اپیزود پنجم: تونس، سرزمین کارتاژها

به پادکست دالاهو خوش اومدید اینجا ما در خصوص سفر و گردشگری صحبت می‌کنیم. پس با من کریم شادفر همسفر بشید؛ تا به نقاط مختلف دنیا سفر کنیم. از حواشی سفر و مسافرت بشنویم. این پنجمین اپیزود ماست که در آبان ماه هزار و چهارصد و سه منتشر میشه. تو دالاهو، رویاهای سفر شما رو به خاطراتی خودش تبدیل می‌کنیم و با دالاهو به عنوان همراهی مطمئن، میتونید با خیالی آسوده از کشف و تجربه‌ی سفر در ایران و جهان لذت ببرید. پیدا کردن ما توی گوگل خیلی سخت نیست. کافیه کلمه‌ی دالاهو رو جستجو بکنید تا به وبسایت ما برسید. همینطور آدرس وب سایت و اینستاگرام ما رو توی توضیحات همین اپیزود می‌تونید ببینید. خب توی این اپیزود با محمد اشکانفر رو به خاطر مشغله‌ای که توی فیلمبرداری و سینما داشت همراهمون نداریم. از یکی از تورلیدرهای قدیمی دالاهو خانم شیلا تدین دعوت کردیم؛ تا برای سفر مجازی به کشور تونس با ما همراه باشن. شیلا جان به اپیزود پنجم دالاهو، برای سفر مجازی به تونس خوش اومدید.

 

- سلام خیلی خوشحالم که امروز اینجا هستم و قراره که گفتگویی در ارتباط با کشور جذاب و دوست‌داشتنی تونس داشته باشیم. قبل از شروع صحبتمون دلم می‌خواد به یک نکته‌ای اشاره بکنم و اون هم این هستش که فکر می‌کنم این اولین اپیزود فارسی زبانی هستش که اختصاصا داره در مورد کشور تونس صحبت می‌کنه. خب واقعیتش من خودم قبل از سفر خیلی جستجو کردم در پادکست‌های مختلف ولی متاسفانه پادکستی که مشخصا مطالبی در مورد کشور تونس یا وقایع تاریخی یا حتی شخصیت‌های تاثیرگذارش مطلبی ارایه داده باشه پیدا نکردم.

- مرسی شیلا جان؛ از حضورت. پس با همدیگه سفرمون ر آغاز می‌کنیم به کشور تونس. احتمالا شنونده‌های دالاهو باید متوجه شده باشن که ما اپیزودهایی که برای معرفی کشورها تهیه می‌کنیم به این سبک و سیاق هستش که بتونن با شنیدن این اپیزود، تصمیم بگیرند که آیا این کشوری که داریم در موردش صحبت می‌کنیم باب میل و سلیقه‌ی این دوستان هست؟ و به این کشورها سفربکنن یا نکنن؟ شیلا جان ما بخوایم تونس ر توی چند جمله تفسیر بکنیم برای گردشگری و سفر و با توجه به اینکه اخیرا به این کشور سفر داشتی، بخوای توضیحش بدی و تفسیرش بکنی در مورد تونس چی میگی؟

- قبل از هر چیز راستش ترجیح میدم از حس و حال خودم بگم. سفر به تونس برای من یه جورایی مثل سفر با ماشین زمان بود. یعنی شما از سایت‌های تاریخی وقتی اونجا بازدید می‌کنید، قشنگ پرت میشین به دوران امپراطوری رومی‌ها. یا وقتی که توی بافت قدیمی شهرها قدم می‌ذارین و گشت و گذار می‌کنین اون فرهنگ ترکیبی مردم تونس رو می‌بینید که از دوره‌ی عثمانی‌ها و فرانسوی‌ها گرفته شده و مخلوط شده با فرهنگ اعراب؛ یه چیز شگفت‌انگیزیه براتون. شاید باید یه کوچولو توضیح بدم اگر که به تونس روی نقشه نگاه کنید، به نظرتون یه کشور کوچیکی میاد و ممکنه بگین اینجا چه جایی برای دیدن داره؟ ولی واقعیتش اینه که به نظر من تونس یک پکیج کاملی از جاذبه‌های تاریخی فرهنگی و حتی طبیعی هستش. خیلی از همسفرای ما تونس رو با مراکش مقایسه می‌کردن و اصلا هدف اصلی‌شون از اومدن به تونس این بود که دلشون میخواست یکم حال و هوای مراکش رو از نزدیک‌ درک کنند. واقعیتش اینه که قرابت و پیوند فرهنگی و تاریخی با مراکش زیاد داره. اما من ترجیح میدم که یک هویت مستقلی برای تونس تعریف کنم؛ به ویژه اینکه خب از دوران عثمانی هم به هر حال فرهنگ و معماری خودش ر اونجا جا گذاشته. این نقطه‌ی تمایزش میشه با کشور مراکش.

- در ادامه‌ی صحبت‌های شیلا بخوام اشاره بکنم؛ دقیقا اشاره‌ی درستی بود. مراکش شاید جاذبه‌های بیشتری داشته باشه و بین گردشگرای خارجی خیلی معروف باشه. اما از اونجا که سال‌هاست ایرانی‌ها به دلایل ارتباطاتی که بین ایران و مراکش قطع شده و ارتباط سیاسی نداریم، متاسفانه روادید یا همون ویزا برای ایرانی‌ها صادر نمیشه. لذا فکر می‌کنن که باز هم تونس یه گزینه‌ی مناسبی باشه که بشه با تفاوت‌هایی البته، شبیه به مراکش رو دید. بخوایم یه جمع‌بندی بکنم از صحبت‌های شیلا باید بگم که تونس یه پکیج کامله. شما توی تونس می‌تونید از سواحل بسیار زیبایی دریای مدیترانه گرفته تا آثار باستانی دوره رومی‌ها، همینطور دوره‌ی اعراب و همینطور عثمانیها و حتی دوره‌ی استعمار فرانسه ر توی تونس ببینین. خب با هم بریم یه مقدار با تونس مرحله به مرحله آشنا بشیم و سفر بکنیم به این کشور. ابتدا در مورد جغرافیای تونس؛ ببینیم اصلا تونس کجاهست؟ کشور تونس شمالی‌ترین کشور آفریقاست. از سمت جنوب و جنوب شرق با کشور لیبی هم‌مرزه و از سمت غرب و جنوب غرب با کشور الجزایر و از سمت شمال هم که به دریای مدیترانه می‌رسه و با کشور ایتالیا مرز آبی داره. کشور تونس به عنوان یک کشور، یک بخشی از منطقه‌ای به اسم مغرب شناخته میشه. که این منطقه‌ی مغرب جالبه بدونید که یک منطقه‌ای هستش که برخلاف تمام کشورهای آفریقایی، اکثرا سفیدپوست هستند و شامل کشورهای لیبی، تونس، الجزایر و خود مراکش میشه. کشور تونس، حدود صد و شصت و سه هزار کیلومتر مربع مساحت داره. تقریبا یک دهم مساحت ایران می‌شود حتی کوچکتر از استان سیستان و بلوچستان ما. اصلا چرا اذیتتون بکنم؛ گوگل مپ رو تو گوشیتون باز بکنید؛ موقعیت کشور تونس رو توی گوگل ببینید؛ تا بفهمید که این کشور کجا قرار گرفته. این نکته رم اضافه بکنم همین ابتدای ماجرا که کشور تونس و شهر تونس به عنوان پایتخت این کشور ر، ما با یه کلمه‌ی تونس می‌شناسیم. اما این دو تا تو کلمات انگلیسی یه مقدار متفاوتند. به کشور تونس، تونژیا و به پایتخت تونس رو تونیس گفته میشه. اما ما تو این اپیزود همه جا از کلمه‌ی تونس استفاده می‌کنیم و سعی می‌کنیم که این دو تا ر از هم تفکیک بکنیم. خب بعد از اینکه با جغرافیا آشنا شدیم. بریم ببینیم کشور تونس توی دوران تاریخ چه اتفاقاتی افتاده اونجا چه بلایی سرشون اومده. احتمالا هممون می‌دونیم، انسان‌های اولیه تقریبا از حدود سیصد چهارصد هزار سال قبل، از کنیای امروزی شروع کردن به مهاجرت و به دلایلی که مورد بحث ما نیست به جاهای مختلف دنیا کوچ کردن. اولین بار هم حدود دویست هزار سال پیش همین انسان‌های اولیه پاشون به کشور تونس و منطقه مغرب رسید. از اینجا به بعد می‌سپارم به شیلا؛ یه سری با هم داشته باشیم تو تاریخ تونس تا امروز ببینیم از اون موقع تا الان چه اتفاقاتی تو تونس افتاده

- راستش رو بخواین آقای شادفر، فکر می‌کنم که جمع و جور کردن تاریخ تونس توی چند دقیقه کار خیلی دشواریه. تاریخی که پر از فراز و نشیب‌ها و به قول شما بلایا و اتفاق‌های متفاوت بوده؛ انگار که بخوایم یه سریال صد و بیست قسمتی‌ر توی ده دقیقه جمع و جور کنیم.

- مجبوریم شیلا جان؛ چون ما پاکستون در مورد تاریخ نیست و اگر کسی بخواد باید به پادکست‌های مربوطه مراجعه بکنه. لذا ما خیلی خلاصه می‌کنم که یه مروری داشته باشیم.

