چه موجوداتی در دریاچه بایکال زندگی می‌کنند؟

دریاچه بایکال چه اسراری دارد؟

دریاچه بایکال به عنوان یک دریاچه بسیار بزرگ و با قدمت، خانه بیش از ۲۰۰۰ گیاه و حیوان است. این دریاچه بسیار مرموز مأمن حیوانات نادری به شمار می‌رود که این دریاچه و اطراف آن را برای زندگی انتخاب کرده‌اند. دریاچه بایکال به عنوان عمیق‌ترین دریاچه جهان دارای یکی از شفاف‌ترین آب‌های جهان است که در برخی مناطق امکان دیدن حدود ۱۳۰ فوت زیر دریاچه را ممکن کرده است. شفافیت آب این دریاچه باعث شده تا بسیاری از جانوران این دریاچه را از روی سطح آب بتوان تماشا کرد.

تور دریاچه بایکال

ساحل دریاچه بایکال نیز همچون یک مکان اکولوژیکی منحصربه‌فرد شناخته می‌شود که جانوران موجود در آن هم با خشکی و هم با آب در ارتباط هستند. برخی از این جانوران در خشکی زندگی می‌کنند؛ اما تغذیه آنها از آب است، برخی دیگر بیشتر زمان خود را در آب می‌گذرانند؛ اما تولیدمثل کرده و عمر خود را در ساحل به پایان می‌رسانند.

این دریاچه میزبان هزاران گونه گیاهی و جانوری است که بیش از ۸۰ درصد آنها بومی منطقه هستند. در دریاچه بایکال بیش از ۱۰۰۰ حیوان منحصربه‌فرد زندگی می‌کنند و بیش از ۵۰ گونه ماهی در آن شنا می‌کنند که ۲۷ گونه از آنها فقط در آب سرد این دریاچه دیده می‌شوند.

چه جانورانی در زیر دریاچه بایکال زندگی می‌کنند؟

شاید بهتر باشد پیش از هر چیز از دنیای زیر آب دریاچه برای مسافران تور بایکال بگوییم. در کف دریاچه بایکال می‌توان حجم بسیاری از باکتری‌ها، اسفنج‌ها، خاره‌چسب (limpets)، ماهی‌ها و دوجورپایان (amphipods) (موجودات کوچک شبیه میگو) را یافت. اگرچه مردم محلی معتقدند در این دریاچه یک اژدهای غول‌پیکر به نام «لوسود خان» زندگی می‌کند؛ اما محققان فقط این موجودات کوچک را در آب‌های عمیق دریاچه پیدا کرده‌اند. این موجودات کوچک به شکلی تکامل یافته‌اند تا بتوانند تاریکی کامل و فشار شدید زیر آب را تحمل کنند.

در دریاچه بایکال و در اعماق بسیار زیاد آن سطوح بالایی از اکسیژن محلول وجود دارد که به موجودات زیر آب کمک می‌کند تا به اندازه‌های غیرعادی بزرگ شوند. به طور مثال این دریاچه دارای بیش از 350 دوزیست است که بسیار بزرگ‌تر از حد متوسط هستند.

همچنان اطلاعات بسیار کمی در رابطه با موجودات کف دریاچه بایکال وجود دارد؛ زیرا تا قبل از سال ۲۰۰۸  انسان‌ها به جستجو در کف این دریاچه نپرداخته بودند و همچنان نیز تحقیقات چندان زیادی در رابطه با آن صورت نگرفته است.

حیوانات کمیاب دریاچه بایکال

بخشی  مهمی از جانوران دریاچه بایکال حیوانات کمیاب و نادر آن هستند. از جمله حیوانات نادر دریاچه بایکال که می‌توان در تور روسیه به دیدنشان نشست موارد زیر هستند:

فوک نرپا/ Nerpa Seals

این فوک‌ها بومی دریاچه بایکال به شمار می‌روند و تنها فوک‌هایی هستند که فقط در آب شیرین امکان زندگی‌شان وجود دارد. نرپا تنها پستانداری است که در دریاچه بایکال زندگی می‌کند و یکی از سه گونه فوک‌های آب شیرین است که به مدت ۲۰ هزار سال در این دریاچه به سر می‌برد.

در حدود 120000 نرپا در بایکال شمارش شده است که طول بدنی به طور متوسط ۱۶۵ سانتی‌متر و وزنی در حدود ۱۳۰ کیلوگرم دارند. غذای فوک ماهی‌های کوچک، نرم تنان و سخت پوستانی است که در دریاچه بایکال زندگی می‌کنند.

