شکم‌گردی در ارمنستان

یکی از جذابیت‌های سفر به یک شهر و یا کشور جدید تجربه کردن غذاهای مخصوص به آنجا است. غذاهایی با طعم‌ها و مزه‌های متفاوت که بعضی از آنها بیش از آنچه که فکر کنید خوشمزه هستند. برخی افراد در مقصد جدید همواره به دنبال غذاهای ایرانی هستند  و از چشیدن و تجربه غذاهای جدید و بومی مقصدشان اجتناب می‌کنند غافل از اینکه با امتحان کردن غذاها با دنیای بزرگ آشپزی و قسمتی از فرهنگ مقصدشان آشنا می‌شوند. 
در این مطلب قصد داریم شما را به یک شکم‌گردی دلچسب در ارمنستان ببریم. ارمنستان به دلیلی نزدیکی به ایران و داشتن جاذبه‌های متنوع طبیعی و تفریحی گزینه‌ی مناسبی برای بسیاری از ایرانی‌ها است. رژیم غذایی کشور ارمنستان دارای تاریخچه‌‌ای کهن و جالبی است. تاریخچه‌ای که قدمت آن شاید به بیش از دو هزار سال پیش باز‌می‌گردد. در دستورالعمل‌های آشپزی ارامنه قدیمی‌ترین روش‌ها و تکنیک‌های آشپزی را می‌بینید. با ما همراه باشید تا با برخی غذاهای معروف ارمنستان آشنا شویم. 

تور ارمنستان

غذاهای ارمنستان

Kyufta (کوفته)

کوفته‌ از غذاهای رایج، پرطرفدار، محبوب ارامنه است. ارمنی ها برای تهیه‌ی کوفته، برش‌های نازکی از گوشت را آماده کرده و با گوشت‌کوب مخصوصی، شروع به کوبیدن و نرم کردن آن‌ها می‌کنند. سپس زمانی که نتیجه‌ی دلخواهِ کوبیدن گوشت حاصل شد، با اضافه کردن تخم‌مرغ، آرد، نمک، شیر یا آب، کنیاک، پیازهای قهوه‌ای و ادویه‌های مخصوصی که برای طبخ کوفته استفاده می‌شوند، به مخلوط کردن مواد با دست، مشغول می‌شوند. در مرحله‌ی آخر نیز توپ‌های کوچکی از گوشت برداشته و درون ظرفی از آب گرم، قرار می‌دهند. زمانیکه آب به تدریج و به آرامی شروع به جوشیدن کرد، شعله را کم کرده و پس از نیم ساعت یا یک ساعت، کوفته‌های خوش‌عطر و لذیذ را برای اعضای خانواده یا مشتریان خود، سرو می‌کنند.

Dolmas (دلمه)

دلمه‌ها نیز از غذاهای مرسوم بین ارمنی‌ها هستند که در چند نوع مختلف طبخ می شوند. دلمه‌ای تهیه شده از گوشت مزه‌دار شده به همراه برنج که بین برگ‌های درخت انگور قرار گرفته و به صورت پیچ در سسی مرکب از انواع ادویه‌های خوش‌عطر و لذیذ بومی، به آرامی طبخ می‌شود. مردم این کشور معمولا این نوع دلمه را همراه ماست و سبزی‌خوردن میل می‌کنند. دلمه‌ی تابستانی نوع دیگری از این غذای پرطرفدار محسوب می‌شود. آشپزان کشور ارمنستان، این غذای لذیذ را با استفاده از برگ کلم سفید، طبخ می‌کنند.

khoravats

ارمنی‌ها برای درست کردن khoravats از گوشت خوک، گوجه‌فرنگی، گوشت بره، گوشت مرغ و... استفاده می‌کنند. 

Poch

پچ غذایی تهیه شده از دنبه‌ی گاو است که مصرف زیاد آن را به دلیل چربی زیادش را به افرادی که چربی بالا و اضافه‌وزن دارند توصیه نمی‌کنیم. ارامنه با جدا کردن دنبه‌ی گاو و قرار دادن آن در آب، علاوه بر سفت شدن این ماده، بوی ناخوشایند آن‌را نیز از بین می‌برند. سپس دنبه را به برش‌های کوچکی تقسیم‌ می‌کنند و با گوجه‌فرنگی، پیاز، فلفل‌های خوش‌طعم تند و شیرین و ادویه‌های بومی، به طبخ آن می‌پردازند.

پلو

پلوهای مختلف در ارمنستان طرفداران زیادی دارد. معمولا آشپزان این کشور برای تهیه‌ی پلو از روش بخارپز کردن برنج استفاده می‌کنند. اغلب این غذا به عنوان غذای فرعی و پس از غذاهای اصلی مصرف می‌شود. ارامنه پلو را همراه زردآلو و کشمش تهیه و میل می‌کنند.

انواع آش

در ارمنستان تنوع غذاهای آبکی زیاد است. به طوری که غذاها را می‌توان بر اساس گوشتی که در تهیه آن به کار رفته دسته‌بندی کرد:
آش گوشت گوسفند٬ آش گوشت گاو٬ آش گوشت مرغ٬ آش‌های تهیه شده با ماهی ایشخان و انواع آش قارچ.

جالب است بدانید ماهی ایشخان که محبوب ارامنه است به صورت‌های مختلف کبابی، آب پز، بخارپز و سرخ شده تهیه می‌شود. آش‌های لبنی مانند آش ماست، اسپاس، آبدوغ، بورانی و آش‌های شیرین مانند آش کشمش و غیره نیز در ارمنستان طرفداران خود را دارد.

