اپیزود چهارم پادکست دالاهو: انتخاب مجری تور مناسب

- به پادکست دالاهو خوش آمدید؛ اینجا ما در خصوص سفر و گردشگری، معرفی مقاصد جذاب داخلی و خارجی و مسایل مرتبط با سفر صحبت می‌کنیم. پس با من محمد اشکان فر و من کریم شادفر، همسفر بشید تا به نقاط مختلف دنیا سفر کنید و از حواشی سفر و مسافرت بشنوید. این چهارمین اپیزود ماست که در مهر 403 منتشر میشه. تو دالاهو همه چیز درباره‌ سفره. ما به پشتوانه‌ی تیمی حرفه‌ای رویای سفر شما رو به خاطراتی خوش تبدیل می‌کنیم. با دالاهو به عنوان همراهی مطمئن می‌تونید با خیالی آسوده از کشف و تجربه‌ی سفر در ایران و جهان لذت ببرید. ما ر توی گوگل با جستجوی کلمه‌ی دالاهو راحت پیدا می‌کنید. همینطور آدرس وب سایت و اینستاگرام ما ر توی توضیحات همین اپیزود می‌تونید ببینید.

- برای شما مقصد سفر مهمتره یا همراه و همسفر؟ شما برای انتخاب یه تور چه شاخصه‌هایی رو در نظر می‌گیرید؟ این روزا من خودم برای انتخاب یه تور با تبلیغات رنگارنگ زیادی مواجهم که از طریق پیامک، اینستاگرام یا سرچ توی گوگل درگیرم می‌کنه. شما هم مثل من برای انتخاب یه مجری مناسب دچار تردید می‌شید؟ آخرین توری که رفتید از انتخابتون راضی بودید؟ آیا برای شما هم پیش اومده که یه تور خریدید و وسط زمین و آسمون، یا میون یه جاده‌ کویری یا یک کشور غریب فهمیدید مجری خوب و همراه خوبی رو برای سفرتون انتخاب نکردید! و اهداف سفر و همسفراتون خیلی با چیزی که تو ذهنتون و برنامه‌هاتون بوده فرق می‌کنه و مشکلات زیادی در طول سفر انتظارتون رو می‌کشه.

برای اینکه بدونیم با کی سفر کنیم و موقع انتخاب مجری تور حواسمون به چه موضوعاتی باشه این اپیزود رو آماده کردیم. براتون از نشانه‌های مهمی می‌گیم که اگر بهشون توجه کنید در انتخاب مجری تور و یه همراه خوب، موفق‌تر از قبل عمل خواهیدکرد. تو اپیزود قبل توضیح دادیم دلیل اینکه از کریم شادفر به عنوان میهمان استفاده می‌کنیم چیه. حالا من یه توضیحی باز میدم که شاید بعضیا اپیزود قبل ما ر نشنیده باشن؛ کریم شادفر تو بیست و پنج سال سابقه‌ سفر داری. بیست ساله که به عنوان موسس و مدیر دالاهو مجری تور هستی و حدود بیست سال هست که راهنمای حرفه‌ای تور هستی تو سفرهای داخلی و خارجی. پس بهترین گزینه هستیم برای بررسی تخصصی اینکه ما چه جوری مجری تور مناسب ر انتخاب کنیم. در واقع اسم اپیزود ما هم هست چه‌جوری مجری تور مناسب ر انتخاب کنیم؟ فرمان دست تو کریم شادفر؛ بازهم سلام عرض می‌کنم خدمت محمد و همه‌ی شنونده‌های پادکست دالاهو. مرسی باز هم مثل اپیزود قبلی هم میهمان هم میزبان. اگر اپیزود قبلی ما ر شنیده باشید اونجا هم اشاره کردیم که اپیزود سوم و چهارم ما در ادامه‌ هم بوده و قرار بود که یک اپیزود باشه ولی به خاطر گستردگی موضوع وقتی که متن رو آماده کردیم تصمیم گرفتیم دوتا اپیزود جدا بکنیم. پس اگر زیاد سفر می‌کنید پیشنهاد می‌کنم اگه این اپیزود میخواهید گوش بکنید، قبلش اپیزود سوم ما که با موضوع انتخاب مقصد سفر بود رو گوش بکنید تا این اپیزود براتون جذاب‌تر بشه و کاربردی‌تر. البته اگر این اپیزود ر هم گوش بکنید به صورت مستقل هم، می‌تونه براتون مفید باشه؛ موقعی که میخواهید یک مجری تور ر پیدا بکنید می‌تونه کمکتون بکنه. در ادامه اشاره بکنم که اصلا چرا این اپیزود ر ساختیم؟ دلیلش این بود که ما طبق تجربه‌ای که توی دالاهو داریم و داشتیم؛ می‌بینیم می‌دیدیم که خیلی‌ها انتخاب تورشون ممکنه با خطاهایی مواجه بشن و هزینه و وقت و زمانی که صرف کردن، یه جورایی ضرر بکنن و خیلی پیش میاد که دوستان و آشنایان که با من در ارتباطن میدونن شغلم چی هست مثلا اگر تو استانبول میخوانن که ما نداریم می‌پرسن که خب تور استانبول از کی بخرم؟ از اونجا این جرقه تو ذهن من زد که خب این موضوع ر خیلی‌ها باهاش درگیرن. کسایی که اهل سفر و وقتی می‌خوان مجری تور انتخاب بکنن ممکنه دچار اشتباه بشن. خصوصا این که توی ده بیست سال اخیر مجریان بسیار زیاد و متنوعی هم به بازار اضافه‌شده.

- اگه یادت باشه دفعه‌ قبل که اپیزود کوبا رو ضبط می‌کردیم، علی مخمل دقیقا همین سوال پرسید اون بیرون. یادته؟ علی مخمل خوب گوش بده.

- دقیقا. علیِ مخمل هم دوست عزیز ماست، که زحمتِ ضبط اپیزودهای ما رو تو استودیوش می‌کشه و همین سوال دقیقا هم پرسید و این ایپزود ما ر گوش بکنه، دقیقا جواب سوال می‌تونه بگیره. در ادامه باز یه نکته‌ی دیگه هم بگم که این اپیزود می‌تونه برای مقاصد داخلی و خارجی استفاده بشه. الزاما فقط برای مقداری خارجی نیست و نکاتی که اشاره می‌کنیم نهایتا می‌تونه تو هر دو تا مسیری کمک کننده باشه. قبل از اینکه وارد این بشیم که چه شاخصه‌ها و چه نکاتی ر رعایت بکنیم به عنوان یک مسافر؛ فکر می‌کنم یه تعداد تعاریف ر با هم یه مروری داشته باشیم تا قضیه شفاف بشه و بعد بریم سراغ اینکه چه شاخصه‌ها و نکاتی ر رعایت بکنیم. تعریف اول: مسافرا ر من دو دسته می‌کنم، مسافرایی که هیچوقت با تور سفر نمی‌کنن و همه‌ی سفرهاشون به صورت شخصی هست منظور شخصی با خونواده با یک تعدادی از دوستان با اعضای فامیل یا حتی شخصی و تنها سفر بکنن. با هر وسیله‌ای می‌تونن با ماشین خودشون برن با اتوبوس و هواپیما و همه‌ی کاراشون ر خودشون می‌کنن. این دسته از مسافرا فکر می‌کنم که اپیزود قبلی ما براشون مناسبه و این اپیزود احتمالا به دردشون میخوره. هرچند ممکنه در آینده به هر علتی تصمیم بگیرن با تور سفر برن، این اپیزود ما می‌تونه براشون مفید باشه. اما یه تعدادی مسافری هستند که به غیر از اینکه سفرهای شخصی میرن هر از گاهی به دلایل مختلف، علاقه‌مند هستند که با تور هم سفر برن. کل امور کارشون به مجری بسپرن و استرس‌های مختلف برنامه‌ریزی، خرید پرواز، بلیط اتوبوس و دیگر نکات ‌ر بر عهده‌ مجری بذارن و کارشون راحت باشه و از سفر بیشتر لذت ببرن.

- چه تفاوتی داره بین سفر شخصی و سفر با تور؟

- این دوتا ر بخوایم یه مرور خیلی کوتاه و خلاصه داشته باشیم تو سفرهای شخصی یه چندتا تفاوت عمده دارن. تو سفر اصلی‌ترین تفاوت شاید اینجا باشه که تو سفرهای شخصی شما محدودیت‌هاتون خیلی کمتر آزادی عمل بیشتری دارین؛ به این معنی که شما می‌تونید هر زمان خواستید سفرتون رو کنسل بکنید و نرید. می‌تونید اقامتگاه تون ر تغییر بدید اگر دست و بالتون باز باشه می‌تونید همراهان‌تون رو خودتون کم و زیاد بکنید. تاریخ سفرتون رو می‌تونید جابجا بکنید و حتی مقصد سفرتون رو عوض بکنید. اما وقتی با تور میرید یک سری محدودیت‌هایی داره. با این که یک سری مزایا هم هست؛ این محدودیت‌ها می‌تونه شامل خیلی مسایل باشه ولی کلیات و اصلیتش این‌هاست: شما به راحتی دیگه نمی‌تونی تاریخ تورتونو عوض بکنید. شما به راحتی نمی‌تونین تاریخ تورتون رو عوض بکنید و این تغییرات هر چی به زمان سفر نزدیکتر میشیم پیچیده‌تر و سخت‌تر میشه. شما نمی‌تونید همسفراتون اگه گروهی دارید سفر می‌کنید انتخاب بکنید. همسفرهای مختلفی از جاهای مختلف دور هم جمع شدند و این سفر ر دارن میرن. اما در کنار این یک سری مزایا هم تورها دارن شما وقتی با تور میرید همه‌ی برنامه‌ریزی و استرس‌هایی که قراره خودتون انجام بدید و وقت گیر و زمانبر هست و هر چی هم سفر سخت‌تر میشه این زمان بیشتری می‌طلبه؛ شما دیگه نیازی نیست به بیزنس خودتون می‌رسید. اگر دکتری اگر پزشکی اگر کارگری کارمندی دانشجو هستید و همه‌ کار رو میسپرید به جری و میرید دنبال کارتون تا زمان سفر.