فوک‌ها در پایان زمستان برای تولیدمثل و پوست‌اندازی روی یخ به سر می‌برند و در این زمان است که می‌توان آنها را مشاهده کرد. در اواسط ماه مارس، فوک‌ها توله‌های پشمالوی سفیدی به دنیا می‌آورند که به دلیل سفیدی بیش از حد تشخیص آنها در برف دشوار است.

اینکه چگونه این موجودات توانسته‌اند به این دریاچه برسند سؤال بسیاری از افراد است؛ زیرا اقیانوس‌ها صدها مایل دورتر از این دریاچه قرار دارند. دانشمندان حدس می‌زنند که حضور فوک‌ها در این دریاچه از طریق کانال رودخانه‌های این ناحیه بوده است.

ماهی روغنی بایکال/ Baikal Oilfish

ماهی روغنی بایکال ترکیبی از دو گونه ماهی «اسکولپین» است که فقط در دریاچه بایکال یافت می‌شوند. این ماهی منحصربه‌فرد بدنی شفاف و بدون فلس دارد و در هنگام مردن بدن آن کدر می‌شود. این ماهی می‌تواند سطوح مختلف فشار را تحمل کند و نوع بدنش امکان زندگی در اعماق شدید را به آن می‌دهد. برخی از مردم ادعا می‌کنند که بدن این ماهی در نور خورشید تجزیه می‌شود و فقط روغن و استخوان‌های آن باقی می‌مانند.

سابل/ Sable

سمور سابل پستانداری شبیه راسو است که فقط در جنگل‌های روسیه و کوه‌های اورال در سیبری زندگی می‌کند. این سمور در آب زندگی نمی‌کند و محل زندگی‌اش حفره‌های نزدیک ساحل است. سمور با استفاده از حس بویایی و صدای خود به شکار ماهی می‌پردازد. این حیوان از لحاظ تاریخی همواره به دلیل خز ارزشمند بوده؛ به‌طوری‌که بسیاری از دیپلمات‌های روسی زمانی از خز سمور به عنوان «پشم طلایی» یاد می‌کردند.

امول بایکال/ Baikal omul

امول بایکال متعلق به خانواده ماهی سفید (خانواده ماهی قزل‌آلا) است. این ماهی اندازه‌ای تا ۵۰ سانتی‌متر و وزنی از ۵۰۰ گرم تا یک و نیم کیلوگرم دارد؛ هرچند برخی مواقع وزن انواع بزرگ آن تا ۷ کیلوگرم نیز می‌رسد. این ماهی طعم بی‌نظیری دارد و به همین دلیل یک ماهی تجاری ارزشمند به شمار می‌رود. امول بایکال طعمه ماهیگیران بسیاری بوده و به دلیل قرار داشتن در معرض خطر انقراض، شکار آن تا سال ۲۰۲۱ ممنوع اعلام شده بود.

گولومیانکا/ Golomyanka

گلومیانکا یکی دیگر از حیوانات بومی دریاچه بایکال است. این ماهی در اعماق زیاد تا ۵۰۰ متر زندگی می‌کند و یکی از غذاهای مورد علاقه فوک‌ها به شمار می‌رود. مردم این منطقه از چربی این ماهی سال‌ها برای ساخت شمع استفاده می‌کردند و در طب سنتی آسیایی خواص مفید آن بسیار مورد توجه بوده است. این ماهی اندازه کوچکی دارد به شکلی که طول آن به ۲۵ سانتی‌متر می‌رسد.

اسفنج بایکال/ Baikal sponge

یکی از جانوران خاص بایکال که متفاوت از تعریف افراد از جانوران است اسفنج بایکال نام دارد.  دریاچه بایکال میزبان یکی دیگر از ساکنان منحصربه‌فرد خود یعنی این اسفنج است. این اسفنج را به تازگی در گروه موجودات زنده این دریاچه قرار داده‌اند. در بدن این اسفنج جلبک‌های سبز میکروسکوپی وجود دارند که به کمک فیلتراسیون مداوم آب به تغذیه اسفنج می‌پردازند. این اسفنج‌ها میکروارگانیسم‌های موجود را می‌گیرند و در عین حال آب بایکال را تمیز می‌کنند. این اسفنج‌ها در آب بافت نرمی دارند و در هوا شکل بسیار سختی پیدا می‌کنند. بخشی از زیبایی منظره بی‌نظیر کف دریاچه بایکال مدیون این اسفنج‌های خاص است.