- حتما! خب من به طور کلی برای اینکه یک نگاه کلی در ارتباط با کشور تونس و تاریخش داشته باشیم؛ به پنج دوره اصلی تقسیم کرد: دوره اول ر اسمش رو می‌ذارم دوره کارتاژها که مربوط به دوران زندگی اقوام فینیقی در این منطقه هستش. خب می‌دونیم که فینقی‌ها به طور کلی در حوزه‌ی شرقی دریای مدیترانه زندگی می‌کردند. دریانورد بودن، بازرگان بودند، در صنعت کشتی سازی بسیار پیشرو بودند و یه‌جورایی بهشون لقب امپراتور دریا دادن. برای اینکه بیشتر با نام فینقی آشنا بشیم پیشنهاد می‌کنم که پادکست بی‌پلاس اپیزود قصه‌ها و ماجراهای دریای مدیترانه ر حتما گوش کنید. برگردیم سراغ فینی‌ها تقریبا هزار و دویست سال قبل از میلاد مسیح از غرب و جنوب لبنان، اقوام فینیقی به سمت شمال آفریقا مهاجرت می‌کنن. حدودا هشتصد سال پیش از میلاد مسیح که، شهری در شمال تونس می‌کنن و در حقیقت امپراطوری در اونجا بنا می‌کنند به نام امپراتوری کارتاژها. که موقعیت سیاسی و استراتژیک بسیار خوبی داشته. خب بریم سراغ دوره‌ی دوم؛ دوره دوم امپراتوری رومی‌هاست. از دویست تا سیصد سال قبل از میلاد مسیح که جنگ‌های طولانی بین فنیقی‌ها و رومی‌ها صورت می‌گیره. سه دوره‌ی جنگ طولانی داشتند که به جنگ‌های پونیک معروفه. خب گاهی رومی‌ها شکست می‌خورن گاهی کارتاژها شکست می‌خورن. اما در نهایت منجر به ضعیف شدن کارتاژها میشه. البته بگم در دوره‌ی دوم جنگ‌های پونیک، به رهبری فرد مقتدر و باهوشی، یک فرمانده بسیار به نام، به اسم «هانی‌بال» که قهرمان ملی و افسانه‌ای کارتاژها بوده، تا نزدیکی‌های ایتالیا و روم هم پیشرفت می‌کنن. اما در نهایت به دلایلی شکست می‌خورن. هانیبال مجبور به فرار میشه؛ در نهایت در دوره‌ی سوم جنگ‌های پونیک که میشه صد و چهل و شش سال قبل از میلاد مسیح که کارتاژ کاملا سقوط می‌کنه و در نهایت کشور تونس به یکی از ایالت‌های اصلی امپراتوری رم تبدیل میشه. خب به این ترتیب از صد و چهل و شش قبل از میلاد تا قرن پنج میلادی، تونس به یکی از ایالت‌های اصلی امپراتوری روم تبدیل میشه. یکم باید تاریخ رو دور تند بریم و بریم جلوتر، من به اون دویست سالی که حکومت وندال‌ها که از اقوام ژرمن بودند و امپراطوری بیزانس اونجا بوده خیلی کاری ندارم. بریم و وارد دوره‌ی سوم یعنی دوره‌ی اسلامی بشیم. از قرن هفتم میلادی که سر و کله‌ی اعراب مسلمان به مناطق شمال افریقا پیدا میشه و تا قرن شانزده میلادی، منطقه تونس تحت حکومت‌های محلی اسلامی بوده. مثل فاطمیون مثل امویان، اغلبیون، هفسیون و حالا من اینا ر به ترتیب نمیگم. تا قرن شانزده میلادی این حکومت اسلامی اونجا ادامه‌دار بوده. نوبتی هم باشه نوبت دوران عثمانیه؛ دوره‌ی چهارم ر اختصاص میدیم به دوران عثمانی که از قرن شانزده میلادی شروع میشه. خب میدونیم عثمانی‌ها همواره در حال گسترش و توسعه‌ی سرزمین‌هایشان بودند. طبیعیه که از مناطق شمال آفریقا و کشور تونس هم نمی‌گذرن. به مدت دویست سال کشور تونس یکی از امیرنشین‌های دولت عثمانی بوده. یعنی در حقیقت حکومت نیمه مستقل خودشون ر داشتند اما به دولت عثمانی باج و مالیات می‌دادن. خب؛ بریم سراغ دوره‌ی بعدی، یعنی دوره استعمار فرانسه که از سال هزار و هشتصد و هشتاد و یک شروع میشه. کشور تونس به مدت صد و سی سال مستعمره فرانسه بوده. به هر حال شما تصور کنید که یک کشور عربی مسلمان مستعمره یک کشور اروپایی و اون هم فرانسوی باشه. معلومه که مردم تاب نمیارن؛ بنابراین تمام تلاششون رو می‌کنن برای اینکه استقلالشون رو به دست بیارن. در نهایت در سال 1957 میلادی که تونس می‌تونه استقلال خودش رو به دست بیاره. این استقلال با رهبری فردی حقوقدان و خب طبیعتا استقلال طلب به نام حبیب بورقیبه بوده. حبیب بورقیبه تا سال 1987 حکومت می‌کنه. تو پرانتز باید بگم که درسته که فردی میهن‌پرست و استقلال طلب بوده ولی در حقیقت از نظر سیاسی به شدت وابسته به کشورهای غربی و علی الخصوص فرانسه بوده. در نهایت باز هم خیلی این شیوه‌ حکومت‌داری به مزاج مردم خوش نمیاد و اعتراضات پراکنده‌ای شروع میشه. در نهایت در سال 1987 که زین‌العابدین بن علی که اتفاقا رفیق گرمابه و گلستان حبیب بورقیبه بوده کودتایی راه‌اندازی می‌کنه و اون ر از حکومت برکنار می‌کنه! خب یه دیکتاتور میره، یه دیکتاتور دیگه جاش می‌شینه. بن علی حدودا بیست و سه سال، حدودا نه دقیقا 23 سال حکومت می‌کنه. اما از سال 2010 دیگه کم‌کم اعتراضات مردم به خاطر اون فشارهای سیاسی و اقتصادی زیادی که داشتند و به دلیل وابستگی که باز همچنان به کشورهای غربی بوده شروع میشه. در دسامبر 2010 اعتراضات گسترده مردم شروع میشه که منشا این اعتراضات و این خشونت‌ها هم خودسوزی جوان 26 ساله‌ی دست فروشی به نام محمد بوعزیزی بوده. در نهایت در ژانویه‌ی 2011 بن علی و خانواده‌اش کشور تونس رو ترک می‌کنن و انقلاب تونس که به انقلاب یاسمن هم معروف هست بالاخره به پیروزی میرسه. احتمالا دیگه همه اون انقلاب‌ها و اون اعتراضات و جنبش‌های مردمی که به نام بهار عربی در منطقه معروف شده بود رو شنیدیم. شاید بد نباشه بگم که، نطفه‌ی اون انقلاب بهار عربی دقیقا در کشور تونس بسته میشه.

- جالب اینو بهت بگم که من قبل از انقلاب بهار عربی به تونس و دوره‌ی بن‌علی سفر کردم و بعد از بهار عربی هم سفر داشتم. با تعدادی از مردم که صحبت می‌کردم برای من عجیب و جالب بود که تعدادی از مردم تونس، از بهار عربی به زمستان عربی یاد می‌کردند! و ظاهرا از این شرایط راضی نبودند. در ادامه با هم یکی از آهنگ‌های معروف یکی از خوانندگان تونس اسم لطفی گوشناخ؛ به اسم آهنگ «من اهل این وطنم» ر گوش می‌کنیم. البته بخش‌هایی از این آهنگو. من بخشی از این آهنگ را که به فارسی ترجمه شده براتون می‌خونم تا بریم سراغ آهنگ؛ تاریخ گواهی خواهد داد/ محال است من مثل شما صاحب‌منصبان سیاسی باشم/ من فقط یک رویا دارم/ اینکه وطنم را برایم بگذارید/ بدون جنگ، بدون ویرانی، بدون مصیبت، بدون رنج/ همه‌ی مناسب و کاسبی‌ها را بردارید بروید/ لکن وطن را برایم باقی بگذارید...

- بریم سراغ اقتصاد تونس ببینیم که مردم تونس الان اوضاع اقتصادیشون چطوره؟ وضعیت درآمدی کشور تونس از چه راه‌هایی هست؟

- خب در ارتباط با شرایط اقتصادی اگر که بخوایم یه کوچولو توضیح بدیم؛ به طور کلی اقتصادشون وابسته به کشاورزی، صنایع و گردشگری هستش. محصولات کشاورزی عمدتا شامل زیتون خرما و گندم و مورکباته که نقش پررنگی در درآمد روستایی داره. صنایع‌شون هم شامل منسوجات و تولید پارچه میشه و البته در صنعت خودروسازی و قطعات الکترونیکی هم با توجه به مراوداتی که با کشورهای اروپایی دارن تقریبا میشه گفت دستی بر آتش دارند. بخش گردشگری یکی از منابع اصلی درآمد ارزی این کشور هست. البته باید بگم در سال‌های اخیر با توجه به شرایط سیاسی منطقه و نابسامانی‌های اقتصادی، یه کم ضعیف‌تر از سال‌های قبل شده. در مورد نفت باید بگم که نسبت به بقیه‌ کشورهای منطقه خب خیلی صنعت قوی ندارند. در حقیقت نفتشون بیشتر برای مصارف داخلی استفاده میشه. اما در مقابل، معادن فسفات زیادی دارند که صادرات فسفات هم نقش مهمی در اقتصادشون داره.

- شیلا جان میگید درآمد ماهانه مردم تونس چقدره حدودا؟

- خب درآمد ماهانه مردم تقریبا بین 400 تا 500 دلار تخمین زده میشه.