- در واقع مثل موقعی که مثلا ما خودرومون ر بخوایم تعمیر کنیم، اینجا هم برای سفر به یه متخصص رجوع می‌کنیم که مجری تور باشه.

- که این مجری تور حالا، جلوتر میخواهیم بازش بکنیم؛ سال‌ها می‌تونه تجربه داشته باشه توی سفر و بارها اجرا کرده و به تمام چم و خم این سفر آشناست. به راحتی و سرعت بالاتر با کیفیت بهتری برنامه‌ریزی می‌کنه و نهایتا با خیال آسوده‌تری می‌تونید سفر بکنید اگر مجری خوبی ر انتخاب کرده باشید. که قراره در مورد همین صحبت بکنیم. پس این تفاوت‌های سفر شخصی با تور، مزایا و معایبی که این دوتا دارن. البته خیلی جزییات بیشتری داره و موضوع بحث ما نیست به صورت یه تعریف کلی فقط از روش ردشدم. تعریف بعدیمون بیایم سراغ مجری‌ها؛ ما در خصوص مجریان تورها شاید تا بیست سال پیش پونزده سال پیش، ما در مورد ایران صحبت می‌کنیم خارج از ایران مورد بحث ما نیست، مجریای تورها تقریبا میشه گفت یک دسته بیشتر نبودن دفاتر خدمات مسافرتی، آژانس‌های مسافرتی، که با مجوز بنده «ب» از وزارت گردشگری و میراث فرهنگی می‌تونستن تور برگزار بکنن. اما طی ده پونزده سال گذشته به دلیل رشد شدید و عجیبی که ما توی زمینه‌ سوشیال مدیا داشتیم، خصوصا اینستاگرام تو ایران، اینترنت و ارتباطات جمعی که خب خیلی ساده‌تر شده، یک سری مجری‌های دیگه‌ای هم به این دسته توی ایران اضافه شدن که اصطلاحا به اسم بلاگرها و اینفلوئنسرها میشن که این‌ها هم مجری تور هستند؛ وارد این موضوع هم نمیشم که این کار قانونی هست یا نیست مورد بحث ما نیست، بهرحال این‌ها هم جزو مجریان تور هستن و خدمتتون عرض بکنم که تو بازار ایران دارن تورهایی را برگزار می‌کنند. هر کسی به تناسب تجربه و متناسب با دانشش ممکنه همین دیروز یه پیج راه‌اندازی کرده باشه و تور برگزار کنه. بین این عزیزان کسایی هستن که سال‌ها تجربه سفر دارن و دارن شخصی کار می‌کنن. باز هم اشاره بکنم در مورد قانونی بودن یا نبودن این موضوع و این مجری‌ها فعلا بحث نمی‌کنم. خب اینم از تعریف مجریان تورها که برای آژانس‌های مسافرتی و دفاتر خدمات مسافرتی شدن مجریان شخصی.

- در واقع این مجریان تور همون بنده ب میشن درسته؟

- بخوام حالا چون باز مورد بحث ما نیست؛ خیلی سریع با یه تعریف کوتاهی بگم، دفتر خدمات مسافرتی بر اساس یک سری شاخصه‌هایی که وزارت گردشگری اعلام می‌کنه، یه پروسه‌ای ر طی می‌کنن و اصطلاحا تایید میشن. نهایتا به عنوان یک ارگان حقوقی میتونن تور برگزار بکنن که تحت نظارت وزارت گردشگری و میراث فرهنگی فعالیت می‌کنن. همه‌ی نظارت‌شون با اون ارگان هست. تعریف دیگه‌ای ما داریم توی بحث تورها که تورهای انفرادی و شناور هستند و یه تورهایی به اسم گروهی با تاریخ مشخص. اینا ر جدا جدا بگم و تفاوت‌هاشون رو بگم. تورهای انفرادی و شناور بازم تورهایی بودند که تقریبا من تا ده سال پیش، پونزده سال پیش، میشه گفتش که تنها تور موجود تو بازار ایران بودن. ولی از بیست سال پیش پونزده سال پیش تورهای گروهی هم به مرور شروع کردن جاشونو بین تورها بازکردن. تورهای انفرادی و شناور تورهایی هستن که اصطلاحا اسمش روشه تا حدودی شخصیه. یعنی شما میرید از یک مجری و یک آژانس مسافرتی درخواست می‌کنید. با مثال میگم که راحت‌تر تعریف روشن بشه. می‌رید می‌گید من می‌خوام برم استانبول؛ شما تاریختونو می‌گید مثلا می‌گید من 10 مهر می‌خوام برم 15 مهر برگردم. براتون ده مهر تا پونزده مهر رو براتون اوکی می‌کنن. شما می‌گید من می‌خوام هتل پنج ستاره برم. شما می‌گید من چهار روز می‌خوام بمونم. ولی یه نفر دیگه‌ای میاد میگه من استانبول رو بیست مهر می‌خوام برم تا سی مهر و چهار شب می‌خوام بمونم یا ده شب می‌خوام بمونم. و هتلم هم می‌خوام سه ستاره باشه. این تورها معمولا بر اساس خواسته‌ شما شناورند اصطلاحا و هر تاریخ و زمانی که اون مجری داشته باشه اون تو ر به شما ارایه میشه. معمولا هم با گروه خاصی خیلی همراه نیستید. فوقش تو ترنسفرتون همراه باشید یا تور شهرگردی که مثلا جز پکیج بوده با هم همراه بشید. اکثرا خودتون هستید و خانواده و نفراتی که با هم هستین.

- در واقع این تورها با تاریخ دلخواه وسیله‌ی دلخواه و اقامتگاه دلخواه شما تنظیم میشن.

- دقیقا؛ اما تورهای گروهی یک سری تفاوت‌هایی داره که هر کدوم اینا مزایا معایب خودشون رو دارن. هیچوقت نمی‌تونیم بگیم کدوم بهتره؟ کدوم بدتر؟ باید شما انتخاب بکنید و به همین علت این اپیزود رو ساختیم تا شما انتخاب کنید کدومش مناسب شماست. تورهای گروهی با تاریخ مشخص تقریبا تو ایران یه عمر بیست ساله‌ای دارن. قبل از اون نه اینکه نبودن بودند ولی به این پررنگی نبودن.

- شناخته شده نبودن.

- شناخته شده نبودن؛ البته یه دلیل دیگه هم داشت؛ توی این بیست سال آموزش و اضافه شدن تورلیدرها و تورلیدرهای حرفه‌ای تو صنعت گردشگری ایران خیلی رشد خوبی داشت که به فال نیک باید گرفت و به عنوان یک بخش جدایی‌ناپذیر تورها اضافه شدن شاید تا بیست سال پیش تورلیدرها، خیلی جدی گرفته نمی‌شدن تو صنعت گردشگری.

- با اون تعریف جهانی خیلی کاری نداشت.

- اما الان تو این بیست سال گذشته، ده پونزده سال گذشته خصوصا، تورلیدرها به عنوان یه جز بسیار جدی و مهم تور هستند که تاثیرگذاری عمیقی توی سفرتون دارن. بر اساس تجربه‌شون، سابقشون، سفر خارجی رفتن‌شون، زبانشون و خیلی نکات دیگه. تور رو با کیفیت بسیار متفاوتی می‌تونن برگزار بکنن. اما تورهای گروهی اسمش روشه، یکی دو تا نکته هم دارن؛ شما با تور میرید که یک گروهی با هم باشید. حالا ده پونزده بیست سی یه تعداد نفرات. تاریخ سفرتون هم مشخصه. شما تاریخی که برای اون تور تعیین شده مثلا شده بیست مهر تا سی‌ام، شما دیگه نمی‌تونی بری بگی من می‌خوام تاریخ عوض بکنم. بازم یه نکته‌ دیگه داره، این گروه با هم هستن پس اقامتشون همه با هم هست. شما نمی‌تونید برید بگید که اگر همه‌ تور قراره برن تو هتل چهار ستاره، برید بگید من پنج ستاره می‌خوام. نه اینکه نشه غیرممکن نیست ولی معمولا تورهای گروهی همچین برنامه‌ریزی ر ندارن و همه‌ی گروه با هم هستن. پس خلاصه کلام این که تورهای گروهی سه چهارتا شاخصه و تفاوت جدی دارن. یه تور لیدر به صورت بیست و چهار ساعته همراه شماست. تاریخ تور ثابت و اقامتگاه مشخص از پیش تعیین شده است. شما نمی‌تونی تغییر بدی توش. حالا با این پیش فرضها که این تعاریف فهمیدیم، اپیزود قبلی هم گوش کردیم و می‌دونیم که برای انتخاب یک مقصد سفر چه نکاتی و شاخص‌هایی رو در نظر بگیریم. حالا میخوایم بریم ببینیم که این سوالی که بارها و بارها از من یا دیگر دوستان اهل گردشگری پرسیدن برای خرید فلان تور از کی بخرم؟ با کی سفر بکنم؟ پاسخ این ر الان می‌خوایم با همدیگه بررسی بکنیم. توی مقایسه‌ تورهای انتخاب تورها یکی از سوالات مهمی که همیشه پرسیده میشه و مهم هم هست؛ این هستش که خب قیمت ر مقایسه می‌کنن. این مقایسه‌ی قیمت هم درسته هم غلطه به این علت که خیلی اوقات وقتی که می‌پرسن این بارها و بارها توی کامنت‌ها و پیغامهای خود دالاهو دیدم، آخریش که دیدم برای یک هفته پیش هست، که تور گرجستان همه جا بیست تومن، دالاهو تور گرجستانش نود تومنه! این سوال هم غلطه هم درسته، به دو علت. مثل این می‌مونه که شما برید بپرسید که یخچال چند؟ خب این سوال غلطه، چون شما وقتی می‌خوای یه یخچال بخرید بعدش می‌پرسی یخچال برند ال‌جی میخوام بخرم مدل فلان میخوام بخرم و رنگ فلان می‌خوام مثلا. حتی ممکنه رنگ تو قیمتش تاثیرگذار باشه. پس با این تفاسیر شمایی که می‌خواین یخچال بخرید با جزییات مقایسه می‌کنید می‌رید وارد جزییات می‌شید. مدل یخچال، برند مدنظرتون و حتی کشور سازنده‌اش رو بررسی می‌کنید. گاهی اوقات یه الجی ساخت کره‌اس یکی مال جای دیگه‌اس. مثلا چهار پنج تومن اختلاف قیمت دارن. تور هم همینه؛ شما نمی‌تونی بیای بگی تور گرجستان بیست تومنه، شماره چرا نود تومن میدین! با چه جزییاتی با چه خدماتی مهمه. که اینو الان می‌خوایم با هم مرور بکنیم.

