرتشت این پیامبر او را اهورامزدا تعریف کرد و حتی قسمتی از اوستا نیز به نامش نامگذاری شده. شب یلدا به نام شب چله نیز در بین اقوام مختلف شهرت دارد. چله بزرگ از اول دی تا دهم بهمن است که به جشن سده می‌انجامد. چله کوچک نیز از دهم بهمن تا پایان بهمن است. حتما واژه چله زمستان را بارها شنید‌اید؛ این واژه اشاره به چله بزرگ دارد و کنایه‌ای از سرمای سخت است.

آداب و رسوم شب یلدا

خانواده‌های ایرانی در شب یلدا معمولا حافظ می‌خوانند و دقایقی را به گرفتن فال می‌گذارند. در نقاط مختلف ایران، بر اساس محیط و سبک زندگی مردم منطقه، انواع تنقلات و خوراکی‌های مختلفی مصرف می‌شود اما هندوانه میوه‌ای است که معمولا در هر سفره‌ای وجود دارد. زیرا از گذشته‌های دور این باور وجود دارد که اگر در شب چله مقداری هندوانه بخورند، در سراسر زمستان بیمار نمی‎شوند و سرما بر آن‌ها غلبه نخواهد کرد. از دیگر مورادی که در اکثر سفره‌های یلدا می‌توان یافت آجیل مخصوص، انار و شیرینی و میوه‌های گوناگون است که جنبه نمادین دارند و نشانه برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستند.

چرا شب یلدا با تور سفر کنیم؟

تورهای ویژه شب یلدا این فرصت را برای خانواده‌ها ایجاد می‌کند تا با یک تیر دو نشان بزنند. هم لذت سفر گروهی را تجربه کنند هم در طولانی‌ترین شب سال دور یکدیگر جمع شوند و در محیطی گرم و صمیمی به پیشواز روزهای سرد بروند. برای افراد تنها نیز موقعیت خوبی است تا در اولین روز زمستان از پیله تنهایی خود خارج شوند و در کنار دوستانی جدید این روز را جشن بگیرند.

یلدا در تورهای دالاهو چطور می‎گذرد؟

یکی از بهانه‌های جشن گرفتن یلدا، دور هم جمع شدن افراد است. محیط گرم و شادی را تصور کنید که پیر و جوان دور هم جمع می‌شوند. در کنار هم خوراکی‌های آیینی یلدا را می‌خورند. دقایقی را به شنیدن موسیقی زنده محلی در شمال یا جنوب ایران می‌گذارند و اولین روز از زمستان را با شادی جشن می‌گیرند. برای تجربه چنین شبی کافی است در تورهای ویژه شب یلدا با دالاهو همراه باشید.