- پس شیلا جان اگر اینجوری باشه پس وضعشون از ما خیلی بهتره. ما الان تقریبا ده یازده تومن حقوق پایه‌مون هست که میشه حدود صد و هفتاد، هشتاد دلار. خوب! بسیار عالی اینم از وضعیت اقتصاد تونس. حالا که با کلیات تونس آشنا شدیم. با هم یواش یواش سفرمون ر شروع بکنیم. چمدوناتون رو ببندید که بریم به کشور تونس. قبل از هر چیزی با توجه به موقعیت جغرافیایی تونس، قاعدتا باید پرواز بگیریم. زمینی مرز نداریم به تونس. برای اینکه با شرایط پرواز به کشور تونس آشنا بشیم؛ قاعدتا باید اینو بدونیم که شرایط پروازی بین کشورها و ایرلاین‌ها طی زمان دچار تغییر می‌شه. پس هر زمانی که قصد سفر به تونس داشتید قاعدتا باید پروازها رو چک بکنید؛ امروز آبان ماه هزار و چهارصد و سه که داریم صحبت می‌کنیم، میدونیم که وضع و اوضاع تو منطقه خیلی جالب نیست و خیلی از پروازها معلقند. اما به صورت کلی پروازهای بین تهران و شهر تونس برقرار هست توسط سه تا ایرلاین معروف و معتبر وجود داره. پرواز ترکیش با کانکشن استانبول، پرواز امارات با کانکشن دبی و پرواز قطر ایرویز با کانکشن دوحه. البته بین این سه تا پرواز، پرواز ترکیش از نظر زمانی منطقی‌تر هست؛ چون شهر استانبول بین راهه تهران و تونس هست. از نظر جغرافیایی خب زمان کوتاه‌تری ر طی می‌کنیم. اما اگر شما قرار باشه که با کیفیت مختلف، قیمت‌های مختلف، بررسی بکنید؛ پرواز امارات و قطر هم جز گزینه‌ها هست. البته اینم اشاره بکنم که در گذشته نه چندان دوری بین تهران و تونس هم پرواز مستقیمی وجود داشت؛ که خب متاسفانه الان جمع شده. در ادامه اشاره بکنیم که ما توی اپیزودهامون همیشه قیمت‌ها و اعداد هزینه ر به دلار اعلام می‌کنیم که با توجه به تغییر نرخ دلار تو ایران شما بتونید همیشه یه مظنه‌ای ر داشته باشید. پروازهایی که اشاره کردم بین تهران تا تونس بین 700 تا 900 دلار توی بازه‌های زمانی مختلف شناور هست. حالا که پروازمان فهمیدین چی هست و چطور پرواز بکنیم، بریم ببینیم شرایط ویزای کشور تونس برای ما ایرانی‌ها چطور هست؟ باز هم شرایط ویزا مثل همون پرواز که اشاره کردم تو گذر زمان دچار تغییر و تحول میشه. خصوصا برای ما ایرانیها که پاسپورتمون متاسفانه خیلی اعتباری نداره، حالا خیلی هم که نه اصلا اعتباری نداره! ولی کشور تونس خوشبختانه تو تابستون 1403 ویزاش رو برای ایرانی‌ها برداشت و شما می‌تونید در حال حاضر بدون دریافت ویزا و فقط با مهر ورود به کشور تونس سفر کنید و به مدت سی روز و به صورت توریستی داخل کشور بمونید. جالبه که تا همین چهار پنج ماه گذشته و چند سال اخیر، برای ایرانی‌ها ویزا باید صادر می‌شد و مراحل صدور ویزا هم یه مقدار طولانی‌بود. پس تا زمانی که این شرایط ر برنداشتن و راحت می‌تونید به تونس سفر بکنید، بار و بندیل‌تون رو ببندید و راهی تونس بشید. بعد از اینکه پرواز مون رو گرفتیم و ویزا هم که خب نمی‌خواد؛ بریم ببینیم اصلا کشور تونس چه جاذبه‌هایی داره؟ و آیا این جاذبه‌ها ما ر راضی می‌کنه؟ و جز سلیقه‌های ما هست؟ و سفر بکنیم ما؟ معمولا برای معرفی جاذبه‌های کشورهای مختلف براساس مراجع مختلف و منابعی که وجود داره و همینطور تجربه‌ هیجده، نوزده ساله‌ خودمون و بررسی‌هایی که انجام دادیم، جاذبه‌ها رو بر اساس اولویت‌ها و بهترین جاذبه‌ها معرفی می‌کنیم. تا شما بتونید شناخت کلی داشته باشید. از اونجا، که دالاهو تا حالا بیش از 20 بار به کشور تونس تور برگزار کرده و به عنوان اولین‌های سفر به این مقصد هست، قاعدتا میتونه اطلاعات ما خیلی دست اول باشه. با هم بریم دونه به دونه این جاذبه‌های معروف تونس رو بشناسیم و بشنویم. آخر اپیزود بتونیم تصمیم بگیریم و بفهمیم که آیا با سلیقمون جور هست یا نه؟ با هم بریم اول به شهر تونس ببینیم چی داره برامون. شیلا جان از شهر تونس برامون بگو.

- خب همونطوری که اشاره کردین شهر تونس پایتخت کشور تونسه. برای اینکه بازدیدمون رو شروع کنیم، پیشنهاد می‌کنم که خودمون رو به بلوار حبیب بورقیبه برسونیم و اگر که بخت باهامون یار باشه که میتونیم یه بازدید کوتاهی از کلیسای سنت انسنت دوپل هم داشته باشیم. بعدش از دروازه بابل بحر وارد می‌شیم.

- یعنی از بابل بحر ما میریم تو دریا؟

- از دریا میریم تو بابل‌بحر.

- از دریا میریم توی شهر تونس.

- در حقیقت اسم این دروازه بابل بحره که البته بد نیست شاید بگم که در دوران فرانسه به دروازه پیروزی هم گفته میشده. خب حالا از بابل بحر وارد می‌شیم و دیگه می‌رسیم به مدینه تونس.

- یه لحظه ما باید بریم مکه مدینه؟

- یه ذره فاصله داریم با اون مدینه، ولی در حقیقت باید بگم که به تمام شهرهای قدیمی عربی که دور تا دورش با دیوارها محصور شده و داخلش هم مساجد و حالا ساختمان‌های دیگه هستن مدینه گفته می‌شده. در کشور تونس هم ما تقریبا تو همه‌ی شهرها یه دونه از این بافت‌های قدیمی داریم که مدینه‌ی هر شهر محسوب میشه. خب اگه اجازه بدید بریم وارد مدینه تونس بشیم.

- از بحر الباب بریم وارد مدینه تونس بشیم.

- از باب البحر البته. از باب‌البحر بریم وارد مدینه تونس بشیم، ببینیم مدینه تونس برامون چی داره؟

- اولش که وارد میشین، یک بازار سرپوشیده می‌بینین که پر از جنس‌ها و کالاهای مختلفه و همه جور جنسی هم اونجا می‌فروشن. به این بازارهای سرپوشیده هم «سوق» گفته میشه. اگر یه کوچولو کنجکاو و ماجراجو باشین، راهتون رو کج می‌کنید توی کوچه پس کوچه‌ها و و دیگه اینجاست که وارد محله‌های زندگی مردم میشین. با خونه‌هایی که درهای رنگی شاد دارن و با المان‌های عربی تزیین شده.

- آخ از اون درها نگو که با اون میخکوبی‌ها و رنگ‌هایی که بهش زدن، عکس گرفتن داره. واقعا جز جاهاییه که من خودم دلمو اونجا جا گذاشتم.

- آره واقعا میشه ساعت‌ها تو اون شهر گشت. غیر از این خونه‌های رنگی و مساجد، حمام و مدرسه‌های قدیمی و حوزه‌های علمیه داره. همینطور که داریم توی شهر قدم می‌زنیم می‌رسیم به یک ساختمون باشکوه که در حقیقت مسجد اصلی شهر به نام مسجد زیتون. این مسجد یکی از قدیمی‌ترین مساجد تونس محسوب میشه و یه جورایی اولین دانشگاه اسلامی بوده. شاید بد نباشه بدونید که ستون‌هایی که در این مسجد به کار رفته مستقیما از منطقه‌ی باستانی کارتاژ برای بنا آورده شده. یکی از خوش‌شانسی‌های ما این بود که یکی از اون مغازه‌هایی که همسایه‌ مسجد هم بود، به ما اجازه داد که بریم بالا پشت بوم مغازه و از اون بالا یک نمای کلی از مسجد ببینیم و تازه اونجا بود که تونستیم شکوه معماریش رو واقعا لمس کنیم.

- خب از شهر تونس و از دوره‌ی اعراب یه ذره بریم عقبتر. بریم به دوره‌ رومی‌ها و ساختمان آمفی تاتر ال‌جم. احتمال بسیار زیاد خیلی از مردم اگر سفر هم نرفته باشن حداقل عکس و فیلم کلسئوم شهر رم رو دیدن؛ یکی از باشکوه‌ترین سالن‌های آمفی تئاتر که دوره‌ی رومی‌ها ساخته شده و یکی از آمفی‌تئاترهای سالمی که ار دوره رومی‌ها باقی مونده، شاید تعجب کنید که توی کشور تونس، شهر الجم هست. هرچند کوچکتر از ساختمان کلسئوم شهر رم هست اما سالم سالم هست و شما می‌تونید اون تصاویری که تو فیلم گلادیاتور دیده بودید اینجا به صورت واضح و شفاف از نزدیک حسش بکنید. اینم بگم که خیلیا فکر می‌کنن که فیلم گلادیاتور تو این ساختمان امفی تئاتر ساخته و فیلمبرداری شده، در صورتی که اینطور نیست و اون سکانسی که جنگ در حقیقت گلادیاتورها هست تو کشور مراکش بازسازی‌شده. پس اگر می‌خواید که جنگ گلادیاتورها ر و داستان‌هایی که در موردش تاریخ زیاد شنیدید و حس و حالش رو لمس بکنید، حتما به سلامتی برید و اونجا خصوصا از اون تونلی که زیر زمین هستش و اتاقک‌هایی محل نگهداری گلادیاتورها و برده‌ها بوده یا حیوانات وحشی نگه می‌داشتن قدم بزنید. با موسیقی هانس زیمر که برای فیلم گلادیاتور ساخته شده توی تونل زمان سیر کنید و به دوره رومی‌ها و جنگ‌های گلادیاتورها سفری بکنید. دوباره یه فلش بک بزنیم و برگردیم به شهر تونس. یه جاذبه‌ی مهمشو رو خواستیم که دوباره شیلا برامون بگه. از موزه‌ی باردو برامون بگو.