- در واقع این شناخت خدماتی که ارایه میشه به ما کمک می‌کنه که هدفمندتر انتخاب کنیم و بدونیم دنبال چی داریم می‌گردیم و چه هزینه‌ای قراره براش پرداخت کنیم. بعد بسنجیم که آیا این هزینه‌ای که قراره پرداخت کنیم با ایده‌آل‌های ما هم خوانی داره یا نه.

- شاید بهتره یه جور دیگه هم بگم. سوال ر درست بپرسیم تا جواب درستی هم بگیریم. سوالمون هم غلط درسته در واقع. این که بگیم این تور چند؟ غلطه ولی اگه بگیم این تور با این مشخصات چنده؟ باید بریم مقایسه بکنیم.

- طرح سوال درستی داشتیم، قطعا امکان اینکه به پاسخ درست برسیم خیلی زیاده.

- تورها یک بسته‌ خدماتی هستند که این بسته‌ خدماتی شامل یک سری خدماتی هستش که قراره داده بشه. پس این قیمت برای یک بسته‌اس. ما باید جز بشیم و وارد جزییات بشیم و وقتی می‌خوایم انتخاب بکنیم ببینیم جزییات چی هست و چه خدماتی داریم می‌گیریم تا در قبال یه پولی پرداخت بکنیم. که این خدمات رو من بر اساس گرون‌ترین موارد تا ارزان ترین خوام مرور بکنم و نهایتا به این برسیم که یک تور و یا یک بسته تور رو اگر میخواهیم مقایسه کنیم با کی مقایسه بکنیم؟ نهایتا تصمیم بگیریم کدوم رو بخریم. معمولا توی تورها اصلی‌ترین هزینه و قسمت عمده‌ی هزینه‌ی یک تور وسیله‌ نقلیه‌ اون سفر هست و اقامت اون سفر. شاید تا حدود پنجاه درصد چهل درصد هزینه‌ی یک بسته‌ی تور برای این دو تا هزینه میشه.

- تو اپیزود قبل هم دقیقا به این اشاره کردیم. تو بخش تخفیفات سفرها

- بله، که تاثیر میذاشت توی سفر. حالا اینجا هم شما وقتی تور می‌خری باید ببینی وسیله نقلیه‌تون چیه؟ آیا پروازه یا اتوبوسه یا کشتی و قطار؟ اگه پروازه، باز هم تفاوت‌هایی هست. پرواز امارات تقریبا دو برابر قیمت توی مسیر مشخص و مشابه حدودا گاهی اوقات دو برابر قیمت فلای دوبی هستش که یک ساب برند از برند اماراته. آیا این پرواز مثلا ماهانه یا یه پرواز مثلا بی‌نام و کم نشان تو ایرانه. آیا این پرواز، پرواز با هواپیمایی ایرباس جدیده یا یک توپولف مثلا از رده خارجه. همین قضیه ر شما در مورد اتوبوس می‌تونید بررسی بکنید در مورد قطار، کشتی و هر وسیله‌ حمل و نقلی که دارید انتخاب می‌کنید و توی بسته‌ی تورتون هست باید ببینید چطوره اون وسیله‌نقلیه و چه خدمات و چه کیفیتی داره چون داره یه بخش بزرگی از هزینه‌ تور منو در حقیقت در خودش می‌گیره. نکته‌ی دوم که بازم بخش عمده‌ای از هزینه‌ها هست هزینه‌ اقامت ما هست. ما تو همه‌ی سفرهامون که بیش از یک روز هست اقامت خواهیم داشت. حالا یه شب، دوشب، ده شب یا هر تعداد شبی که ما قراره سفر بریم. این اقامت خیلی تاثیرگذار هست. خیلی اوقات مقایسه که می‌کنیم تازه با اشراف مقایسه می‌کنیم بازم به اقامت که می‌رسیم یه خطایی می‌کنیم. آیا این تور هتل چهار ستاره از پنج ستاره است؟ اقامتگاهه؟ اصطلاحا کمپ یا اقامت‌گاه بومگردیه؟ یا هاستله؟ ولی خود این‌ها هم وقتی جزییات میشیم تفاوت‌هایی دارن و می‌تونن حتی ما ر به اشتباه بندازن. هتل‌های پنج ستاره هم خودشون یک سری درجه‌بندی‌هایی بین خودشون دارن. هتل‌های چهار ستاره هم بین خودشون یه سری تفاوت‌هایی دارند. مثلا تو استانبول؛ من معمولا استانبول رو مثال میزنم چون خیلی از ایرانی‌ها بالاخره یه بار حداقل سفرکردن، هتل شبی هفتاد دلار چهار ستاره‌ای هم دارید، هتل شبی دویست، دویست پنجاه دلاری چهار ستاره هم داری. جفتشونم چهار ستاره‌است اما عوامل بسیار زیادی تاثیر می‌ذاره رو این قیمت.

-دویست سیصد درصد بالاتره در واقع.

-این تاثیر میگیرن از موقعیت هتل، کیفیتش، فیدبک‌هایی که مسافرایی قبلی دادن، رفتار پرسنلش، کیفیت صبحانه و خیلی عوامل دیگه که ازشون میگذرم.

-تو ایران هم همینجوره، ما تو ایران هم داریم هتل‌هایی که 4 یا 5 ستاره هستن و دو تا قیمت متفاوت دارن با خدمات متفاوت.

-پس وقتی ما می‌خوایم دو تا تو ر با هم مقایسه بکنیم حتی اگه جفتشونم هتلشون چهار ستاره‌است هم باید بررسی بکنیم که این چهار ستاره با اون چهار ستاره چه تفاوت‌هایی داره. بحث بعدی که توی تورها اتفاق میفته گشت‌هاست. ما یه تور می‌خریم که بریم یک سری جاذبه ر ببینیم و گشت‌هایی ر انجام بدیم. حالا یه کسی ممکنه بره آنتالیا، چهار شب فقط استراحت بکنه گشتی نخواد بره. اون بحث دیگه‌ایه. اما نهایتا این گشت‌ها هزینه‌هایی ر به تور اضافه می‌کنه. توی تورهای خارج از ایران، یک گشت یک روز حدود هشتاد تا صد، صد و ده دلار ممکنه هزینه داشته باشه. پس به راحتی میشه با حذف یک گشت یا اضافه شدن یک گشتف گشت یک روزه، هزینه‌ای حدود هشتاد تا صد دلاری به تور، کم یا اضافه بشه. تو سفرهای داخلی هم همین قضیه هست. ممکنه یه سفری رو برین چهار روزه کیش. هیچ گشتی نداشته باشه، ممکنه سفر دیگه برید کیش که یک روز یا دو روز شما رو ببرن بگردونن که این هزینه‌ها رو باید بدین. پس موقع مقایسه‌مون باید حواسمون باشه که این تور و این دو تا بسته‌ای که مقایسه می‌کنیم چه گشت‌هایی دارن یا ندارن.

-تعداد گشت‌ها در واقع تو قیمت تاثیرگذاره.

-دقیقا؛ نکته‌ی بعدی که توی تورهای گروهی خیلی تاثیر خودش و جدی نشون میده تور لیدر هست که جلوتر اشاره کردم. تفاوت تورهای شناور و تورهای گروهی و حضور تورلیدری که همراه شما هست هزینه‌دار هست و این هزینه بابت اقامت تولیدر، هزینه رفت و آمد تولیدر، دستمزد تولیدر، خورد و خوراک تولیدر، ورودیه‌های تولیدر همگی سرشکن میشه رو کل اعضای اون گروه. پس وقتی یه توری که یک تور لیدر همراهش هست با یه توری که تولیدر همراهش نیست؛ تفاوت قیمت کاملا شفافی داره و این دو تا روبه راحتی میشه تشخیص داد. وقتی ما وارد پروسه خرید می‌خوایم بشیم باید مطمین بشیم که تولیدر جز خدمات این تور هست یا نیست. بحث بعدی که ما توی تورها و بسته‌هاش باهاش درگیر میشیم ورودی‌هاس. خیلی اوقات موقعی که دارن این بسته‌های تور ر اصطلاحا می‌بندن بین آژانس یا همچین کلمه‌ای استفاده می‌کنن و فروخته میشه. یک سری خدماتی که داره مرور میشه به دلایلی ممکنه ورودی‌ها ر توی خدمات بذارن، ممکنه نذارن. به چه معنی؟ به این مفهوم که شما گشت یه روز ر خریدین، من مثالی ایرانی میزنم که هممون برامون ملموس، میریم یک روز گشت مثلا از شیراز برای دیدن تخت جمشید و مثلا نقش رستم بعد میره اونجا، یه تور هست ما ر میبره می‌رسونه و اونجا میگه ورودیه‌ها ر خودتون بدید ولی یه تور دیگه میره اونجا ورودیه‌ها ر خودش میده. شاید این هزینه توی ایران خیلی برای ما ملموس نباشه چون هزینه‌های ورودی تو ایران واقعا گرون نیست و ارزون هستن ولی تو خارج از کشور خیلی متفاوتن.

-درواقع تاثیر می‌ذاره رو قیمت نهایی.

