آیا واقعا دم مارمولک سمی است؟
مردم بر این عقیدهاند که مارمولکها دم خود را به این علت جا میگذارند تا موجود شکارچی آن را خورده و به واسطه وجود سم در دم مارمولک (نظرات خرافی در مورد وجود سیانور یا ترکیباتی از آن) بمیرد. باید گفت که هیچ یک از این اخبار پایه علمی ندارند. اگر میخواهید واقعیت را درباره مارمولک و دم سمی آن بدانید ادامه مطلب را ببینید.
آنچه باید درباره مارمولک بدانید
درباره مارمولکهای خانگی بدانید
مارمولکهای خانگی در گروه سوسمارها از خزندگان قرار میگیرند. این مارمولکها بدنی نرم و لطیف دارند که در خانههای مسکونی در نقاط مختلف ایران پراکنده شدهاند. با توجه به نوع آب و هوا نوع مارمولک خانگی نیز تفاوت میکند اما به طور کلی یک گونه مارمولک خانگی کوچک به نام Cyrtopodion scabrum در اکثر اماکن مسکونی ایران زندگی میکنند.
آیا مارمولکهای خانگی سمی هستند؟
بر اساس باورهای عامه مارمولکهای خانگی سمی هستند و سم سیانور دارند. معمولا بر اساس شایعات دم این مارمولکها حاوی سیانور است که خانوادهای ۷ یا ۸ یا در برخی مواقع ۱۰ نفره را کشته است. بر اساس شایعات مارمولک در غذا افتاده و باعث مرگ خانواده شده است. وجود سم در حیوانات نوعی وسیله دفاعی بوده و این زمانی است که حرکت در آن حیوان آرام بوده و جانور بخواهد به واسطه این سم از جان خود دفاع کند. مانند برخی مارها. اگر به حرکت در این جانوران توجه کنید خواهید دید که آنها موجوداتی آرام هستند ولی موجودات غیرسمی مانند مارهای غیرسمی اکثرا در زمان احساس خطر بلافاصله و با سرعت زیاد فرار میکنند. مارمولکها نیز در زمان احساس خطر روشهای متفاوتی را اعمال میکنند.
مارمولکها به هنگام احساس خطر چه میکنند؟
۱- فرار: برخی مارمولکها بلافاصله پس از احساس خطر به سرعت فرار میکنند مانند اسکینکها. این مارمولکها خیلی از لانه خود دور نمیشوند.
۲- دفاع: برخی مارمولکها مانند سوسمارهای خاردم از دم خاردار خود برای دفاع از جانشان و دور کردن حیوان مهاجم استفاده میکنند به نحوی که بلافاصله داخل سوراخ خود فرار کرده و با حرکت دادن دم تیغ دارشان و ایجاد ضربات محکم، جانور شکارچی و یا حتی انسان را از خود دور میکنند و برخی مارمولکها مانند بزمجه بیابانی علاوه بر وارد کردن ضربات قوی توسط دم، گازهای محکمی نیز میگیرند.
۳- خودبری دم: مکانیسم دیگری که در اکثر مارمولکها دیده میشود قطع شدن دم به صورت ارادی است. دم برخی از مارمولکها در زمان ایجاد تماس توسط دشمن بهطور ارادی طی عمل انقباض ماهیچههای دم کنده میشود. دم کنده شده بهعلت باقی ماندن خاصیت عصبی- عضلانی بهطور موقت شروع به جنبیدن کرده و حواس جانور شکارچی را به خود جلب میکند. در این حین خود حیوان فرصت فرار مییابد.
اعتقاد اشتباه مردم در مورد دم مارمولکها
مردم بر این عقیدهاند که مارمولکها دم خود را به این علت جا میگذارند تا موجود شکارچی آن را خورده و به واسطه وجود سم در آن (نظرات خرافی در مورد وجود سیانور یا ترکیباتی از آن) بمیرد. گاهی شاهد درج خبرهایی هستیم که بیانگر افتادن یک مارمولک در دیگ غذا یا قوری چای و مردن عدهای آدم بودهایم. باید گفت که هیچ یک از این اخبار پایه علمی ندارند.
طبق مطالعات انجام شده توسط محققان خزنده شناس دانشگاه برکلی کالیفرنیا، آقایان پروفسور اندرسون و پروفسور پاپنفوس، و ویژهنامه چاپ شده توسط مجله رپتایلز مورخ آگوست سال ۲۰۰۲ این قضیه به اثبات رسیده است که هیچ مارمولکی دارای سم نیست و علت قطع شدن دم در آنها گمراه کردن جانور شکارچی است.