- جدا حیف که تو شهر تونس باشید و از موزه‌ی باردو دیدن نکنید. موزه باستان‌شناسی باردو یکی از قدیمی‌ترین و در عین حال معتبرترین موزه‌های آفریقا محسوب میشه. جالبه بدونید که ساختمان خود این موزه هم مربوط به یک کاخ قرن نوزدهمیه و اینکه تو این موزه چی می‌بینید؟ خب معروفیت و شهرت این موزه به خاطر مجموعه موزاییک‌های رومی که داره. تنوع گسترده‌ای از موزاییک‌ها، که عموما هم طرح و نقش خدایان و الهه‌های اساطیری دارند. یا حتی بعضیاشون در مورد سبک زندگی مردم باستان طراحی شده. البته فقط محدود به موزاییک نیست. شما اونجا تندیس‌ها و مجسمه‌های مرمری که مربوط به دوران امپراطوری روم هست؛ از سربازها شاهزاده‌ها و حتی خود امپراتورها ر هم اونجا می‌تونین تماشا کنید. البته یه قسمتی هم داره که اشیا و ابزار مربوط به دوران باستان این دوران کارتاژ و هم اونجا جمع‌آوری کردن.

- البته یه کم شکسته نفسی کردیم؛ موزه‌ی باردو بخش‌ها و اتاق‌هایی در مورد دوره‌ی عثمانی و حتی دوره‌ی حضور اعراب هم داره و اونجا هم میتونیم با تاریخ تونس آشنا بشید. خب بریم سراغ چهارمین اثر و جاذبه‌ی مهم کشور تونس؛ شهر کارتاژها. شهر کارتاژها که با فاصله‌ای تقریبا سی، سی و پنج کیلومتری از شهر تونس واقع شده و مشرف به دریای مدیترانه روی یک دماغه‌ای ساخته‌شده. همونجوری که شیلا اشاره کرد با حمله‌ی رومی‌ها تقریبا میشه گفتش که با خاک یکسان شد. اما آثارش از زیر خاک بیرون آوردند و شما می‌تونید در کنار یک موزه‌ کوچیکی که از آثار شهر کارتاژ ساخته شده و همینطور بقایا و سرستون‌ها و موقعیت اون بندری که برای پهلو گرفتن اون کشتی‌ها ساخته شده با تاریخ کارتاژها آشنا بشید. حتی شاید اگه یه مقدار مثل من تصورات تاریختون قوی بشه، حضور هانیبال که داره سوار کشتی میشه و میخواد به جنگ رومی‌ها بره اونجا حس بکنید و حال و هواش رو درک بکنید. خب از شهر کارتاژها دوباره سوار ماشین بشیم و با هم بریم به دو تا از آثار بسیار زیبای رومی‌ها. شهر دورا و گلارژیا. شیلا جان ما ر ببره به شهر دوگا و بولارجیا، ببینیم رومی‌ها اونجا چی ساختن و چی داشتن و الان چی می‌تونیم ببینیم؟

- می‌دونید برای خود من اینجوری بود که وقتی وارد شهر دوگا شدم، یه جورایی همون حس و حال تخت جمشید برام تداعی شد. باید بگم که اگه می‌خواین از دوگاه بازدید کنید حداقل یه دو سه ساعتی باید راحت وقت بذارین. به خاطر اینکه خب از همون سبک و ساختار و عناصر شهرهای رومی داره پیروی می‌کنه و بناهای زیادی برای بازدید داره. مثل یک سالن تیاتر روباز 3500 نفره که البته الان هم فعال هست و توش نمایش‌های فرهنگی برگزار میشه. کمی جلوتر که می‌ریم با دو سه تا معبد خدایان رومی روبرو میشیم، که شاید معروف‌ترینش و در حال حاضر سالم‌ترینش معبد ژوپیتر یا همان خدای خدایانه. علاوه بر این‌ها، شما اونجا فروم یا همون مارکت‌های ر می‌بینید که محل تجمعات مردمی بوده و محل خرید و فروش‌ها و حتی خرید و فروش برده‌ها. یکی دیگه از چیزهای جالب اون منطقه حمام‌های رومی هستند. البته اسمش حمام رومیه؛ اما در حقیقت یه جورایی مجموعه‌های تفریحی بوده. یعنی هم توش باشگاه ورزشی داشته هم سونا جکوزی داشته و هم اتفاقا محل برگزاری مراسم شون بوده.

- حتی خیلی از جلسات سیاسیشون رو که تصمیمات سیاسی می‌گرفتن تو این حموم‌ها اتفاق میفته.

- آره انگار که حالا در حقیقت اون کاربرد حمامش در حاشیه بوده. باز یکی از چیزهای بسیار بانمکی که اونجا هست توالت‌های عمومی فرهنگیه. که تصور کنید مردم اونجا نشستن در حالی که رفع حاجت می‌کنن چش تو چش همدیگه باهم معاشرت می‌کنند! حالا این که شوخیه ولی واقعا یک سیستم آبرسانی بسیار پیچیده‌ای هم داشته که در نوع خودش یک تکنولوژی و فناوری جدیدی به حساب میومده.

- در ادامه اشاره بکنم که شیلا به درستی اشاره کردید، شما اگر به همه‌ی آثار باستانی و شهرهای رومی که توی ایتالیا یا توی و ترکیه و یونان هست و بقیه جاهای دنیا و اروپا سفر بکنید، تقریبا یه پلان مشخص و مشترکی بین همه‌ی اینا می‌بینید و نهایتا فقط توی وسعتشان با هم تفاوت دارند. همونجوری که اشاره کردی شهر دوگا هم از این قاعده مستثنی نیست و تقریبا پلان شبیه به بقیه‌ی شهرهای رومی هست و عملا شما می‌تونید گوشه‌ای از ایتالیا یا تاریخ رم ر توی دوگا ببینید. خب از اینجا بریم شهر اعیان‌نشین بولارجیا.

- از دوگا یکم که به سمت غرب میریم می‌رسیم به یک شهر باستانی دیگری به نام بولارجیا که همونطور که اشاره کردین بولاجیا در حقیقت یعنی رویال سیتی و یه جورایی یعنی شهر سلطنتی. باز از همون ساختار شهرهای رومی پیروی می‌کنه ولی یک ویژگی متمایز داره. خونه‌های اینجا زیر زمین ساخته شدن. به این خاطر که از گرمای تابستان در امان بمونن و در حقیقت نوع تهویه‌شون جوری طراحی شده که این کمک ر به ساختمان‌های زیر زمین می‌کنن که در تمام طول تابستان فضای داخل خانه‌ها، کاملا خنک باشه. چیزی که اینجا خیلی منحصر به فرد و چشمگیره، اینه‌که اون موزاییک‌هایی که در موزه‌ی باردو دیدید، اینجا دقیقا محل قرارگیری شون ر می‌بینید و تقریبا هم سالم موندن. فکر می‌کنم الان پنج شیش تا خونه هستن که سالم و قابل بازدید هستن. اسم این خونه‌ها هم دقیقا بر اساس طراحی اون موزاییک‌ها نامگذاری شده. مثل خانه‌ی ونوس، خانه شکار و خانه‌ی ماهی.

- خب از شهر بولارجیا بریم به سمت یکی دیگه از شهرهای مذهبی تونس که بیشتر به بافت مذهبی و ساختار سنتی اسلامیش معروفه و حتی عربیش. شهر القیروان یا کایرون. شهر القیروان یا کایرون که تقریبا تو نیمه جنوبی کشور تونس واقع شده شهری تقریبا مذهبی محسوب میشه. شاید بخوایم مقایسه بکنیم شبیه به قوم یا مشهد کشور خودمون هست و مردم این شهر یه مقدار نسبت به شهرهای دیگه‌ی تونس مذهبی‌ترن و خب یه مقداری شاید حالا بگیم متعصب‌ترن. در مجموع شهر القیروان سه چهارتا جاذبه‌ی خیلی جذاب و جالب داره که حتما این ر باید رفت و دید. اولینش مسجد جامع القیروان هستش؛ که این مسجد جامع به گفته‌ای در حقیقت به گفته خود تونسی‌ها، اولین مسجدی هست که اعراب تو شمال آفریقا ساختن؛ یعنی قرن هفتم. مسجد بسیار زیبا و وسعت بزرگی هم داره. حتی سرستون‌هایی ر میتونید پیدا بکنید که روشون تاریخ قرن هفتم و هشتم میلادی حک شده و در نوع خودش بسیار جالبه. در کنار این مسجد جامع القیروان یک سیستم آبرسانی جالبی هم تونسی‌ها ابداع کرده بودن. شبیه به قنات‌های خود ما که از کوه‌هایی که حدودا چهل پنجاه کیلومتر با شهر فاصله داره آب رو به شهر می‌رسوندن و داخل یک سری مخازن درحقیقت آب‌بندها و آب‌انبارهایی ذخیره می‌کردن و ازش برای آب شرب و دیگر موارد مصرفشون استفاده می‌شده. البته الان به عنوان جاذبه گردشگری هست و اون کاربری قبلی از دست داده. همون‌جورکه شیلا اشاره کرد همه‌ شهرها یا اکثریت شهرهای بزرگ عربی یه مدینه دارن؛ القیروان هم از این قاعده مستثنی نیست و یه مدینه بسیار زیبایی داره که پیشنهاد می‌کنم حتما دو سه ساعتی خودتون رو گم بکنید تو کوچه پس کوچه‌های مدینه‌ی القیروان و از این بافت سنتی هم لذت ببرید. خب حالا می‌خوام از شهر القیروان ببرمتون به سواحل بسیار زیبای کشور تونس. همونجوری که اولش توی جغرافیا اشاره کردم تونس حدود هزار کیلومتر ساحل داره. سواحل بسیار زیبایی که به دریای مدیترانه ختم میشن و سواحل طلایی زیبایی هستش که یکی از جاذبه‌های اصلی کشور تونس هست. تابستون مملو از توریست‌های اروپایی هستش. خوب برای اینکه تسمه تایم پاره بکنید و از یکی از شهرهای مذهبی بریم به سواحل مدیترانه، با شهر حمائمات یا حمامات یا حمامَت انتخاب کردیم. شهرهای ساحلی زیادی داره کشور تونس که خیلیاشون شبیه به همن. اما شاید بگیم گل سرسبد همه‌ی اینا حمامات هست. با هم بریم به حمائمات ببنیم چی داره؟