-بسیار تاثیرگذار هست. مثلا ممکنه ارزون‌ترین جاذبه‌هایی که وجود داره از سه چهار دلار شروع میشه، گاهی اوقات بعضی ورودیه‌ها مثل پارک‌های ملی توی آفریقا، کنیا و تانزانیا تا صد، و حتی صد و ده بیست دلار هزینه داره. پس ممکنه یه توری شما ر ببره اونجا، تمام ورودی‌هاتون رو پرداخت بکنه و از قبل هم بهتون گفته. یه توری ممکنه بره اونجا و بگه ورودی ر خودتون بدید یا یه تعدادی رو خودتون بدید. پس اینو موقعی که داریم خرید می‌کنیم باید حواسمون باشه که آیا ورودی‌ها جزو خدمات هست یا نیست؟ نکته‌ی بعدی در مورد اون اقامت، تعداد روز و تعداد شبِ اقامت توی اون مقصد هست. ما قراره بریم هتل چهار ستاره، بله هر دو تا تورم قرار ما ر ببرن. اما ما چند شب و چند روز تو اون مقصد هستیم؟ با مثال میگم بازم شفاف بشه؛ ما ممکنه توری بخریم، بریم هر دو تا تور بگن چهار شب تو استانبول هستیم. تور اول هشت شب پروازتون بپره تازه دوازده شب برین تو اتاقتون فقط بخوابید. روز اول هیچ استفاده‌ای نکردید. روز آخر هم صبح ساعت هشت صبح شما ر برداره برای فرودگاه. عملا فقط صبحونه خورده باید برگردین و روز آخر هم استانبول نبودین. اما تور دوم روز اول صبح می‌پره و آخرشب برمی‌گردونه. هر جفتشون چهار شب اقامت داشتید، اما توی اولی دو روز رو از دست دادید توی دومی دو روز اضافه‌تر زمان داشتید. پس وقتی که دو تا تور رو مقایسه می‌کنید به زمان رفت و برگشت‌هاتون توجه کنید.

-در واقع به اقامت مفیدی که توی هتل دارین باید توجه کنید. نه اون عنوان دو روز یا سه روزه بودن تور، به اون توجه نکنیم.

-وقتی میگه سه روز و چهار شب، نمی‌دونم یا چهار روز و پنج شبو مسائلی از این دست باید حتما حواسمون باشه که به قول تو مفیدترین اقامت‌مون چقدره. بعدش تصمیم بگیریم. یعنی یکی از شاخص‌هایی هستش که حواسمون باشه وقتی داریم مقایسه می‌کنیم. نکته‌ی بعدی تعداد وعده‌های غذا و نوع غذایی هست که تو سفر به شما داده میشه. ممکنه یه پکیج هیچ وعده غذایی نداشته باشه. یه بحثیه. تور دیگه‌ای دو وعده، سه وعده، غذا داشته باشه؛ شاید چند سال پیش خیلی هزینه غذا تو ایران خودمونم گرون نبود ولی الان ماشالا یه غذای نرمال بخواید بخورید، حداقل سیصد چهارصد تومن هزینه است. و تو سفرهای خارجی این عدد بالاتر هم می‌ره. ارزون‌ترین غذایی که شما توی یه کشور خارجی از کشور بطور متوسط بخواهید بخورید حدود ده دلار باید هزینه بکنید. نزدیک شیشصد هزار تومن. خب این تعداد وعده‌های غذایی و حتی کیفیتِ نوع غذا می‌تونه توی قیمت تور شما تاثیرگذار باشه. از اینجا به بعد که دارم میرم جلو خدماتی دارم اشاره می‌کنم، خب! معیار و میزان هزینه‌اش یه مقدار تاثیرگذاریش کمتره ولی خب باید هم بررسی بشه و حواسمون باشه. خدمات ویزا ما توی تورهای خارجی و مقاصدی که ویزا دارن باید ببینیم که این خدمات ویزا چجوری قیمت داده شده. از هزینه‌ها جداگانه داره دریافت میشه و موقع مقایسه حواسمون باشه که این درست مقایسه بکنیم. بعضی کشورها خوب ویزا ندارن که این کلا مورد بحث ما نیست. یه نکته‌ی دیگه‌ای که برای من خیلی جالبه، هرازگاهی توی همسفرامون یه سوال پیش میاد برام عجیب بود که این دو تا ر نمیتونن تفکیک بکنن؛ خواستم اینجا توضیح بدم. نوع اتاق شما هست که آیا سینگله یا دابله. چون اکثر اتاق‌ها به صورت تکی اقامت می‌کنند یا دو نفره حالا سه یا چهار نفره را کاری نداریم، وقتی شما یه اتاق توی سفر خارجی یا حتی داخلی می‌گیرید، اون اتاق وقتی میگم قیمتش اگه شبی صد دلاره، وقتی یه نفر توش میره شبی صد دلار داره هزینه میشه ولی وقتی تو همون اتاق صد دلاری دو نفر میرن تو اتاق صد دلار گرون‌تر نمی‌شه. صد دلار تقسیم بر دو میشه و نفری پنجاه دلار. پس با این تفاسیر شما وقتی سینگل میرید هزینه‌ی بالاتری باید پرداخت کنید تا وقتی که به صورت دابل یا تو این اصطلاح دو نفره سفرمی‌کنین. این هم یک بخشی از هزینه‌ها هستش که تو خیلی از جداول می‌بینید. اتاق سینگل مثلا هزار دلار اتاق دابل مثلا هفتصد دلار این اختلاف قیمت به خاطر این اتاقی هست که توسط یک یا دو نفر اشغال میشه.

-در واقع کسی که یه نفر می‌خواد تور خارجی بخره باهاش گرونتر حساب میشه اگه اتاقش سینگل باشه تا کسی که دو نفره با هم یه زوجن. هزینه‌ هتلشان سرشکن میشه روی دونفر.

- بحث تفاوت پروازها و قیمت‌هاش هست. سفرهای چه داخلی و خارجی پروازها معمولا دو دسته‌اند یا چارتر یا سیستمی اصطلاحا پروازی چارتری عملا از وقتی خریدی دیگه قابل کنسل کردن نیست. خوب اینا قیمتشون معمولا یه مقدار ارزون‌تره. یه تعداد پرواز هستند که سیستمی و این قیمت خیلی شناور. باز هم این و ما بین مسافران همسفر می‌بینیم می‌شنویم که دچار ابهام میشن چرا این پرواز گرون شد؟ پرواز سیستمی مثل نرخ دلار و طلا شناوره. الان با یه ساعت دیگه با نیم ساعت دیگه ممکنه با ده دیقه دیگه تفاوت بکنه. ولی تفاوت نکته‌ی مهم نسبت به پروازهای چارتری، اینجا هست که تو موارد سیستمی شما امکان کنسل کردن دارید و یک جریمه جزیی احتمالا می‌دید حالا طبق قرارداد ا.ن ایرلاین و پروازتون رو کنسل می‌کنید. اما پرواز چارتر اگر ارزون هست لحظه‌ی که خریدید و اسمتون ثبت شد، دیگه نمی‌تونید کنسل کنید و پولتون کامل سوخت میشه. رو این حساب اگر تفاوت‌هایی توی پروازها با قیمتش می‌بینید به این نکته باید توجه بکنید. بحث زمان اجرای تور هست بعضی تورها به قول انگلیسی‌ها توی های سیزن و لوسیزن اجرا میشن و فارسیشو بخوایم بگیم زمان شلوغی و زمان خلوتی. مثلا مثالش و ایرانیش و بخوایم بگیم جایی مثل کویر مصر توی زمستون، ایرانی‌ها خیلی سفر می‌کنن. پاییزهم هست، سفرهاشم شروع شده و تا عید بخش و مقصد بسیار شلوغ جاذبه‌های ایران هست و خیلی از ایرانی‌ها سفر می‌کنن. کلا مناطق کویری اینطوره. حالا بخوایم بگیم خب اینجا دیگه تقاضا بالاست و عرضه هم محدود. بازار اقتصاد یه فرمول ثابت همگانی و همه‌جایی داره؛ عرضه و تقاضا هر موقع این دوتا باهم در تناسب نباشند یا قیمت میاد پایین یا قیمت میره بالا. پس مثل مناطق کویری ما تو ایام زمستان و پاییز قیمت بالاتری دارند ولی همین اگه شما تابستون بخواید برید چون اون اقامتگاه، ماشین، رستوران و حالا هر کسی که اونجا فعاله، مشتری نداره میتونه تخفیفات خیلی خاصی به شما بده و به قیمت پایین‌تری برین. این قضیه درمورد خیلی از مقاصد تو همه جای دنیا صادقه و فصل شلوغی و خلوتی دارن که می‌تونه این قیمتا ر بالا پایین بکنه. پس اگر یه توری رو ما داریم تابستون می‌خریم مثلا می‌بینیم یه میلیون و توی زمستون می‌بینیم چهار میلیون تعجب می‌کنیم؛ ممکنه ممکنه یه دلیلش به خاطر فصل سفر باشه. یه نکته‌ی دیگه که باز تو سفرها میتونه تاثیرگذار باشه تعداد نفرات بعضی تورهاست. به دلایلی ممکنه مجری مجبور شده باشه که با تعداد محدودی اجرا بکنه؛ به خاطر ماشین، به خاطر جاده، به خاطر مسایلی از این دست. چون ماشین هزینه‌اش سرشکن میشه رو تعداد نفرات، همچنین تعداد نفرات کمتر میشه، قیمت میره بالاتر و هرچه تعداد نفرات بالاتر باشه خب ارزونتر میشه. البته مجریان حرفه‌ای معمولا برای تعداد نفرات یه استانداردهایی را رعایت می‌کنند؛ مثلا در مورد سفرهای داخل ایران، اتوبوس‌هایی وی ای پی سی و دو سه نفر بیشتر ثبت نام نمیشه. اگه اتوبوس وی‌آی‌پی باشه. تو سفرهای خارجی معمولا تا سی، سی و پنج نفر ثبت نام می‌کنن. بالاتر از این اتوبوس و شرایطش یه مقدار متفاوت می‌شه. ولی در مجموع تعداد نفرات هم روی قیمت بسته‌ تور شما تاثیرگذار هست. یه بخش دیگه که تو سفرهاتون امیدوارم هیچ وقت بهش نیاز پیدا نکنید ولی مجری‌های حرفه‌ای همیشه این کار ر انجام میدن بیمه‌ی مسافرتی شماست. چه سفر داخلی چه سفر خارجی. این بیمه یک سری مسایل ر پوشش می‌ده و باز هم جزییاتی داره حتی قیمت‌های مختلفی داره مثلا در مورد بیمه سفرهای خارجی ممکنه بیمه‌ی ارزون قیمت بیمه بشید ممکن بیمه‌ای با پوشش کامل باشه و این بیمه می‌تونه توی قیمت تورتون تاثیرگذار باشه.

- این تور صرفا اینکه بیمه داره دلیل خوبی نیست که مقایسه کنیم باید ببینیم بیمه چقدر پوشش داده و چه خدماتی ارایه میده.