جانوران سواحل دریاچه بایکال

سواحل دریاچه بایکال در بیشتر موارد جزو مناطق حفاظت شده است. در سواحل این دریاچه حیوانات زیادی وجود دارند که شاید نتوان آنها را در دیگر نقاط دنیا یافت. از جمله حیواناتی که در این منطقه می‌توان دید خرس قهوه‌ای، انواع گوزن، موش آبی و گرگ هستند که دره‌ها و جنگل‌های این منطقه را برای زندگی انتخاب کرده‌اند.

از حیوانات کوچک‌تری که در اطراف دریاچه بایکال و در جنگل‌ها دیده می‌شوند می‌توان به سنجاب اشاره کرد. راسو از دیگر حیواناتی است که بیشتر عمر خود را نزدیک به آب می‌گذراند و  همواره خز کوتاه و بادوام آن مورد علاقه طراحان مد بوده است. روباه قرمز، ارمینه و موش مَشْکْ‌دار (Muskrat) از دیگر حیواناتی هستند که در جنگل‌های سیبری این منطقه زندگی می‌کنند. 

پرندگان بایکال

بخش دیگری از حیات‌وحش دریاچه بایکال به پرندگان آن اختصاص دارد. در دریاچه بایکال عمدتاً می‌توان گونه‌های مختلف اردک را دید که در گله‌های بزرگ حرکت می‌کنند و در هنگام قایقرانی بر روی بایکال می‌توان آنها را تماشا کرد. جزایر صخره‌ای بایکال نیز محل زندگی مرغان دریایی در تعداد بسیار بالایی است. باکلان‌ها نیز از دیگر پرندگانی هستند که به عنوان پرندگان خاص بایکال شناخته می‌شوند. در سواحل دریاچه بایکال نیز می‌توان غازها و قوهای سیاه را دید و اینجاوآنجا حواصیل خاکستری و «لون گلوسیاه» دیده می‌شوند.

عقاب از مهم‌ترین پرندگان این منطقه است که به عنوان پرنده افسانه‌ای بایکال آن را می‌شناسند. این پرنده مورد پرستش جمعیت «بوریات» در این منطقه است و مردم بوریات معتقدند کسی که عقاب را بکشد یا زخمی کند قطعاً به زودی می‌میرد. این عقیده باعث شده با وجودی که این پرنده در بسیاری از نقاط دنیا در خطر انقراض باشد؛ اما در جزیره «اولخون» در بایکال جمعیت آن در طی دهه گذشته تغییری نکند. هفت گونه عقاب در منطقه بایکال وجود دارد که از آن جمله می‌توان به عقاب طلایی، عقاب شاهنشاهی، عقاب استپی، عقاب خالدار بزرگ، عقاب پیگمی، عقاب دم‌سفید و عقاب دم‌دراز اشاره کرد. این تنوع بالای عقاب در هیچ کجای شمال آسیا مشاهده نمی‌شود و همین مسئله دریاچه بایکال را خاص می‌کند.

تور دریاچه بایکال با دالاهو

دریاچه بایکال را نگین دریاچه‌های زمین می‌شناسند که همچون یک یادگاری از میلیون‌ها سال قبل به‌جامانده است. این دریاچه یکی از مهم‌ترین ذخایر آبی جهان و یکی از بهترین نقاطی به شمار می‌رود که جانوران بسیاری آن را برای زندگی انتخاب کرده‌اند. بسیاری از این جانوران بایکال از جمله حیوانات کمیابی هستند که برخی از آنها را در هیچ کجای جهان نمی‌توان مشاهده کرد. سفر با تور روسیه و رفتن به سراغ دریاچه بایکال نه تنها یک سفر برای دیدن زیبایی‌های این دریاچه خاص است؛ بلکه سفر به دنیای جانورانی است که دیدن آنها می‌تواند تنها مختص به این منطقه باشد.

اگر به دنیای جانوران و زیبایی‌های طبیعت علاقه دارید سفر به بایکال می‌تواند یکی از بهترین انتخاب‌هایی باشد که به عنوان تور نوروز ۱۴۰۴ نیز می‌توان به سراغش رفت. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر از تور نوروز ۱۴۰۴ دریاچه بایکال می‌توانید با مشاوران آژانس گردشگری دالاهو در تماس باشید تا اطلاعات کامل‌تری در اختیار شما قرار گیرد.