- خب! یه جورایی از قم داریم میریم کیش. پس بریم شهر حمامات ببینیم که چه خبره. خود شهر حمامات به طور کلی به دو بخش تقسیم میشه؛ که یک بخشش مدرن‌تر هست و بهش یاسمین حمامات گفته میشه و بخش قدیمی که همون الحماماته. فرقی نمی‌کنه کجا اقامت داشته باشین. هتل‌ها عموما ساحل اختصاصی دارند. می‌تونین ازشون استفاده کنیم بعلاوه تفریحات آبی و سرگرمی‌هایی که کنار ساحل می‌تونید داشته باشین و البته که ساحل عمومی هم داره. اما غیر از تفریحات ساحلی شهر حمامات مثل همه‌ی شهرهای دیگه‌ی تونس یک مدینه داره که بهش مدینه حمامات گفته میشه. می‌تونین پیاده‌روی دلچسبی کنار ساحل داشته باشین و خودتون ر به مدینه حمامات برسونید. علاوه بر این که می‌تونید از مغازه‌ها و گالری‌ها و کافه‌ها و رستوران‌های اونجا استفاده کنید، اگر که شانس بیارین و دم غروب اونجا باشین و هوا هم خوب باشه، می‌تونین قشنگ کنار ساحل تو کافه بشینین و از تماشای غروب لذت ببرین. غیر از این در بخش یاسمین حمامات، یک بازارچه سنتی ساخته شده. در حقیقت بازارچه جدیده اما به سبک و سیاق سنتی ساخته شده که خب مغازه‌های متنوعی داره؛ اما اونجا به خاطر کافه‌ها و رستوران‌هاش هم خیلی معروفه، چون اکثرا موسیقی زنده دارن. یه رستوران خیلی معروفی در شهر حمامات هست و البته در همان منطقه یاسمین حمامات به نام رستوران شهرزاد که تقریبا می‌تونم بگم در هفته یک یا دو شب برنامه داره. می‌تونید در حین این که دارین شام و نوشیدنی میل می‌کنید، از مراسم رقص و موسیقی عربی هم حسابی لذت ببرید. تقریبا یکی دو ساعت برنامه‌ای داره که داستان هزار و یک شب ر به صورت رقص و نمایش براتون اجرا می‌کنن. واسه خود من اینجوری بود که نمی‌دونستم باید شام بخورم یا صحنه ر نگاه کنم.

- خب از این بافت یا بازارچه‌ی سنتی حمامات گفتی؛ به غیر از اسلاوها من دو سه تا کافه و در حقیقت رستوران دیگه هم اونجا تجربه‌اش رو داشتم. برای من خیلی جالب بود، بد نیست اینجا یه سری به اون کافه بزنیم. یه کافه خیلی معروف اونجا داره به اسم ام‌کلثوم، می‌دونیم که معروف‌ترین خواننده‌ی دنیای عرب هست که اصالتا مصری بوده البته و طبق تجربه‌ی خود من، ما یک شب، یکی از این کافه‌ها رو رفتیم و تقریبا یکی دو ساعتی میهمان نوازنده‌ها و خواننده‌هایی بودیم که از آهنگهای ام کلثوم میخوندن و پخش می‌کردن. بد نیست با هم یکی از آهنگ‌های ام کلثوم رو بشنویم تا بریم دوباره به یکی از جاذبه‌های دیگه ‌تونس. خب نهمین جاذبه‌ی کشور تونس شهر سوس هست، البته بین ایرانی‌ها به اسم سوسه می‌شناسن. کسی سوسه نیاد! و موزه‌ی موزاییکی داره که ثبت یونسکو هست. شهر سوس هم باز هم به مدینه‌اش معروفه و این موزه‌ موزاییکش. البته موزه‌ی موزاییک کوچکتر از موزه‌ی باردو هست ولی در نوع خودش جالب هست. موزاییک‌های بسیار زیبایی رو همونجوری که شیلا اشاره کرد، جمع‌آوری کردند و تو این موزه میتونید ببینید. مدینه سوس ر من شخصا دوست داشتم. در کنار مدینه‌ی شهر قیروان و مدینه‌ شهر تونس. اما یه مقدار کوچکی متفاوت بود، کوچه پس کوچه‌های باریک‌تر و اکثرا به رنگ سفید آبی و بازارچه‌ای که یه گوشه‌ای از این شهر کنارمسجد بنا شده بود و دو سه ساعتی قشنگ میشه تو این مدینه گشت و تو حال و هوای عربی این شهر گم شد. دوباره از شهر سوس برگردیم به سواحل مدیترانه البته این بار دیگه به ساحلش نمی‌خوایم سر بزنیم و میخوایم بریم بالای یکی از تپه‌ها و یکی از جاذبه‌های بسیار معروف تونس که تقریبا میشه گفتش که نماد گردشگری تونس شده رو با هم ببینیم. اینجا ر می‌سپارم به شیلا که با شیلا سفری بکنیم به روستای سی‌دی بوسعید.

- راستش هر چقدر که بخوام از حال و هوای سیدبوسعید بگم واقعا شاید نتونم حق مطلب ر ادا کنم. فکر می‌کنم که واقعا هایلایت برنامه‌های تونس یا بازدیدهای تونس می‌تونه باشه. شما وقتی وارد سی‌دی بود سعید میشین اولین چیزی که جلب توجه می‌کنه، خونه‌هایی با درها و پنجره‌های آبی رنگه. یعنی شما اونجا دقیقا یک شهر آبی و سفید می‌بینید. روی سنگ فرشاش قدم می‌زنید و می‌تونید که در حقیقت روی همون تپه‌هایی که شما اشاره کردین، ویوی دریای مدیترانه ر از بالا هم داشته باشید. شاید بد نباشه بگم که خیلی از نویسندگان و حتی هنرمندهای مشهور دنیا هم در این شهر زندگی می‌کردند مثل آندره ژید فرانسوی و نقاش معروف آلمانی به نام پاول کلی که معروفه به این که خیلی از آثارش الهام گرفته از دوران زندگی یا دوران اقامتش در این منطقه بوده. وقتی توی کوچه پس کوچه‌ها قدم می‌زنید کاملا متوجه ترکیب معماری آندلوسی و عثمانی و عربی اونجا می‌شد که طبیعتا به خاطر اسپانیایی‌ها توی اون منطقه بوده. خب کم‌کم وقتشه که بریم یه کافه‌ای بشینیم و از منظره‌ غروب و دریای مدیترانه حسابی لذت ببریم.

- بگو که می خوای از اون کافه دلیسس بگی که...

- با اون چایی نعناهاییش که توش بادوم انداختن.

- هیچی دیگه با ان بادوم‌ها و نعناع‌هایی که ریختن تو اون چایی‌ها. اون ویویی که می‌شینی دریا رو میبینی از اون کافه‌ دلیسس، بسیار دیدنیه.

- واقعا نمی‌دونم چجوری میشه از اون لحظه و این منطقه دل کند. واقعا دلتون میخواد که واقعا زمان متوقف بشه و ساعت‌ها اونجا بشینین.

- هرکسی رفت کافه نشست و چایی نعنا ر خورد به حساب جیب خودش و به یاد ما بزنه و در ادامه این هم اشاره بکنم که همون‌جورکه شیلا هم اشاره کرد، سیدی بوسعید خیلی خیلی شباهت به روستاها و شهرهای سواحل مدیترانه یا خیلی از روستاها و شهرهای ساحلی ایتالیا داره یا خیلی به یکی از روستاهای معروف مراکش مثل شفشون شبیهه، که خب این نمونه ر شما می‌تونید توی تونس ببینید. این ده تا جاذبه‌ای که معرفی کردیم معروف‌ترین و بهترین جاذبه‌های گردشگری کشور تونس بود. البته که به غیر از این‌ها جاذبه زیاد داره تونس، ولی ما تعدادی ر عملا مجبوریم ازشون صرف نظر بکنیم. به این علت که، 1. یک تعدادی از این جاذبه‌ها ر شبیهش و حتی شاید بهتر شو تو ایران داریم: مثل دریاچه نمک و تپه‌های شنی و کویری که توی جنوب کشور تونس هست. همینطور نخلستان‌هایی که تو جنوب کشور تونس هست و همینطور کوهستانهایی که خب در نوع خودشون جالبن. اما واقعیتش خب شبیه به اینا ر ما تو ایران زیاد داریم و شاید برای ایرانی‌ها خیلی جذاب نباشه. البته باز اشاره بکنم که خیلی از جاذبه‌های دیگه کشور تونس شباهت‌های زیادی به این ده‌تا جاذبه دارن. مثلا شهرهای ساحلی مثل اسفنکس مثل مهدیه، این‌ها شهرهایی هستند که شبیه‌شو شما توی حمامات یا توی سوس هم دیدین. باز هم مدینه‌های شهرهای دیگه که عملا بهترینش توی شهر سوس و توی القیروان و توی تونس دیدید. خوب حالا که با جاذبه‌ها آشنا شدیمف سفر می‌خوایم بکنیم به کشور تونس. باید ببینیم چطور اقامت بگیریم؟ کجا اقامت داشته باشیم؟ اگر با تور می‌خواین سفر بکنید که خب قطعا هتلتون رو تورها رزرو کردن به تناسب بودجه و هزینه‌ای که مد نظرتون بوده و کیفیتی که آژانس براتون در نظر گرفته. اما اگر شخصی بخواید سفر بکنید می‌تونید هتلتون رو از طریق سایت‌های آنلاین مثل بوکینگ مثل trivago انجام بدین. البته اینجا یه مشکل کوچولوی وجود داره برای ما ایرانیا که خوب کریدیت‌کارت یا کارت بانکی بین‌المللی هستش. خب اکثر ما ایرانی‌ها نداریم و باید یه جوری مشکل رو حل بکنید. البته اشاره بکنم که برای اقامت الزاما لازم نیست شما حتما توی هتل چهار یا پنج ستاره اقامت داشته باشید. توی تونس انتخاب‌های زیادی دارید و می‌تونید از هاستل‌های ارزون قیمت گرفته تا هتل‌های دو سه ستاره هم پیدا بکنید. بعد از اقامت و آشنایی با انواع اقامت توی کشور تونس ببینیم چطور برنامه‌ریزی بکنیم و توی کشور تونس چه کاری انجام بدیم؟ باز هم اگر بخوایم برنامه‌ریزی انجام بدیم اولین راه و ساده‌ترین راه این هستش که کار برنامه‌ریزی سفرتون بسپارید به آژانس‌های مجری، مثل دالاهو که بیش از بیست بار به این کشور سفر برگزار کرده و طبق تجربه‌ی زیادی که داره می‌تونه برنامه‌ریزی ر انجام بده. البته مجریان تورهای تونس معمولا این سفر ر بین هفت تا هشت روز یا نه روز برنامه‌ریزی می‌کنند تا این بهترین جاذبه‌هایی که اشاره کردیم ر ببینن و بیشتر از این لازم نیست تو کشور تونس بمونید. خوب کمتر از این هم، احتمالا بعضی جاذبه‌های مهم از دست میدید. اما اگه شخصی بخواین سفر بکنین خب قطعا بر اساس یک سری شاخصه‌ها و جزییاتی که توی اپیزود سوم و چهارم به عنوان انتخاب سفر و به عنوان انتخاب مجری تور اشاره کرده بودیم، می‌تونید به راحتی برنامه‌ریزی کنید و تعداد روز بیشتر توی کشور تونس حضور داشته باشید. خب بستگی به میزان بودجه‌ی شما و میزان مرخصی و روزهای تعطیلی که در اختیار دارید، داره. یه مقدار جزیی با سیستم حمل و نقل کشور تونس آشنا بشیم که اگر شخصی خواستین سفر برید با چه امکاناتی تو کشور تونس مواجه هستید. بریم ببینیم آیا کشور تونس مثل کشورهای اروپایی زیرساخت حمل و نقل خیلی پیشرفته و آنچنانیه یا مثل کشور خودمون یا حتی بدتر از خودمون. شیلا تو سیستم حمل و نقل تونس رو چطور دیدی؟