- دقیقا؛ تفاوت داره دیگه چه توی بیمه‌های داخلی و چه خارجی. ممکنه به تناسب پوششی که داره یه سری چیزها را پوشش بده. مثل بیمه‌های ماشین که ما هممون باهاش درگیر بودیم. یه سری چیزارو پوشش میده و کامل‌تره و قیمت بالاتری داره یه سری چیزها پوشش کمتری دارن با قیمت پایین‌تر. یه نکته‌ دیگه‌ای بازم در مورد وسایل نقلیه که اشاره کردم تو بعضی از تورها خصوصا سفرهای خارجی؛ یک سری وسایل ایاب و ذهاب شما دارید که داخل اون کشور اصطلاحا جداست. یه جورایی مستقله. مثلا توی سفر مثل ویتنام شما دو تا پرواز داخلی دارید. یه آژانس مسافرتی میاد تو ر به شما قیمت میده مثال میگم هزار دلار. یه تور دیگه میاد به شما میگه هفتصد دلار. بعد میرین اون هفتصد دلاری رو میگیرین. همیشه هم مقایسه می‌کنین می‌بینین همه چی مثل همه، میری هفتصد دلاری ر میخرید. بعد که موقع پرداخت پول هست میرین اونجا، طرف میگه خب شما سیصد دلار یا چهارصد دلار هم باید برای پروازهای داخلی ویتنام بدین. خب اون یکی آژانس که هزار دلار بوده این دو تا پرواز جز پکیج و بسته‌ی تورش حساب کرده بوده و داشته سیصد دلار بابت اون پرواز می‌گرفته. دومی عملا یه جورایی رندی و شیطنت کرده و پرواز داخلی که اصلا اجبارا شما باید ازش استفاده بکنید ر از بسته آورده بیرون و جداگانه می‌فروشه و حالا داره پولش و مطالبه می‌کنه. این ر باید حواسمون باشه که آیا مثل همون ورودی‌هایی که اشاره کردم. خوب بدون پرواز که نمی‌تونین تور ویتنام رو برین پس اینجوری مجبورتون می‌کنن که مبلغ اضافه تر رو پرداخت کنید.

- دقیقا یاد تبلیغات دست فروشا افتادم. تو اتوبان میری می‌زنه نیم کیلو پسته دویست هزار تومن. ترمز می‌کنیم بعد به نیم کیلو دویست هزار تومن می‌رسیم که فکر می‌کردیم یک کیلو هست. این نیمه ر اون کوچولو نوشته تو حرکت ندیدی. اینم همینجوره پرواز ر در واقع از دید شما مخفی کرده.

- یک شیطنتی داره، حالارندی اسم‌شو بخواهیم بذاریم که اینو باید حواسمون باشه موقع مقایسه. تقریبا بسته‌ی تورها این خدمات شاملش هست که به ترتیب گرونی و ارزونی من مرور کردم و موقع مقایسه باید حواسمون باشه که اینا ر مقایسه بکنیمو نهایتا بخریم و باز هم اشاره می‌کنم خیلی بستگی به این داره که مقصد سفرمون و هدف سفرمون که تو اپیزود قبلی گفتیم و درست انتخاب بکنیم. با یه مثال بازم اشاره می‌کنم. سفر گرجستان سه شب و چهار شب تو بازار فعلی ایران و سال 2024 تا پنج تومن سی تومن سفر معمولی متوسط دارم اشاره می‌کنم. برای سفر گرجستان نه روزه‌ای که مثلا دالاهو داره اجرا می‌کنه، حدود هفتاد هشتاد تومن مثلا قیمتشه. ممکنه اصلا این سفر هفت هشت روزه دالاهو مناسب بعضی اشخاص نباشه که بخوان سفر برن. باید برن جزییاتش رو ببینن و اون اتفاقا سفر چهار روزه ارزونه مناسبشونه. ولی خیلی از همسفران مسافرای ما هستن که اون سفر ارزون رو نمیرن ولی سفر گرونتری که با دالاهو هست رو میان. به خاطر همین خدماتی که اشاره کردم و تفاوت‌هایی که وجود داره و بسیار هم از سفری که رفتن خوشحال و راضی برگشتن یا حالا مجری‌های دیگه که اجرا کردن.

- چون بحثمون انتخاب مجری مناسب تور هست؛ چیزی که من متوجه شدم از صحبتهای تو تا اینجا، اینه‌که مجری خوبه که با جزییات تمام خدماتی که ارایه میده و اطلاعاتی که لازمه رو دراختیار مسافر قرار بده. که مسافر بتونه مقایسه کنه و تصمیم بگیره در مورد پولی که میخواد پرداخت کنه و انتخابی که می‌خواد انجام بده.

- کاملا درسته.

- اینجا شفاف بودن خیلی کمک میکنه.

- اتفاقا شفاف بودن یکی از بندهای مهمه که جلوتر می‌خوام ازش صحبت بکنم و کاملا درست اشاره کردی. باز اینجا یه مثال دیگه‌ای ر میگم که بازم بگم که چقدر مهمه مقایسه کردن. ما معمولا وقتی می‌خوایم داخل ایران، تهران یا خارج از کشور مثلا میگم یه شلوار میخوایم بخریم ما وقتی میریم یه مرکز خرید ممکنه دو سه ساعت وقت بذاریم و انتخاب کنیم و بعد خرید بکنیم. اگر انتخاب‌مون هم اشتباه باشه احتمالا بتونیم به راحتی پسش بدیم. اما برای انتخاب یه تور معمولا شاید به خاطر اینکه ابهام داریم شاید به خاطر اینکه این نکات ر نمیدونیم، حتی خیلی اوقات سراسری ازش می‌گذاریم و سریع تصمیم می‌گیریم یه توری ر بخریم بیست میلیون چهل ملیون، دو میلیون یا صدمیلیون و بعدش ممکنه با توجه به اینکه نکات ر رعایت نکردیم و مقایسه نکردیم، انتخابمون اشتباه باشه و دچار خسران بشیم. در کنار اینا یه نکته‌ی دیگه هم بگم؛ شاید خیلیا که با سایت دیجی‌کالا سر و کله زدن اینو دیدن. وبسایت دیجیکالا سیستم جذاب و جالبی داره. البته سایت مشابه هم زیاد داریم. شما وقتی میخواید یه کالایی ر بخری یه سیستم مقایسه‌ای گذاشته. شما میاید به راحتی این دوتا ر میذارین کنار هم و دوتا محصول رو با هم مقایسه می‌کنید. همچین سایتی تو ایران هنوز تو قسمت گردشگری نیست. چند تا سایت هستند ولی خیلی واقعیتش حرفه‌ای و خوب طراحی نشدن. امیدوارم سایتی بیاد و اگه همچین چیزی بود به راحتی انجام می‌شد. حالا که نیست عملا ما باید اینو روی کاغذ یا توی ذهنمون که البته کاغذی خیلی بهتره، روی کاغذ بنویسیم و اینا ر مقایسه بکنیم. وقت بذاریم برای انتخابمون و مقایسه کنیم تا نهایتا انتخاب خوبی داشته باشیم.

- یه کم هم به تمرین نیاز داریم مثال زدی برای انتخاب یه شلوار. ممکنه ما وقت بذاریم بریم بگردیم. حالا شلوار چون پوشاکه و چون ما بارها تجربه‌اش کردیم تو طول زندگیمون و خرید کردیم، به یه مهارت نسبی رسیدیم. ولی در مورد انتخاب مجری تور و چون تعداد سفرهامون محدوده دیگه. هر کسی براش راحت نیست و این تمرین و شاید به اندازه‌ی کافی نکردیم و به اون شناخت لازم نرسیدیم. حالا بعد از این اپیزود ما می‌تونن با روش کار آشنا بشن و تمرین کنن. چون به تمرین نیاز داره و یه مهارته. اوایل یکم سخت باشه و پیچیده باشه ولی بعد از یه مدت با این شاخصه‌ها آشنا میشن و میتونن به اون مهارت برسن به طور نسبی.