شایعه مذکور نه تنها در ایران بلکه در سرتاسر جهان وجود دارد (De Silva ۲۰۰۵). متاسفانه سمی بودن مارمولکها آنچنان برای مردم جوامع مختلف جا افتاده است که هرچه سعی بر رد این موضوع از طریق افراد علمی میشود متاسفانه فایدهای ندارد. امید است که با خواندن این موضوع هموطنان محترم دید بدی را که نسبت به مارمولکهای خانگی دارند از بین ببرند، از کشتن این گونه مفید جانوری جلوگیری کنند و سعی در حفاظت مارمولکهای خانگی نمایند.
انواع مارمولکها را بشناسیم
مارمولکها در دنیا از اندازه ۲ سانتیمتر (گکوهای پلنگی) تا حدود ۵/۳ متر (اژدهای کومودو) دیده میشوند و نباید مارمولکهایی مانند اژدهای کومودو را که دارای اندازه درشتی هستند با تمساح و کروکودیل اشتباه گرفت.
سوسمارها مانند سایر خزندگان موجوداتی خونسرد هستند. این بدان معنی است که دمای بدن آنها تابع درجه حرارت محیط بوده و با هر تغییری در درجه حرارت محیط اطراف تغییر میکند. لذا در درجه حرارتهای پایین به ویژه در پاییز و زمستان به خواب زمستانی و در روزهای گرم تابستان به خواب تابستانی فرو میروند. تقریبا میتوان گفت سوسمارها در همه جای ایران پراکندگی دارند. از بیابانهای پست با زمینهای داغ گرفته تا مناطق مرطوب و جنگلی شمال، سواحل دریای خزر و خلیج فارس و دریای عمان، ارتفاعات کوههای البرز و زاگرس و مناطق مسکونی. بیشتر سوسمارها حشره خوارند و بسته به اندازه و جثهشان از بندپایان و گاهی جوندگان تغذیه میکنند. بعضی از مارمولکهایی که روی دیوار خانهها دیده میشوند به قصد شکار بندپایانی از قبیل عنکبوتها، رتیلها و حشراتی که دور نور لامپ ها جمع شدهاند به آنجا میآیند. در مطالب زیر با انواع مارمولکهای ایران آشنا شوید:
ارزش اکولوژیک مارمولکها
از آنجایی که مارمولکها از بندپایان تغذیه میکنند، بنابراین یکی از فاکتورهای طبیعی کنترلکننده جمعیت بندپایان به حساب میآیند. در نتیجه، از لحاظ اکولوژیکی در هرم انرژی دارای ارزش بالایی هستند. انسان با از بین بردن مارمولکها از چرخه طبیعت به واقع یکی از فاکتورهای اصلی را حذف خواهد کرد. امروزه متخصصان علوم کشاورزی و محیط زیست به این نتیجه رسیدهاند که دیگر از سموم آفتکش برای مبارزه با حشرات آفت استفاده نکنند زیرا این سموم آثار مخربی را بر محیط زیست وارد کرده و هر چند سال یک بار باید نوع سم به کار رفته را به علت ایجاد مصونیت در آفات تعویض کرد و سمهای قویتری را به کار برد. این امر خود به مراتب آثار وارد بر محیط زیست را بیشتر خواهد کرد. از این رو بشر به فکر پرورش و استفاده از انواع مختلفی از بندپایان، مارمولکها و پرندگانی مانند جغد به قصد مبارزه با آفات مزارع افتاده است. این روش مبارزه که امروزه در بسیاری از کشورها رواج پیدا کرده تحت عنوان مبارزه بیولوژیک نام گرفته است. همانطور که ذکر شد، مارمولکها با کنترل جمعیت حشرات، بشر را در جهت برداشت محصول بیشتر و سالمتر از زمین یاری میکنند.
خدمت مارمولک به انسان
طی مطالعات بهعمل آمده توسط مهندسین ژنتیک و متخصصین بیوتکنولوژی بر روی ژنها و ساختار دم مارمولکها احتمال این میرود که بتوان این خاصیت را (رشد مجدد یک عضو مانند دم در مارمولکها) در مورد انسان هم اعمال کرد، بدین نحو که فردی که عضوی از بدنش مانند دست یا پا بر اثر یک سانحه قطع شده است بتواند دوباره آن را بهدست آورد. همانطور که ذکر شد، مارمولکها یا سوسمارها از نظر اکولوژیکی دارای ارزش بالایی بوده و بهدلیل از بین رفتن آنها و برخی موجودات دیگر که از بندپایان تغذیه میکنند (مانند خفاش) شاهد وجود جمعیت زیادی از حشرات اعم از سوسکها و پشهها در جوامع شهری هستیم. همچنین دیده میشود که جمعیت بزرگی از ملخها که آفت گیاهان زراعی هستند به مزارع حمله کرده و محصولات را از بین میبرند. اگر جمعیت موجودات حشرهخوار مانند مارمولکها حفظ شود و هر شخصی به هر علتی از جمله خرافات و ذهنیات غلط اقدام به کشتن این موجودات مفید نکند، شاید دیگر جامعه بشری شاهد چنین پدیدههایی نباشد و هر یک از افراد در محیط شهری به واسطه از بین رفتن یا کاهش جمعیت حشرات آلوده از بهداشت و سلامت فردی بیشتری برخوردار شود.