- صادقانه‌شو بخوام بگم؛ یه جورایی شبیه ایران خودمونه و گردشگران و توریست‌ها اونجا به هیچ عنوان با چالش مواجه نخواهند شد. به خاطر اینکه تنوع نسبتا زیادی از وسایل حمل و نقل وجود داره. به طور معمول خب وسیله‌ی حمل و نقل عمومی داخل شهری همون اتوبوس‌ها هستن که خب خیلی هم پر مخاطب و رایجه استفاده ازش. تو خود شهرتونس یعنی پایتخت کشور تونس از تراموا استفاده میشه و البته خب طبیعتا که اونجا تاکسی هم هست؛ تاکسی‌ها معمولا با تاکسی متر حساب کتاب می‌کنن و خیلی هم حساب کتاب شُسته رفته‌ای دارن. غیر از اون می‌تونید از تاکسی‌های اینترنتی به اسم «بولت» استفاده بکنید. برای سفرهای بیرون شهری هم؛ هم قطار هست و هم هواپیما. ولی واقعیت اینه که خیلی خطوط هوایی گسترده‌ای نداره و البته نیازی هم نداره. همونطور که شما اول صحبتون اشاره کردین؛ کشور، کشور بزرگی نیستش و خیلی راحت اگر که توی پایتخت باشین میتونین با یک سفر زمینی سه چهار ساعته به شهر بعدی برسین. یه وسیله‌ی حمل و نقل رایج دیگری که برای سفرهای بین شهری هست لوآژ هست که یه جورایی مثل همون دُل موش ترکها یا ون‌های خودمون می‌مونه. چیزی که در مقایسه با کشور ایران شاید بشه گفت پیشرفته‌تر هست؛ استفاده از دوچرخه است. به خاطر اینکه معابر و مسیرهای زیادی برای دوچرخه‌سوارها وجودداره. خب خیلی راحت می‌تونن تو شهر تردد داشته باشن. به خصوص توی شهرهای ساحلی.

- خب بریم ببینیم وجه رایج کشور تونس چی هست؟ و با خودمون چه ارزی باید ببریم؟ وجه رایج کشور تونس دینار هست؛ دینار تونسی. البته که تو ایران به راحتی پیدا نمیشه و بهتر هستش که با خودتون هم وجه رایج های معروفی مثل دلار یا یورو یا پوند انگلیس رو ببرید و اونجا تبدیل بکنید. نحوه تبدیل هم تو کشور تونس به این صورت هستش که وارد فرودگاه که می‌شید یک سری بانک‌ها و صرافی‌هایی وجود دارند که اونجا می‌تونید به راحتی تبدیل انجام بدید. حتما حتما رسیدی که از این صرافی‌ها و بانک‌ها می‌گیرید رو تا انتهای سفر نگه دارید. چون اگر آخر سفر پول دینار ته جیبتون مونده باشه و بخواید دوباره به دلار تبدیل بکنید بدون این رسیدها این کار ر انجام نمیدن و صاحب اول و آخر اون دینارها خودتونید. البته داخل شهر تونس خصوصا تو مدینه و بافت قدیم و بازار و همینطور بلوار حبیب بورقیبه، شما صرافی زیادی ر می‌بینید. شهرهای کوچیکتر معمولا صرافی‌ها کمترن. ولی هتل‌ها هم تبدیل ر انجام میدن که خب معمولا یه مقدار نخشون ارزون‌تره. یه نکته‌ی خیلی مهم دیگه ر هم بهتون بگم؛ موقعی که دارید از کشور تونس خارج میشید، پلیس گمرک تونس معمولا مقدار پول نقد شما ر چک می‌کنه که چقدر همراتونه. اگر بیشتر از هزار و پونصد دلار همراهتون باشه ده تا بیست درصدش به عنوان مالیات از شما می‌گیره! و هرچقدرم داد و بیداد بکنید گوششون بدهکار نیست. پس با خودتون پول زیاد نبرید تا موقع برگشت هزار و پونصد دلار اضافه‌تر همراهتون نباشه که مجبورید مالیات به دولت تونس بدید. البته که این مشکل ماست که کریدیت کارت و کارت بانکی بین‌المللی نداریم. اگر داشته باشیم که نیازی نیست این همه پول نقد با خودمون ببریم. شیلاجان، تلفن و اینترنت رو چطور دیدی؟ و اوضاع چطور بود؟ اونجا البته تلفن که فکر می‌کنم دیگه نیازی نیست در مورد تلفن صحبت بکنیم؛ این منسوخ شده! البته من نسل قدیمم و قدیم سفر می‌رفتیم باید تلفن برمی‌داشتیم به کشورمون زنگ می‌زدیم تا بگیم رسیدیم. البته اینترنت مشکلو حل کرده. خب بین اینترنتشون رو چطور دیدی؟

- خب واقعیت اینه که سیم‌کارت‌های ایرانی که اونجا جوابگو نیست. اما سه تا اُپراتور اصلی تلفن همراه دارند که هر سه‌تاشون هم تقریبا در تمام کشور آنتن دهی دارن و کاور می‌کنن. هر سه تا اپراتور هم بسته‌های اینترنتی مخصوص توریست‌ها ر می‌فروشن. می‌تونید بسته‌هایی با حجم‌های مختلف تهیه بکنید. اما برای یک هفته 10 روز سفر می‌تونید یه بسته اینترنتی ده گیگابایتی ر تقریبا با قیمت ده تا پونزده دلار، خیلی راحت از توی فرودگاه یا از مغازه‌هایی که در سطح شهر هستن و سیم‌کارت میفروشن تهیه بکنید.

- یکی از مباحث بسیار مهمی که برای سفر همیشه ما مد نظر قرار میدیم، بهترین زمان سفر به اون مقصد هست. که گفتم تو اپیزود سوم کامل در موردش صحبت کردیم. کشور تونس یکی از مقاصدی هستش که شما می‌تونید تقریبا تو کل سال به این کشور سفر بکنید به خاطر وضعیت جغرافیایی و آب و هوای معتدلی که داره و کنار دریای مدیترانه واقع شدنش. البته این تغییر آب و هوا خیلی محسوس نیست و چند تا فصل تا حدودی متفاوت نسبت به هم داره که می‌خوام این ر اشاره بکنم. اگر شما اواخر اسفند تا اواخر خرداد یا اواسط خرداد سفر بکنید، هنوز آب و هوا کاملا بهاریه و هرچه به سمت خرداد میرید می‌تونید به دریا آبتنی هم برید. ولی خب تو فروردین ممکنه یه مقدار هوا سرد باشه؛ ولی آب و هوای بسیار خوبی داره و تو این ایام بهترین تایم سفر به کشور تونس است. اما خرداد ماه تا شهریور ماه بهشت کسایی هستش که می‌خوان برن کنار سواحل لذت ببرن و بیشتر کنار دریا باشند. البته به این مفهوم نیست که به جاهای دیگه تونس نمیشه سر زد چون خیلی گرم نیست، ولی خب این فصل پر از توریست‌های خارجی هستش که کنار سواحل ولو شدن دارن لذت میبرن. توی پاییز هم آب و هوا دوباره پاییزی میشه و یه مقدار خنک. دریا ر باز هم ممکنه هر از گاهی بتونی هرازگاهی نرید. ولی آب و هوا بسیار خنک و خوب هستش و توی زمستون که یه مقدار هوا سرد میشه جالبه بدونید که دوباره تو ژانویه بسیاری از توریست‌های اروپایی به خاطر اینکه آب و هوایی تونس نسبت به اروپا گرم‌تر هست به عنوان یکی از مقاصد هدفشون هست و باز هم توریستهای اروپایی رو زیاد میبیند. البته که باید اشاره بکنم سرمای زمستان مثل سرمای زمستون تهران نیست و ایرانی‌ها هم به راحتی می‌تونن سفر بکنن و آب و هوا یه مقداری از پاییز شاید خنک‌تر شده‌باشه. تا اینجا ر گفتیم. حالا بریم ببینیم اصلا هزینه‌های سفر به تونس شامل چه هزینه‌هایی هستش و چقدر بودجه لازم داره؟ من حساب کتاب میز رو کلا میخوام بسپرم به شیلا؛ همه هزینه‌ها ر شیلا حساب کنه. به ما بگو که ما اصلا توی تونس چقدر باید پول داشته باشیم که هوس بکنیم بریم یا هوس نکنیم؟