- دقیقا؛ این اپیزود هم ما گفتیم که چرا اصلا نوشتیمش و آماده کردیم، که بتونه یه دونه اصطلاحا بابلی باشه برای دوستانی که بتونن باهاش تمرین بکنن. خب ما قیمت تور و قیمت بسته‌ی تو ر مرور کردیم که اصلی‌ی مهمترین بخش بود. غیر از این یک سری نکات دیگه هم هستش. که این‌ها اگر ما بخوایم یک مجری تور انتخاب بکنیم موقع مقایسمون بهشون توجه بکنیم قطعا می‌تونه به ما کمک بکنه. من این‌ها رو شماره‌وار میگم که تعدادشونم از دستمون در نره‌ و تا آخر یادمون بمونه. اولین موضوع سابقه‌ی مجری تور هست. که این ر باز هم میگم توی چند دهه‌ی اخیر اینترنت خیلی به کمکمون اومد و به راحتی میشه اینو پیدا کرد. این مجری تور چند ساله داره کار می‌کنه؟ این مجری تور تازه اومده به بازار، ده ساله، بیست ساله، چهل ساله؟ البته که الزاما سابقه‌ طولانی مدت نشون کیفیت می‌تونه باشه و می‌تونه هم نباشه. حالا چون شرکت‌های خصوصی و بخش خصوصی دارن با هم رقابت می‌کنند معمولا این سابقه گویای کیفیتشون می‌تونه باشه. اگه دولتی بود شاید می‌تونستم بگم خب این دولتی‌ها با هم خیلی رقابتی ندارند. ولی چون خصوصیه این رقابتها میتونه نشون بده وقتی یه شرکتی بیست سال سی سال داره کار می‌کنه و توی این بازار دوام آورده، مخصوصا بازار ایران که سخت تره توش کار کردن. نکته دوم بررسی نظرات دیگرانه. بازم میگم شاید تا بیست سال پیش، بررسی نظرات دیگران سخت بود. اما تو همین زمینه سفر و گردشگری شما به راحتی با یک جستجوی ساده توی اینترنت، نظراتی که تو گوگل نوشته شده در مورد اون مجری، نظراتی که تو اینستاگرام در موردش داره گفته میشه؛ خوشنامی و برندی که معروف شده بین مردم و اهالی سفر می‌تونه به شما کمک بکنه که فلان مجری یا خوب هست یا بد؟ نکته سوم دقیقا نکته‌ای بود که محمد عزیز اشاره کرد. شفافیت بین مجری و مسافر است. که این شفافیت با یک وسیله‌ی خیلی ساده‌ای میتونه اتفاق بیفته. این شفافیت توسط یک قراردادی کهمورد تایید وزارت گردشگری هست و براساس تجربه‌ی چهل پنجاه ساله‌ گذشته بارها ادیت شده و ویرایش شده، می‌تونه شفافیت رو نشون بده. وقتی که شما یه توری می‌خواید بخرید، اطلاعاتش روی سایت مجری یا روی صفحه اینستاگرامش یا هر مرجع دیگه‌ای که اطلاع رسانی کرده می‌بینید. نهایتا قراره که این به صورت مکتوب بین دو طرف داشته باشید. چیزی که بازم ما تو ایران چون ملتی هستیم که بیشتر شفاهی هستیم تا مکتوب و شنیداری هستیم تا به این که بخونیم، خیلی این بخش جدی نمی‌گیریم. پس وقتی که ما از مجری می‌خوایم یه طوری بخریم چه بهتر که این قرارداد ر ما مکتوب یک بار کامل بخونیم. مکتوبش و جزییات این قرارداد تو سایت خود دالاهو و همه‌ی آژانس‌های مسافرتی هم هست و روی سایت وزارت گردشگری هم هست. ضرر نداره یه بار کامل از اول تا آخر خوندنش، شاید کلا بیست دقیقه یا نیم ساعت طول بکشه بخونیم و با این جزییات آشنا بشیم. بعدش نه برای ما ابهامی باشه و نه دچار چالش بشیم با مجری. نکته‌ی آخر اینکه حتما این قرارداد ر بعد از اینکه سیستم قوانین تجارت الکترونیکی اومده الان به دو روش یا به صورت کاغذی بین مشتری و مجری امضا و مهر میشه یا به صورت الکترونیکی؛ هر دو تا از نظر وزارت گردشگری ارزششون برابره و تفاوتی نداره. به تناسب مجری‌های مختلف ممکنه به شما قرارداد الکترونیکی بدن یا قرارداد مکتوب بدن که می‌تونه اون شفافیتی که صحبت کردیم رو نهایی بکنه. شما بتونید ازش به عنوان یک مرجع و قرارداد فی‌مابین بهش رجوع بکنید. نکته‌ی چهارم که توی تعاریف بهش اشاره کردم یه مقدار باز می‌کنم؛ مجری شما آژانس مسافرتی و دفتر خدمات مسافرتی یا یک بلاگر و یک شخصه. آژانس مسافرتی گفتیم چی هستن؛ شرکت‌های حقوقی که زیر نظر سازمان و وزارت گردشگری میراث فرهنگی فعال هستن و به اسم مجوز بند ب فعالیت دارند. زیر نظر وزارتخونه اون ارگان همه‌ی کاراشون انجام میشه. اما بلاگرها و شخصی‌ها اشخاصی هستن که، حالا الزاما یک شخص نه گاهی اوقات یک تیم چند تا دوست و رفیق با هم جمع شدن دارند تور برگزار می‌کنن، به غیر از کیفیت و مسایل دیگه‌ای که داریم بحث می‌کنیم یه تفاوتی هم این دو تا با همدیگه دارن. آژانس چون زیر نظر وزارت گردشگری هست اگر شما به هر علتی با این مجری دچار مشکلی بشید توی تورتون به هر علتی میتونه باشه، وزارت میراث فرهنگی موظف هست به این شکایت فی‌مابین، حالا هر مشکلی که پیش اومده، رسیدگی بکنه و بررسی بکنه و جواب بده.

- مرجعی برای داوری بین شما و مجری تور که تعریف شد هست.

- دقیقا مرجع قانونی هست که تعریف شده. اما اگر با یک بلاگر یا شخص وقتی که خصوصا اگر قرارداد نداشته باشید، اتفاق جالب و عجیبی میفته. شما اگه به وزارت گردشگری مراجعه بکنید بابت این اتفاق یا حالا شکایت یا انتقاداتون، وزارت گردشگری میگه: خب این ارگان، این شخص یا این بلاگر یا این افراد زیر نظر من نیست که من بخوام بهش رسیدگی بکنم. پس من مرجع رسیدگی کنندگی نیستم. حالا اگه شما برید به قوه قضاییه شکایت بکنید؛ قوه‌قضاییه میگه برید به صنف‌تون مراجعه بکنید. چون شما صنف دارید از طریق صنفتون باید شکایت و رسیدگی بشه. کمتر پیش میاد که قوه قضاییه به صورت مستقیم ورود بکنه. پس عملا دوباره برمی‌گرده پیش وزارت گردشگری. وزارت گردشگری باز هم میگه به من ربطی نداره این مجوز از من نگرفته. امیدوارم هیچوقت دچار مشکل نشید ولی این نکته ر در نظر داشته باشید، اگر همچین اتفاقی بیفته، خدای نکرده، اینور می‌تونید پیگیر باشید ولی اونطرف احتمال این که بتونید پیگیری بکنید، یه مقدار سخته.

- در واقع اگر مجری شخصی باشه امکان پیگیری از مراجع قانونی یکم سخت میشه و مشکل.

- بند پنجم شفافیت قیمت و خدمات توره. اینو من یک بار دیگه به صورت جداگانه آوردم. قرارداد و جدا کردم. به این علت که شفافیت قیمت و خدمات تور گاهی اوقات توسط مجری توی حالا جاهایی که داره اطلاعات ارایه می‌کنه، با موقعی که میرسه نهایی بشه، یه مقدار ممکنه تفاوت بکنه. حواسمون باشه این شفافیت، البته این تفاوت و تغییر گاهی اوقات ناخواسته است؛ مخصوصا تو بازار ایران که خیلی چیزا هر روز داره تغییر می‌کنه. مخصوصا تورهای خروجی که قیمت ارز و دلار متغیره.

- مسائلی ازاین دست می‌تونه تاثیرگذار باشه. روی این حساب شفافیت قیمت و حتی تا لحظه آخر که می‌خوایم نهایی بکنیم مرور بکنیم که دلیلش چیه؟ چرا مثلا ارزون شد یا گرون شد؟ و نهایتا بتونیم شفافیت رو از ابتدا تا انتها داشته‌باشیم. یه موضوع دیگه که باز توی انتخاب مجری تور باید حواسمون باشه، شفاف بودن خط و مشی لغو سفر و جرایم کنسلیه. این موضوع خیلی اوقات بین مسافران و همسفران با مجریان پیش میاد و فکر می‌کنم یه بخشیش به خاطر اینکه این قرارداد رو موقعی که دارن می‌خرن مطالعه نمی‌کنن یا دقیق نمیشن رو اون قسمتش. شما یه محصولی ر اگه بخرید هم کالا دارم مثال میزنم. کالا هم می‌خرید معمولا اگر بخواید عودت بدید شرایطی داره ممکنه یه نفری بزرگ نوشته باشه سر در مغازه‌اش به هیچ وجه پس نمی‌گیرم. مثلا وسایل بهداشتی و دارویی. این شکلی ولی ممکنه یه شلواری که رفتید خریدید و اندازه‌تون نشده و از رنگش خوشتون نیومده، نیم ساعت بعدش برین پس بدین و پولوتونم کامل بگیرید. کالا ر میذاره سر جاش دوباره به یه نفر دیگه می‌فروشه. ولی خدمات گردشگری چون تاریخ مصرف داره، نمی‌تونه مجری نگه داره بعدا دوباره استفاده بکنه. اگه شمایی که تور ژاپن ثبت نام کردی و یک روز قبل از سفر می‌خواین کنسل بکنید، فردا داره تور اجرا میشه. دیگه مجری نمیتونه بگه: من هتل رو نگه می‌دارم، لیدرت رو نگه می‌دارم، هواپیما رو نگه می‌دارم، دو ماه دیگه بیا برو سفر.

- یا به یه نفر دیگه می‌فروشم.

- چون فردا میخواد سفر بره، من که یک روزه نمی‌تون ژاپن بفروشم. پس با این تفاسیر وزارت گردشگری و میراث فرهنگی بر اساس تجربه و سابقه و نکات مختلف، قراردادی تنظیم کرده که یه بخش بزرگ و مهمش شرایط کنسلی و لغو سفر هست. جرایم مربوطه توی جدول درست شده که اینجا من وارد جزئیاتش نمیشم. به تناسب تاریخ کنسلی شما، به تناسب نوع تور شما و جزییاتی که داره یک سری شرایط رو آورده و به شما اطلاع میده و شما امضا می‌کنید موقع خرید. باید حواستون باشه پس اگر خواستید خرید بکنید معیار اون جدولس. مجری نمیتونه از اون عدول بکنه و شما هم دیگه نمیتونید از اون جدول اصطلاحا کمتر یا بیشتر درخواست کنسلی بکنین که کاهش پیدا بکنه یا بیشتر بشه. بخش هفتم وفاداری به تبلیغات انجام شده است. دقیقا مثالی که خودت زدی مثل اون فروش انجیر که توی جاده بود. این که تبلیغات ما یا با نهایتا موقعی که می‌خوایم قرارداد ببندیم و فروش نهایی بشه، آیا یکی هست یا متفاوته؟ گاهی اوقات تو بازار تبلیغات چون همه می‌خوان تو بازار اقتصاد طبق فرمول کلی میخوان بیشتر بفروشن و بیشتر دیده بشن، هر از گاهی بعضیا یه تبلیغات شیطنت‌آمیزی می‌کنن. مثلا یه مثال یادمه چند وقت پیش دوستان من گفت آقا استانبول پیدا کردن هتل چهار ستاره دوازده تومن مثلا دو ماه پیش. گفتم فلانی تو سال چهارصد و سه استانبول هتل چهار ستاره نمی‌تونه دوازده تومن باشه، فقط پرواز چهارده تومنه! یه بار دیگه چک کن. رفت چک کرد و اومد گفت فقط پرواز رفت رو میده و پرواز برگشت نداره و هتل هم فقط دو شبه. گفتم خب پرواز برگشت چی شد؟ دو شب که تو الان می‌رسی عملا باید برگردی فرداش، اصلا وقت نمی‌کنی استانبول بگردی؟! گفته خب بقیه شباش باید جداگانه پول هتل بدم دیگه. گفتم ببین، همین شد. استانبول الان چهار شب چهار ستاره ارزون‌ترین تورش حول و حوش بیست و سه چهار تومنه. پس این شیطنت داره می‌کنه. این تا آخرشم احتمالا شیطنت خواهد کرد. در مجموع این بند رو اسم‌شو گذاشتم وفاداری به تبلیغات. چیزی که ما داریم تبلیغ می‌کنیم، مجری که داره تبلیغ می‌کنه، آیا نهایتا با محصولی که ارایه می‌کنه و قرارداد می‌خواد ببنده یکسانند؟

- باید منطبق بر هم باشن، اون خدماتی که ارائه می‌کنی با اون تبلیغی که می‌کنه.

