شفق قطبی
رقصِ شالِ حریر سبز در آسمانهمه چیز درباره شفق قطبی در روسیه
شفق قطبی (Aurora) در روسیه پدیدهای تماشایی و شگفت انگیز است که در شمال شبه جزیره کولا Kola قابل رویت است. مورمانسک یک شهر بندری کوچک در روسیه است و برای گردشگرانی که به دنبال تماشای شفق قطبی در روسیه هستند یک مقصد ایده آل. اطراف شهر مورمانسک وقتی کمی از شهر فاصله بگیریم تا آلودگی نوری شهر کمتر شود امکان تماشای پدیدهای رویایی را خواهید داشت؛ رقص نورهای رنگین در آسمان شب! در ادامه درباره اینکه چطور شفق قطبی روی میدهد؟ توضیح خواهیم داد و اینکه زمان مناسب تماشای شفق قطبی چه وقت است؟ بهترین مکان برای تماشای شفق قطبی کجاست؟ شفق قطبی در مورمانسک روسیه قابل رویت است؟
شفق قطبی چیست؟
شفق قطبی (Aurora) یکی از پدیدههای جذاب نجوم است؛ این پدیده با رنگ سبز جذاب و درخشش مرموزش سالهاست گردشگران را شیفته خود کرده. شفق قطبی شامل نورهای رنگینی است که در آسمان شب و در بخشهای شمالی کره زمین قابل رویت هستند. طوفانهای خورشیدی که از جنس الکترون، پروتون و یونهای سنگین هستند عامل اصلی ایجاد شفق قطبی میشوند. نورهای قطبی در اثر الکترونهایی که در طول خطوط نیروی میدان مغناطیسی زمین حلقه میزنند، به وجود میآیند. این نورها در قطب شمال به نورهای شمالی و در قطب جنوب به نورهای جنوبی شهرت دارند.
شفقهای قطبی ترکیبی از رنگهای بسیار زیبای قرمز، آبی، نارنجی، سبز و زرد هستند. شفق قطبی به صورت پردههای رنگینی است که با وزش باد تکان میخورد و تغییر شکل میدهد؛ درست مانند یک شال حریر رنگین که رنگ سبز در آن غالب است. گاهی این شفقهای قطبی از یک باریکه شروع میشوند و کمکم گسترش پیدا میکنند. بقدری این فضا و احاطه شدن آسمان با این نورهای رنگی جذاب است که اگر آن را ببینید هرگز فراموشش نخواهید کرد. شدت نور شفق قطبی دقیقا وابسته به شدت طوفان خورشیدی است و با ضریبی با عنوان K ایندکس سنجیده میشود. بادهای خورشیدی یا طوفانهای خورشیدی معمولا به طور دائمی اتفاق میافتند اما آبوهوای خورشیدی (گرم شدن و خنک شدن بخشهای خورشید) روزانه تغییر میکند.
پدیده شفق قطبی فقط مخصوص سیاره ما (زمین) نیست و در زحل و مشتری شفقهای قطبی دیده شده. هر سیارهای که در معرض طوفانهای خورشیدی باشد و دارای میدان مغناطیسی و اتمسفر باشد پدیده شفق قطبی در آن رخ خواهد داد.
کجا شفق قطبی را ببینیم؟
رویت شفق قطبی در کشورهایی که به قطب شمال نزدیک هستند امکان پذیر است مانند کشورهای اسکاندیناوی، کانادا، آلاسکا، ایسلند، اسکاتلند و البته در شهر مورمانسک روسیه. شهر مورمانسک روسیه یک شهر بندری است که در حال حاضر قطب ماهیگیری برای کشور روسیه محسوب میشود.
در جنگ جهانی دوم مورمانسک بندری بود که نظامیان انگلیسی و آمریکائی از آن به عنوان پلی برای انتقال تجهیزات نظامی خود از اقیانوس منجمد شمالی به آمریکا و بالعکس استفاده کردند. در شهر مورمانسک علاوه بر تماشای پدیده زیبای شفق قطبی این فرصت را دارید تا از یادگاریهای دوران جنگ جهانی دوم نیز دیدن کنید. مورمانسک به طول 20 کیلومتر در سواحل دریای برنت کشیده شده است و در تمام طول سال این بندر فعال است.
زمان مناسب تماشای شفق قطبی چه وقت است؟
برای تماشای شفق قطبی مهمترین نکته وجود یک آسمان صاف و بدون ابر است. در عین حال حتما باید از شهر بقدری فاصله بگیرید که آلودگی نوری شهر مانع تماشای شفق قطبی نباشد. شفقهای قطبی در شب قابل دیدن هستند و در عرضهای جغرافیایی قطبی رویت میشوند. بهترین زمان تماشای شفق قطبی از اواسط سپتامبر تا اواسط آوریل است و معمولا از ساعت 8:00 شب تا حدود 2:00 بامداد این نورهای رنگین در فضا هستند. از آنجائیکه این پدیده طولانی مدت نیست و از طرفی پیش بینی آب و هوا از مدت ها قبل امکان پذیر نیست، اگر برای سفر به شفق قطبی برنامه ریزی میکنید حتما در شهری که قرار است شفق قطبی را ببینید بیش از یک یا دو شب اقامت داشته باشید.
وسایل مورد نیاز سفر به مورمانسک برای تماشای شفق قطبی
همراه داشتن این وسایل ضروری است تا بتوانید از سفرتان برای تماشای شفق قطبی لذت ببرید؛ لباس کامل بیس، شلوار پلار گرم، کاپشن پلار یا پر، کفش ضد آب (گورتکس)، دستکش پشمی، جوراب ضخیم