- خب، فارغ از اون قیمت بلیط پرواز که اولِ صحبت خودتون هم بهش اشاره کردین. سه مدل سفر میشه به تونس داشت اگر از اون دسته آدم‌های هنرمندی هستین که بلدین ارزون سفر کنین و می‌خواین یه سفر ارزون و اقتصادی داشته باشین، باید بگم که تقریبا روزی سی دلار هزینه‌تون میشه؛ با در نظر گرفتن اینکه محل اقامت‌تون رو هاستل در نظر بگیرید، تو رستوران‌های ارزون محلی غذا بخورید و برای حمل و نقل هم از اتوبوس‌های شهری استفاده بکنین. اما اگه می‌خواین با یه بودجه‌ی متوسطی سفر داشته باشین، خب تقریبا بین 30 تا 70 دلار روزانه هزینه‌تون می‌شه که میشه یه هتل دو یا سه ستاره و غذا خوردن توی رستوران‌های محلی که متوسط هستند. یعنی وضعیت قابل قبولی دارن و البته از تاکسی برای رفت و آمد استفاده بکنید و اگر که بخواین یه سفر لوکس و پر هزینه داشته باشین که دیگه باید بیشتر از 70 دلار هزینه کنید که این هزینه‌ها شامل هتل‌های چهار یا پنج ستاره میشه و غذا خوردن تو رستوران‌های لاکچری والبته استفاده از گشت‌های روزانه‌ی چارتری.

- البته شیلا گفتی 70 دلار؛ بعدا نیان ما رو مواخذه بکنن و به صلابه بکشن که آقا ما نتونستیم با 70 دلار خرج! ما گفتیم از هفتاد دلار، قاعدتا اونجا هتل پنج ستاره شبی دویست سیصد دلاری هم هست و بستگی به هزینه‌های شما داره. ما یه کف قیمت رو میگیم که شما بتونی کار رو در بیارید. اعدادی که اشاره شد خب قاعدتا برای کسانی بود که بخوان شخصی سفر بکنن. برنامه‌ریزی رو خودشون انجام بدن. اگر هم با تور بخواین سفر بکنین، معمولا بسته تورهای تونسی که توی بازار فروخته میشه بین 7، 8 روز یا 9 روز با قیمتی حدود 700، 800 دلار تا 1000 دلار، به تناسب فصل و شلوغی منطقه و خدماتی که ارایه میشه شناور هست. می‌تونین همه‌ی کار رو بسپارید به آژانس و فقط شما اونجا احتمالا یه هزینه‌ی نهار شام رو داشته باشید و سوغاتی‌هایی که میخواید بخرید. خب با هم بریم با فستیوال‌ها و مناسبت‌های تونس آشنا بشیم. معمولا فستیوال‌ها و مناسبت‌ها توی سفرها خیلی مهمن؛ تا ما بتونیم تصمیم بگیریم آیا تو اون شلوغی، دانسته بریم تو دل ماجرا یا دانسته نریم تو دل ماجرا؟ چون ممکنه بریم اونجا شلوغی بخوریم و اذیت بشیم. خوب شیلا جان از فستیوال‌های تونس به ما میگی که چه بازه زمانی هستند و این فستیوال‌ها چه نوع فستیوال‌هایی هستن؟

- خب فستیوال‌های متنوعی داره که من فقط دو تاشو اشاره می‌کنم. یکیش فستیوال موسیقی کارتاژ، که برای اهالی موسیقی خیلی می‌تونه مناسب باشه. این فستیوال هر سال در ماه‌های تیر، مرداد در منطقه‌ی باستانی کارتاژ برگزار میشه و سبک‌های مختلف موسیقی مثل جاز و راک و کلاسیک و موسیقی عربی اونجا اجرا می‌شه. فستیوال بعدی فستیوال بزرگ صحراس. که در شهر دوست که به دروازه صحرا معروفه برگزار میشه و این فستیوال هم هر سال در زمستون تقریبا در اذر یا دی‌ماه به وقت ما برگزار می‌شه. یک مجموعه‌ای از برنامه‌های متنوع داره مثل ماراتن، شترسواری و مسابقه‌ اسب‌دوانی و مراسم بادیه نشینی و خلاصه یه جورایی آشنایی با فرهنگ صحرانشینی و بادیه نشینی عربهاست.

- اگر ما حالا ایام ماه رمضان ر هم نگیم فستیوال، بازم یه بازه‌ی خاص هست که در نظر بگیریم. اگر تو ایام ماه رمضون به کشور تونس سفر می‌کنید در نظر داشته باشید که خب شرایط ماه رمضون اونجا هم هست. حکومت هیچ بحثی با روزه گرفتن یا نگرفتن مردم نداره، اما رستوران‌ها ممکنه تعدادیشون طی روز بسته باشند یا خودتون معذب باشید که خب بین مردمی که مسلمونن و روزه هستن بخواین غذا بخورین. از غذا گفتیم و ماه رمضون؛ بریم سراغ شکم‌گردی تو کشور تونس. من شخصا خودم غذای کشور مقصد و یکی از جاذبه‌های مهم اون کشور می‌دونم. با این که برم تو اون کشور و دنبال جوجه‌کباب وکوبیده ایرانی باشم، خیلی رابطه‌ی خوبی ندارم. معمولا سفره‌ غذا و شکم‌گردی هر منطقه و کشوری برگرفته از تاریخ و جغرافی و فرهنگ و رسوم اون کشور هست و کشور تونس هم از این قاعده مستثنی نیست. سفره‌ی تونسی‌ها با توجه به توضیحاتی که تا اینجا دادیم تاثیر گرفته از فرهنگ غذایی دریای مدیترانه، فرهنگ غذایی اعراب حتی فرهنگ غذایی فرانسوی‌ها و همینطور فرهنگ غذایی عثمانی‌ها هستش. به همین علت غذای تونسی‌ها معمولا پر از ادویه‌اس اما تند مثل هندی‌ها نیست. معمولا دسرها و شیرینی‌هاشون مثل عثمانی‌ها و عرب‌ها بسیار شیرین هست و سریع دلتون می‌زنه. همینطور نوشیدنی‌های خاص خودشون ر دارن. ما با چند تا از غذاهای معروف تونس می‌خوایم آشنا بشیم. از اونجا که خانوما با غذا ارتباط بهتری دارن این یه تیکه ر می‌سپارم شیلا توضیح بده. من فقط غذاهاشون خوب خوردم؛ اسماشونم حتی فکر می‌کنم یادم رفته. ولی فکر کنم شیلا اکثرشو یادش مونده باشه.

- اولین چیزی که توی سفره‌ی تونسی‌ها خیلی توجه ر جلب می‌کنه، یک چاشنی معروفی هست به اسم سس هریسا. که پایه‌ی اصلیش هم فلفل قرمز تند و سیره. معمولا کنار همه‌ی غذاها سرو میشه؛ میتونید ازش استفاده کنید. اما در مورد غذاهاشون؛ غذای ملی تونسی‌ها کوس‌کوس هست که در واقع همون ترکیب بلغور گندم و گوشته، که می‌تونه حالا انواع مختلفی از گوشت باشه. غذای پرادویه‌ای هم هستش. یه جورایی به جای برنج از کوس‌کوس استفاده می‌کنن. توی همه‌ی غذاهاشون یه خورشی هم دارند که البته هم می‌تونه خورشت باشه هم میتونه سوپ باشه؛ به اسم لَبلَبی. اینم پایه‌ی اصلیش و مواد اصلیش نخوده. بریم سراغ تاجین. خب شاید اسم تاجین رو بیشتر شنیده باشین؛ اصلش و منشا و ریشه‌اش مال کشور مراکشه. اما تاجین تونسی متفاوته و یه جورایی شکل و شمایلش مثل ته‌چین خودمونه که البته پایه‌ی اصلیش باز سیب‌زمینیه.

- اتفاقا اسمشم چقدر شبیه ته چین ماست. تاجین؛ ته چین!

- و در نهایت یک غذای معروف دیگه‌ای هم دارن؛ یه جورایی پیش‌غذا به حساب میاد. باز مثل بُریک ترک‌هاست. دقیقا همین‌جوری هم نوشته میشه بریک. یه جورایی عین یک پیراشکیه، داخلش با انواع گوشت یا سبزیجات پر میشه و یه شکل نون بالن مانندی داره که خلاصه اونم خیلی خوشمزست.

- از کفتاشون نگفتی یا همان کوفته میشه؟

- کفتا هم دقیقا اتفاقا یه غذاییه که باز اونم یه جورایی عین کتلت خودمونه. پایه‌ی اصلیش گوشته که با انواع سبزیجات مخلوط میشه و یه غذای نونی به حساب میاد.