- پس اگه شما شیطنت یا رندی دیدید باید یه جورایی شاخک‌تون تیز بشه که ممکنه بعدا دچار مشکل بشه. بند هشتم تخصصی بودن برخی تورها بین مجریان هست. به این مفهوم که مثل خیلی از موضوعات مختلف تو بازار و صنعت و بازار اقتصاد یک سری مسایل تخصصیه. یعنی اینجوری نیستش که آژانس‌هایی که مجوز بند ب دارن بتونن، همه نوع توری می‌تونن اجرا بکنن مجازند قانون بهشون اجازه ر داده. اما بعضی‌ها تخصصی تو یه سری حوزه‌ها وارد شدن. مثلا خود دالاهو تخصصی توی تورهای ایرانگردی و جهانگردی کار می‌کنه. مثلا تو زمینه‌ تورهای نمایشگاهی فعال نیست. ولی اگه کسی میخواد بره تو یه نمایشگاهی شرکت بکنه، تور نمایشگاهی می‌خواد، با ما تماس بگیره احتمالا ما میگیم احتمالا که نه، قطعا بهش میگیم ما نداریم. چون روش کار نکردیم تجربه‌ی کمی داریم، بخوایم می‌تونیم انجام بدیم ولی تخصص ما نیست. ولی از اون طرف اگه کسی تور ایران‌گردی بخواد، ما با قاطعیت میگیم که هم تورشو داریم هم توان اجراشو کاملا داریم. می‌تونیم اجراش بکنیم.

- یعنی باید مجری توری انتخاب بکنیم که تور اون حوزه تخصص داره به طور تخصصی طی سال‌ها داره تو اون حوزه فعالیت می‌کنه و خدمات ارایه می‌ده.

- دقیقا، این می‌تونه کمک بکنه به انتخاب ما که آیا این توری که من می‌خوام چندتا متخصص تو بازار داره، از بین متخصصا بگردن و اون تور رو بخرن.سراغ کسی که تخصص نداره نرن. موضوع نهم یا بند نهم، تجربه و سابقه‌ی فروش و اجرای مقصده. این با اون تجربه و سابقه‌ی مجری فرق می‌کنه. ممکنه یه مجری بیست سال تجربه داره ولی مثلا یه سال اومده وارد بازار نمایشگاهی شده! قاعدتا یه آژانس دیگه یا یه مجری دیگه که بیست ساله تو زمینه‌ی تورهای نمایشگاهی فعال تجربه‌اش بیشتره. البته که گفتیم شاخص‌ها ر همه رو داریم مرور می‌کنیم، اینم یک شاخص هست البته که ما می‌تونیم نهایتا بریم دنبال کسی که یک سال جدید اومده داره کار می‌کنه. انتخاب با ماست. ولی می‌تونیم گوشه چشمی داشته باشیم که این کار و بکنیم یا نکنیم. بند دهم سیاست‌های حفظ حریم خصوصی مسافرا هست. که شاید باز ده بیست سال پیش خیلی جدی نبود. ده سال اخیر مخصوصا با شبکه‌های اجتماعی خب جدی‌تر شده. اینکه این مجری اطلاعات شخصی شما ر و حتی عکس‌ها و فیلم‌هایی که توی سفر گرفته شده یا حریم خصوصی افراد رعایت می‌کنه یا نمی‌کنه؟ خب به دلایل مختلف تو جامعه‌ی شرقی ما خیلی آدما ممکنه دوست نداشته باشن عکسشون فیلمشون مثلا توی شبکه‌های اجتماعی جاهای مختلف منتشر بشه یا نشه. آیا مجری با شما هماهنگ می‌کنه و اینا رو منتشر می‌کنه؟ یا با اجازه بی‌اجازه هست ممکنه یه مجری برداره تمام تلفن‌ها و

- مشخصات شما ر مثلا در اختیار حوزه‌ی دیگه‌ای یا شخص دیگه‌ای بذاره. پس با این تفاسیر باید حواسمون باشه و ببینیم که تو این حوزه، مجری چه رفتاری می‌کنه. بند بعدی ر من میگم؛ محمد کمکم بکنه من یه نفس بگیرم. پشتیبانی از مسافر، از آغاز تا پایان سفر. مجری چه تفاوت‌هایی می‌تونه داشته باشه که از آغاز تا پایان سفر یعنی چی؟ چی کار بکنه؟

- مجری خوبی کرد شروعی که می‌خوای یه تور بگیری ازشون انتخاب کنی یا خرید کنی ازشون اطلاعات کافی بهت بده. در حین سفر و پایان سفر باز خدماتی که بهت ارایه میده به طور کافی باشه. یعنی اینکه مثلا هر جا به مشکل برخوردی بلده قضیه ر باز کنه، مشاوره بده، بهت کمک کنه که انتخاب بهتری کنی درمورد مقصد این تور و خدماتی که می‌خواید و اینکه بعد از سفر هم شنوای صحبت‌ها، نظرات و انتقادات شما باشه و یه رابطه‌ متقابلی با شما برقرار کنه که شما احساس کنید که تمام وقت در حال پشتیبانی هستی و به سفر امن و ایمنی میری. بدون دغدغه و با آرامش سفر می‌کنی. نمیدونم این کافی بود یانه؟

- آره همه نکاتی که لازم بود تو بند یازدهم، محمد گفت. دیگه فکر کنم متخصص کار داری میشی. اپیزود بعدی رو می‌تونیم بسپریم به تو، تو میهمان بشی من میزبان. بند دوازدهم داشتن کارکنان با مهارت یا داشتن کارکنانی با مهارت و بخش‌های مختلف و حوزه‌های مختلفه. خوب این مجری مخصوصا آژانس مسافرتی، بخش‌های مختلفی داره. بخش فروششون‌رو عملیاتشو بخش پشتیبانی شون و تورلیدراشون. بعضی اوقات هم خب مجریانِ شخصی، همه‌ی این کارها ر عملا یه نفر انجام میده.

- این بخش تورلیدرها خیلی مهمه که ما باید یه اپیزود جدا براش ترتیب بدیم. در مورد تورلیدری مفصل صحبت کنیم. ولی این که حالا با توجه به تجربه و سابقه‌ی خودت که علاوه بر اینکه مجری هستی و لیدر هم هستی، یه کم توضیح بده، به نظر من کمک میکنه که وجود تورلیدر چه کمکی می‌کنه که یه تور امن‌تر ایمن‌تر و مقرون به صرفه‌تر باشه؟ برای ما این یه توضیح کوتاه رو اگر بدی، فکر می‌کنم خیلی خوب باشه.

- حتما در مورد تورلیدرها، اتفاقا تو لیست هستش که اپیزود واسش تهیه بکنیم. کلیت ماجرای تورلیدری از ابتدا تا انتها صحبت خواهیم کرد. اینجا خیلی گذرا و خلاصه بخوام بگم، ما با داشتن کارکنانی با مهارت، خوب شما وقتی یه توری می‌خری با کارشناس فروششان در ارتباطی. پشت پرده یک تعداد نفراتی دارن توی قسمت اجرایی عملیات کار می‌کنن. یه بخشی تو حسابداری و حالا بخش‌های مختلف. اما یکی از جاهایی که مسافر بیشتری برخورد باهاش دارن خود تورلیدر برنامه هست. که توی تورهای گروهی صحبت کردم در موردش، خیلی هم رشد عجیب و خوبی داشته. نهایتا شما یه سفر همراه با یه تور لیدر اصطلاحا تمام وقت و بیست و چهار ساعته قراره برید. این تورلیدر رو کیفیت سفر شما خیلی تاثیرگذاره. گفتم به خاطر چند نکته‌ی خیلی مهم؛ مدیریت و راهبری این تور با ایشونه و این شخص میتونه با راهبری خوب کلیت تیم رو جمع بکنه و به همه اصطلاحا خوش بگذره یا میتونه ضعیف باشه به هر علتی کار رو جمع نکنه و تیم متلاشی بشه و سفر خوش نگذره. می‌تونه اطلاعات تاریخی و جغرافیایی و کلا اطلاعات مقصد خیلی خوبی داشته باشه و بتونه به شما اون سفر ر اصطلاحا تفسیر خوبی بکنه و به شما خوش بگذره. صرفا فقط نبینید و برگردید بلکه لمس کنید و تجربه کنید و برگردید از سفر. این تورلیدر می‌تونه در واقع مشکلی که برای شما پیش میاد، حالا هر نوع مشکلی، میتونه مشکل توی ارتباط کلامی مثلا زبان باشه خارج از ایران. برای پیدا کردن یک مرکز خرید باشه. برای پیدا کردن یه رستوران باشه. حالا هر سوالی که شما دارید این تورلیدر به خاطر تجربه‌ای که داره و قبلا به اونجا سفرکرده، می‌تونه سریع راهنمایی‌تون بکنه و مشکل شما ر در اسرع وقت حل بکنه و راحت‌تر پیگیر اون موضوعی باشه که دنبالش بودین. به غیر از این هم نهایتا این تور لیدر چون باز هم قراره با شما همسفر بشه تمام تلاشش ر می‌کنه که به شما خوش بگذره. این خوش گذشته یکی از اصطلاحا وظایف تورلیدره و یه جورایی جز اصطلاحا قاموس این تورلیدرهایی شده که قراره نهایتا به شما خوش بگذره چون باز هم قراره شما ر ببینه.