انواع سوپ

سوپ‌ها از غذاهای محبوب و عمومی ارمنستان هستند. اکثر زنان خانه‌دار در این کشور با طبخ کله‌پاچه‌ی (khash) بسیار لذیذ و خوش‌طعم و همچنین آبگوشت‌های بی‌نظیری مانند آبگوشت بزباش ماهر هستند. سوپ‌هایی که در ارمنستان طبخ می‌شوند بر پایه‌ی شیر ترش و تخم‌مرغ و ترکیب آن‌ها با نوع متفاوتی از نودل‌ها تهیه می‌شوند.

Khash

khash یا کله‌پاچه غذای لذیذ و رایج در ارمنستان است که همان کله‌پاچه‌ی معروف خودمان است.  

Tarkhana

تاراخانا سوپی است که با گوشت مرغ طبخ می‌شود و یکی از ثابت‌ترین سوپ‌های در اکثر وعده‌های غذایی است. 

Anushapur

آنوشاپور سوپی است که از ترکیب زردآلو با خشک‌بار درست می‌شود. با اضافه کردن ادویه و چاشنی‌های بومی به این سوپ آن را بسیار خوشمزه می‌کنند.

Chulumbur Apur

در تهیه این سوپ از برنج، پیازهای کبابی، ادویه‌های بومی و مخلوط شیر و تخم‌مرغ استفاده می‌شود.

پنیر روستایی 

در ارمنستان محصولات لبنی مانند کره‌سازی، شیربندی و ماست‌بندی مرسوم است و پنیرهای خوشمزه و لذیذ خانگی را اینجا می‌توانید میل کنید.

انواع شیرینی

صرف شیرینی‌های ارمنستان در کنار قهوه‌های معروفشان حسابی دلچسب خواهد بود.

گاتا

گاتا نوعی نان شیرینی سنتی ارمنی است که در ایام عید تهیه می‌شود.

آلانی

این شیرینی با هلو خشک شده٬ گردو و شکر تهیه می‌شود.

انواع نان

در قدیم غذای اصلی روستاییان ارمنستان را نان گندم تشکیل می‌داد. این نان و شیرینی‌ها در تنورهای گلین روستایی پخته می‌شد. باید بگوییم نان ملی ارمنستان لواش است و بر اساس یافته‌های باستانشناسی، نان و شیرینی پزی در میان ارمنیان پیشینه‌ای دست کم دو و نیم هزار ساله دارد. از دیگر نان های ارامنه ماتناکاش، ژینگیالو و چُرِک هستند. ماتناکاش از آرد گندم تهیه می‌شود و شبیه به نان بربری است با این تفاوت که خمیر داخل آن پفدارتر و نرم‌تر از بربری است، اگرچه شکل ظاهری ماتناکاش زمخت‌تر از نان بربری است. ژینگیالو نیز یکی از نان‌های سنتی ارمنی‌ها است که در تهیه آن از بیست نوع سبزی استفاده می‌شود. خمیر نان از آرد، نمک و آب ساخته می‌شود و داخل آن را با نعنای فلفلی، نعنا، شوید، ترشکیان، گزنه و غیره پر می‌کنند.

انواع نوشیدنی:

Matsun

matsun ترکیب ماده‌ای شبیه به ماست که از kefir گرفته شده، آب و برخی از ادویه‌ها که معمولا نمک و نعناع است. این نوشیدنی به نوعی همان دوغ ما است. ارمنی‌ها این نوشیدنی را با یخ و مقداری سبزیجات خشک معطر میل می‌کنند. 

آب‌معدنی Jermuk

یکی دیگر از نوشیدنی‌های رایج در کشور ارمنستان، آب معدنی Jermuk نام دارد. این آب گازدار طبیعی، از کوه‌های واقع در استان قدیمی کشور ارمنستان که Jermuk نام دارند، گرفته می‌شود. آن‌ها این نوشیدنی سالم و تازه را در بطری‌های مختلف بسته بندی کرده و به فروش می‌رسانند. 

قهوه

ارمنستان و قهوه خوری! در ارمنستان خوردن قهوه بسیار رایج است و آنها قهوه را به سبکی که در کشورهای ترک‌زبان مرسوم است، تهیه و میل می‌کنند. البته اکثر مردم کشور ارمنستان، قهوه را بر خاکستر زغال یا ماسه‌ی داغ تهیه می‌کنند. آن‌ها پس از میل کردن قهوه، لیوانی از آب یخ می‌نوشند تا از تلخی طعم آن، کم کند. چای دیگر نوشیدنی موجود در رژیم غذایی مردم کشور ارمنستان محسوب می‌شود که مانند قهوه و دیگر نوشیدنی‌های سنتی، از طرفداران زیادی برخوردار نیست.

Tonir 

بر اساس نوشته‌‌های تاریخی و نقل‌ قول‌‌های پیشنیان ارامنه، خاک رس و تنور که در این کشور به Tonir مشهور است، از ملزومات آشپزی سنتی به حساب می‌آیند. ارمنی‌ها برای پخت و پز و صرف غذا از ظروف سفالی استفاده می‌کردند. آن‌ها تنور را برای پخت نان، کباب کردن ماهی و ماکیان و تهیه سوپ به کار می‌بردند. به نظر می‌رسد فرهنگ غذایی ارمنی‌ها با ظروف سفالی و تنور در آمیخته است. 

یکی دیگر از ویژگی‌های غذایی ارمنستان وجود مغازه‌های مخصوص فروش سبزیجات، میوه‌های تازه و ادویه‌های خوش‌طعم و معطر است. ادویه‌های خوش‌بو و معطر مانند دارچین، زعفران، وانیل، هل و میخک فلفل، فلفل سیاه، گشنیز، ترخون، شنبلیله، آویشن، ریحان و صدالبته سیر و پیاز طرفداران زیادی دارند.