- خب فکر کنم نیازی نبود، من اصلا اشاره بکنم که اگر اهل غذاهای دریایی هستید و ماهی‌خوارید، کشور تونس می‌تونه براتون یه بهشت برین باشه. چون کشوری که با 1000 کیلومتر ساحل سفر کردید، قطعا غذاهای دریایی خیلی جذابی می‌تونه داشته باشه برای کسانی که مثل عاشق غذای دریایی هستن. از شکم‌گردی و غذا خوردن دست بکشیم بریم ببینیم شبگردی تو کشور تونس چطوره؟ من خودم یک شعاری برای خودم دارم توی سفرهام؛ معمولا جاهایی که انسان‌ها زندگی می‌کنند، معمولا تو نور روز اگه دیدم سعی می‌کنم تو نور شب هم دوباره بهش سر بزنم. که من اسمشو حالا گذاشتم شبگردی. البته انگلیسی‌ها قبل از من اسمشو گذاشتن نایت‌لایف. شاید تو ایران خودمون، چون خیلی نداریمشف برامون خیلی آشنا نباشه. ولی خب شبگردی توی کشورها یکی از جاذبه‌های اصلی اون سفر هست. توی تونس شما اگه بخواید برای شبگردی برید از بحث امنیتش خیالتون راحت باشه. با توجه به حضور پلیس و نیروهای امنیتی، امنیت بالایی داره و فکر نمی‌کنم مشکل خاصی بر بخورین. البته که خب احتیاط شرط عقله. اما شبگردی تو کشور تونس خیلی شبیه به استانبول یا خیابون استقلال یا مثل پاریس، خیابون شانزه‌لیزه یا مثل بالی و تایلند نیست و انتظاری نداشته باشین که شب‌های بسیار زنده و اصطلاحا فعالی داشته باشه. معمولا طبق فرهنگ‌شون مردم بعد از تاریکی هوا، یکی دو ساعت بعدش، میرن خونه هاشون. خیلی مردم ر توی خیابون نمی‌بینید به غیر از سواحل و جاهایی که توریستی هستن و برنامه‌های خاص خودشون رو دارن. اما در کل به غیر از بلوار حبیب بورقیبه و مدینه شهر تونس، معمولا نایت لایف خیلی فعالی کشور تونس نداره و همین طور که اشاره کردم از نظر امنیتش خیالتون راحت. البته یه سری تفریحاتی که تا پاسی از شب هستن و فعالن، یه مقدار محدودترن مثل بارها و کلدکلاب‌ها که این بارها و کلاب‌ها رو به راحتی نمی‌تونید پیدا کنید. باید یه مقدار با گشتن توی گوگل پیداشون کنید. به اندازه‌ای که تو کشور ترکیه و استانبول دیدید، نیستن. خب شیلاجان بریم ببینیم که کشور تونس برای بچه‌ها آیا جذاب هست یا نه؟ من هم تو سفرهام بچه‌ها و کودکان همراهم بودن. فکر می‌کنم با تو هم همراه بودن. کشور تونس برای بچه‌ها می‌تونه جذاب باشه؟ یا اصلا خوششون میاد؟

- اتفاقا من هم دوتا دختربچه‌ی بسیار شیرین همراهم بودن که به نظرم کیف کردن. واقعیتش در ارتباط با اینکه کشور تونس رو با بچه‌ها سفر بکنن یا نه؟ خیلی بستگی به سلیقه‌ی خانواده‌ها داره. به نظر من می‌تونه کشور جذابی باشه. به خاطر اینکه هم شهرگردی هم بازارگردی، تقریبا تفریح مناسبی برای بچه‌ها به حساب میاد. هرچند که ممکنه که یه کم بازدیدهای طولانیِ سایتهایِ تاریخی براشون یه کوچولو کسل کننده باشه. اما چیزی که براشون خیلی جذابه و حتما خیلی سرگرم‌کننده‌اس همون تفریحات آبی و ساحلیه و فراموش نکنیم که شهر حمامات یک مجموعه‌ تفریحی بسیار جالبی داره به اسم کارتاژ لند؛ که هم پارک آبی داره، هم شهربازی داره و اتفاقا خانواده‌ها می‌تونن یک روز کامل ر اونجا وقت بگذرونن و حسابی خوش بگذرونن.

- بسیار عالی! پس بچه‌ها هم اگه قصد سفر دارن با خانواده‌هاشون، می‌تونه انتخاب مناسبی براشون باشه. خب با چندتا اتیکیت و نکته‌ی مهم در مورد کشور و مردم تونس آشنا بشیم. حدود 95 تا 99% مردم تونس مسلمان سنی هستند که اکثرا پیرو آیین مالکی و حنفین. با اینکه کشور مسلمانی هست اما حکومت به صورت لیبرال و سکولار اداره میشه. بر همین اساس مردم آزادی شخصی و اجتماعی خودشون ر دارن؛ خصوصا خانم‌ها که تو شهرهای بزرگ و حتی شهرهای کوچیک برای انتخاب پوشش آزاد هستن و از این نظر شما نسل جدید رو خصوصا، زیاد میبینید که با پوشش میگردن چون آزادی انتخابه. نماد و سمبل تونس هلال ماه و یک ستاره پنج پر هستش و پرچم‌شون خیلی اتفاقا شباهت به پرچم ترکیه داره. شاید از اون موقع مونده؛ البته که «ماه» تو همه‌ی پرچم‌های کشورهای اسلامی به عنوان یک نماد حضور پررنگی داره. در ادامه اشاره بکنم که فرهنگ سنتی مردم تونس تا حدود زیادی پدرسالارانه است. اما سن ازدواج مردم تونس چه دخترا یا پسرا تقریبا میشه گفت میانگین بالایی داره. شاید هم مثل ایران خودمون اقتصاد توش تاثیرگذار بوده نمی‌دونم. نهایتا اینکه محبوب‌ترین ورزش بین مردم تونس مثل ما ایرانیا فوتباله. عاشق فوتبالن. خب یواش یواش باید سوغاتی‌ها ر بخریم و برگردیم و چمدون ببندیم تا برگردیم تهران. ببینیم سوغاتی از تونس چی بخریم و چه چیزهایی برای سوغاتی داره؟ ما آقایون چون خیلی تو این زمینه سررشته‌ای نداریم؛ می‌سپاریم خانوما. از اینجا به بعد با خودت شیلا جان. سوغاتی‌ها رو بخر که چمدون رو جمع کنیم و برگردیم.

- خیلی خب! تا شما نشستین تو کافه و دارین یه نوشیدنی می‌خورین، ما بریم سراغ خریدکردن. اول از همه بگم که اگر دنبال برند خریدن هستین، خیلی تونس رو بهتون توصیه نمی‌کنم. در حقیقت اینجوری نیستش که مال یا پاساژ بزرگی نداشته باشه و اتفاقا داره، هم تو شهر تونس و هم تو شهر سوس. اما به نظر من نمی‌ارزه که تا اونجا اومدین بخواین وقتتون ر توی پاساژها تلف کنید. یه جورایی هم برندها گرونتر از بقیه کشورهای دیگه هستن، به خاطر مسایل گمرکی البته. اما تا دلتون بخواد شما می‌تونید سوغاتی‌ها و کالاهای محلی اونجا ر بخرید. من در درجه‌ی اول توصیه می‌کنم که برین سراغ همون موزاییک‌ها و کاشی‌هایی که می‌تونن براتون قشنگ یادآور دوران روم باستان باشن. ظروف تاجین یا همون ظرف‌های سفالی که برای سرو غذا هم هستن، یکی دیگه از مناسب‌ترین گزینه‌ها برای خرید سوغاتی می‌تونه باشه. البته که نباید زیتون و روغن زیتون‌های تونس ر هم فراموش کنیم. ادویه خریدن خودش می‌تونه حال و هوای خیلی خوبی برامون داشته باشه. لباس‌های سنتی تونسی که قیمت بالایی ندارند و طراحی‌های خیلی زیبایی هم دارن. فراموش نکنیم که تونس یک کلاه بسیار معروفی داره البته بهتره حرفمو اصلاح کنم؛ این کلاه در حقیقت از دوران عثمانی‌ها وارد این منطقه شده که تو کشورهای مختلف هم بهش اسامی مختلفی میگن. کلاه نمدی قرمز رنگی که بند مشکی ازش آویزونه؛ اسامی مختلفی داره مثل فینه یا تارپوش ولی توی تونس به بهش «چارچیه» گفته میشه. اینم می‌تونه یکی از سوغاتی‌های جذاب برای سفرتون باشه. شیرینی هم فراموش نکنید.

- البته من صنایع‌دستی، نقره و طلاجات و اینجور چیزا ر هم تو بازارش دیدم ولی خب انتخابش بستگی به سلیقه‌ شما داره. خب خریدهامونم انجام دادیم، چمدونمونم بستیم؛ یواش یواش که باید برگردیم. از شیلا تدین عزیز ار تورلیدرهای قدیمی و خوب دالاهو ازش تشکر می‌کنم؛ بابت حضورش تو این سفر مجازی به کشور تونس و امیدوارم که باز هم در اپیزودهای بعدی و سفرهای مجازی بازم در کنار ما باشه. امیدوارم بعد از شنیدن این اپیزود، بتونید تصمیم بگیرید که آیا کشور تونس براتون مقصد جذابی هست یا نه. خب شیلا جان یواش یواش با شنونده‌های پادکست باید خداحافظی کنیم، منم ازت مجدد تشکر میکنم و خدافظی می‌کنم. اگر نکته و مسئله‌ای مونده، خوشحال میشم که در انتهای اپیزود با ما به اشتراک بذاری.

- باز هم ممنونم از دعوتتون من که موندم تو کشور تونس، شما ر نمی‌دونم چیکار می‌کنید. یه نکته‌ی کوچیک فقط می‌خوام به آخر صحبتامون اضافه کنم؛ در کنار همه‌ی این بازدیدهایی که دارین، خواهش می‌کنم خودتون رو از معاشرت کردن و تعامل با مردم محلی این منطقه محروم نکنید؛ که قول میدم خیلی بهتون خوش بگذره. این پنجمین اپیزود پادکست دالاهو بود که به معرفی کشور تونس، سرزمین کارتاژها، مبدا بهار عربی و انقلاب عرب پرداختیم. اپیزود بعدی ما به بخش دیگه‌ای از دنیای سفر اختصاص داره. پس اگر به سفر و صنعت گردشگری علاقه دارید؛ اپیزود بعدی ما ر از دست ندید. آژانس دالاهو صاحب امتیاز این پادکسته. اطلاعات ما رو می‌تونید با جشتجوی کلمه «دالاهو» در گوگل راحت پیدا می‌کنید. همینطور آدرس سایت یا صفحه اینستاگرام ما رو توی توضیحات همین اپیزود می‌تونین ببینین. برامون کامنت بگذارید؛ انتقادات و پیشنهادات خودتون ر برای ما بنویسید. تا اپیزود بعدی و یک سفر دیگه بدرود.