- من یه چیز اضافه کنم خیلی مهمه من تورلیدر نیودم هیچ وقت. بیست سال با یه تور لیدر دارم زندگی می‌کنم. همسرم تورلیدره. یه موضوعی که خیلی مهمه، چون سفر گروهیه و این افراد گروه ممکنه بایدها، فرهنگ‌ها، سلیقه‌ها و روحیاتی برخوردار باشن؛ وجود یک تور لیدر خوب باعث میشه که مثل یه کاتالیزور عمل کنه. تو همسان سازی گروه، هماهنگی گروه باهم، لذت بیشتری از سفر بردن در کنار هم وجود یه تورلیدر که مدیرِ کارآمدیه، توانمنده و تجربه داره، خیلی کمک می‌کنه که سفر بیشتر بهتون خوش بگذره. شما می‌تونید با بقیه اعضای همسفراتون راحت‌تر ارتباط بر قرار کنید و احتمالا اصطکاکی به وجود نیاد این وسط. سفر بهتر و با آرامش تری داشته باشید. این موضوع خیلی مهمه ما الان، ببخشید دخالت کردم تو حوزه‌ی تخصصی شما. من عذرخواهی می‌کنم.

- خواهش می‌کنم. گفتم خدمت یواش یواش دیگه باید اپیزود تخصصی بسپارم به خودت. کار من سبک‌تر بشه. من میشم میزبان تو میشی میهمان. کاملا درسته، تکمیل کردی اطلاعات رو. بند سیزدهم داشتن امکانات مجری برای مواقع اضطراری و به قول انگلیسی‌ها پلان B. یعنی چی؟ تو سفر خب همه‌مون قطعا سفرهای شخصی رفتیم، با تور رفتیم. تو سفر، من همیشه این جمله ر برای خودم میگم اتفاقات پیش‌بینی نشده است با اینکه مجری همه‌ی چیزا ر پیش‌بینی کرده، ممکن طوفان بشه! ممکنه پرواز کنسل بشه! ممکنه کرونا یا کووید بیاد اصلا دو سال کل کره‌ زمین تعطیل بشه و خیلی مسایل دیگه. حالا برای اون مسایل و اتفاقات پیش‌بینی نشده که نمی‌دونیم چی هست، مجری حرفه‌ای و با تخصص و با تجربه معمولا پیش‌بینی‌هایی ر می‌کنه. اگه این اتفاق افتاد پلن B من چیه. اگر اون اتفاق افتاد پلن B من چیه؟ سابقه و تجربه‌ی مجری و بارها رفتنش و این تجربه اینجا کمکش می‌کنه. ولی برعکس، ممکنه یه مجری تجربه‌ی خاصی نداره، به اینا فکر نکرده و سابقه‌ کمی داره و توی مواقع اضطراری و موقعیت پیش بینی نشده عملا فرمان کار از دستش دربیاد. و اصطلاحا نتونه کار رو جمع بکنه. این پلن B یا گزینه‌ی جایگزین فارسیش ر بخوام بگم، گزینه جایگزین خیلی مهمه که برای مواقع پیش‌بینی نشده، بتونه مجری از پس کار بر بیاد.

- من یه نکته رو باز اینجا اضافه کنم. ببخشید من خیلی دارم دخالت می‌کنم. بعضی مواقع هم هست حتی ممکنه فکر کرده باشه تو اون بحث، تفاوت مجری تور و اون مجری شخصی، امکاناتی که داره، توانش رو نداره که برنامه پلن B شو اجرا کنه. ممکنه یه اتفاقی بیفته پرواز کنسل بشه یا مشکلی به وجود بیاد. امکانش رو نداره تا به لحاظ مالی یا به لحاظ ارتباطی این امکان رو این نداره که یه پرواز جایگزین بگیره. یه هتل جایگزین پیدا کنه. پول تو حساب اونقدر نیست که بتونه سریع یه هتل جایگزین برای شما پیدا کنه یا یه پرواز جایگزین. اینم باز من عذرخواهی می‌کنم.

- مرسی، خیلی ممنون. کاملا درسته یواش یواش دیگه به آخر موضوعمون داریم می‌رسیم. بخش چهاردهم یا نکته‌ی چهاردهم داشتن بخش خدمات پس از فروشه. نکته‌ای که خب همه‌ی ارگان‌ها و سازمان‌های حرفه‌ای یه بخشی به این نام دارن و وظیفه‌ی این بخش این هستش که به هر علتی بعد از فروش دچار مشکلی شدید، دچار ابهامی شدید، شکایتی داشتین، بتونه این واحد به تناسب و به اندازه، اون موضوعی که اتفاق افتاده رو بهش رسیدگی کنه. اینجور نباشه که شما بعد از اینکه وارد این چالش یا این موضوع شدید پیگیری نشه! کسی رسیدگی نکنه! این‌ها واقعیتش اصلی‌ترین نکاتی بود که به ترتیبِ اهمیت از ابتدا تا انتها مرور کردیم. تا شما وقتی که می‌خواید یک توری یک بسته‌ی توری رو بخرید، مقایسه‌ی درست و صحیحی داشته باشید. تا تصمیم بگیرید که با گزینه الف سفر بکنیم یا گزینه‌ی ب سفر بکنید؟ به ترتیب اهمیت موضوع هم گفتیم تا بتونید میزانِ اهمیت رو در نظر بگیرید. ولی ممکنه این میزان اهمیت تو بعضی آدم‌ها یه مقداری تفاوت داشته باشه. برای بعضیا شماره‌هایی که گفتیم جابه‌جابه باشه. ولی همه‌ی اینا ر با یه جمله جمع‌بندی بخوام بکنم؛ من طبق تجربه پیشنهاد می‌کنم که خصوصا تو بازار گردشگری ایران، اگر با یک مجری سابقه و تجربه‌ی خوبی داشتین. خصوصا وقتی بیش از یک یا دو بار باهاش سفر داشتید یعنی با یک مجری یک دو یا سه بار سفر رفتید و سابقش خوب بود، برادریش رو به قول ما ایرانیا ثابت کرده به شما، حتی‌الامکان تا جایی که می‌تونید مجری تورتون رو به این راحتی عوض نکنید. که برگ برنده دست نزنید. به ترکیب تیم برنده به قول فوتبالی‌ها دست نزنید. این مجری به شما نشون داده که قابل اعتماده و باز هم میگم توی مجری‌گری و اجرای سفر حتی سفر شخصی هم ممکنه یه سری اتفاقات پیش‌بینی نشده و مسایلی پیش بیاد. ماشینمون پنچر بشه، خراب بشه، هتلی که میریم اتاقش مثلا مشکلی پیش اومده باشه واسش و ما معطل بشیم، این قضیه تو تور هم اتفاق میفته. مجری تور الزاما خدا نیستش که همه‌ی معضلات رو حل بکنه. ولی در کل شما با یکبار یا دوبار سفر رفتن احتمال بسیار زیاد میتونید تشخیص بدید که این مجری با شما صادقانه داره تو ر برگزار میکنه و با شما همراهه. اگر این طوره به ترکیب تیم برنده که داره خوب کار می‌کنه دست نزنید تا موقعی که مجبور بشین. حالا به هر علتی سراغ یه مجری دیگه‌ای اگه رفتین این پونزده آیتمی بود که ما طبق تجربه‌ی بیست سال سفرمون توی دالاهو گردآوری کرده بودیم. دلیلشم بازم این آخر اپیزود اشاره بکنم که چرا این اپیزود ساختیم؟ خیلی پیش میاد که اهالی سفر این سوال رو می‌پرسن که فلان تور رو از کی بخرم؟ با کجا برم؟ و چطور انتخاب بکنم؟ این نکات شاید بتونه کمک بکنه از این به بعد برای اینکه یک مجری تور می‌خوایم انتخاب بکنیم کارتون راحتتر باشه. به قول محمد، بتونیم بهتر و راحت‌تر مقایسه کنیم و نهایتا یک مجری خوب انتخاب بکنیم. امیدوارم این اپیزود مفید بوده باشه و بتونین ازش استفاده کنین. خب شادفر ما تو دو اپیزود قبل انتخاب سفر ر کامل بررسی کردیم و تو این اپیزود هم انتخاب مجری تور. یه جورایی کار جمع شد و ما الان تصمیم می‌گیریم؛ می‌تونیم به راحتی تصمیم بگیریم که از کجا تور بخریم؟ کدوم مقصد سفر کنیم؟ با این توضیحات کاملی که تو، توی این دوتا اپیزود دادی. من باز تاکید می‌کنم که اگر اپیزود قبلی ما ر نشنیدین اون هم بشنوین حتما و به راحتی می‌تونین تصمیم بگیرین که به چه مقصدی و با چه کسی سفر کنید. دقیقا من هم تشکر می‌کنم از محمد که به عنوان میزبان اپیزود با هم بودیم و امیدوارم که با توجه به این دو تا اپیزود، کسایی که اهل سفر هستن بتونن انتخاب مقصد و انتخاب مجری تور آگاهانه‌تری داشته باشن. ما ر با گذاشتن کامنت، دادن انتقاد و پیشنهادتون تو همین صفحه‌ی پادکست دالاهو می‌تونید یاری بکنید و بگید که دوست دارید در مورد چه نکات و چه مسایلی در حوزه‌ی سفر و گردشگری بشنوید. تا اپیزود بعدی خداحافظی می‌کنم.

- این چهارمین اپیزود پادکست دالاهو بوده که به معرفی نکات مهم در انتخاب مجری مناسب تور پرداخت. اپیزود بعدی ما، یکی از مقاصد جذابِ خارجیِ دالاهو خواهد بود. اگر اهل سفر رفتن با دالاهو هستین، اپیزود بعدی ما رو از دست ندید. آژانس دالاهو صاحب‌امتیاز این پادکسته. اطلاعات ما ر توی گوگل با جستجوی کلمه‌ «دالاهو» راحت می‌تونید پیدا کنید. همینطور آدرس سایت یا صفحه اینستاگرام ما ر توی توضیحات همین اپیزود در تمام پادگیرها می‌تونید ببینید. برامون کامنت بگذارید و انتقادات و پیشنهادات خودتون ر برای ما بنویسید. بگید دوست دارید در خصوص چه مسایلی از سفر و گردشگری بشنوید تا اپیزود بعدی بدرود.