گردآوری و تنظیم: تحریریه دالاهو
لطفا در نشر دانستههای خود کوشا باشید.
برداشت و استفاده غیرتجاری از مطالب این وبسایت، حتی بدون ذکر منبع آزاد است.
- حیات وحش-گوزن زرد ایرانی
- حیات وحش-گلخورک
- بزمجه بیابانی را بشناسیم
- رابطه میان شکل چشم حیوانات با رفتار آنها
- حیات وحش-فوک خزری
- حیات وحش-فلامینگو
- مارمولک بنفش ایران را بشناسیم
- روز جهانی حیات وحش
- حیات وحش ایران-دلفینهای خلیج فارس
- حیات وحش-گورخر ایرانی
- مارمولک عنکبوتی ایران را بشناسیم
سلام
ممنون که مطلب را مطالعه کرده و نظر خود را با ما به اشتراک گذاشتین. دالاهو نظرات هیچ یک از ماربران را تایید یا رد نمی کند لطفا قبل از هر اقدامی با متخصص مربوطه مشورت کنید.
با تشکر از پیام شما
سلام
مارمولک به خودی خود سمی نیست اما ممکن است این حیوان هنگام عبور از بعضی نقاط آبوده شده باشد؛ در این صورت حتما سعی کنید نکات بهداشتی را رعایت کنید.
با تشکر از پیام شما
سلام
اسن مطلب در خصوص سمی نبودن دم مارمولک نوشته شده و خرافاتی مانند این که در وصرت دست زدن به دم مارمئبک امکان مسمومیت هست و... قطعا وجود مدفوع یا بقایای مارمولک از نظر بهداشتی مناسب نیست.
با تشکر از پیام شما
سلام
بله.
با تشکر از پیام شما
سلام
ممنون که وقت گذاشتین، مطلب را مطالعه کردین و نظر خود را با ما به اشتراک گذاشتین.
با تشکر از پیام شما
سلام
تمام اطلاعاتی که در این زمینه داشتیم داخل متن نوشته شده است.
با تشکر از پیام شما
سلام
ممنون که وقت گذاشتین و مطلب را مطالعه کردین. حتما سعی می کنیم مطالب بیشتری درباره حیات وحش بنویسیم.
با تشکر از پیام شما
سلام
بله، چون از مهره داران هستن.
با تشکر از پیام شما
سلام
تمام اطلاعاتی که در این زمینه داشتیم داخل متن نوشته شده است؛ لطفا مطلب را مطالعه بفرمایید.
با تشکر از پیام شما
سلام
تمام مواردی که در این زمینه اطلاع داشتیم در متن نوشته شده است، لطفا برای جزئیات بیشتر در مورد اتفاق پیش آمده حتما به متخصص مراجعه کنید.
با تشکر از پیام شما
سلام
تا جایی که در متن اشاره شده است امکان بروز حساسیت پوستی و امراض پوستی از طریق لمس دم مارمولک امکانپذیر نیست. اما بهرحال ممکن است این دم آلوده شده باشد بنابراین حتما در صورت بروز مشکل با متخصص مربوطه مشورت کنید.
با تشکر از پیام شما
سلام
ممنون که وقت گذاشتین و مطلب را تا انتها مطالعه کردین.
با تشکر از پیام شما
سلام
ممنون که وقت گذاشتین و مطلب را تا انتها مطالعه کردین.
با تشکر از پیام شما
سلام
ممنون که وقت گذاشتین و مطلب را مطالعه کردین.
با تشکر از پیام شما
سلام
ممنون که وقت گذاشتین و مطلب را مطالعه کردین.
با تشکر از پیام شما
سلام
ممنون که وقت گذاشتین و مطالعه کردین.
با تشکر از پیام شما
سلام
بله.
با تشکر از پیام شما
سلام
اطلاعات کامل داخل متن نوشته شده است و کامنت ها به مرور در حال پاسخگویی هستن.
با تشکر از پیام شما
سلام
با توجه به اینکه اکثر مهره داران خونشان قرمز رنگ است، مارمولک هم به همین شکل است.
با تشکر از پیام شما
سلام
رنگ خون مانند اکثر مهره داران قرمز رنگ و قلب آن در سمت چپ است.
با تشکر از پیام شما
سلام
سمت چپ همانجایی که قلب پستانداران قرار دارد.
با تشکر از پیام شما
سلام
مارمولک به خودی خود سمی نیست و ماده خطرناکی در بدنش ندارد اما ممکن است این مارمولک از جای آلودهای عبور کرده باشد که در این صورت رعایت اصول بهداشتی را به شما توصیه میکنیم.
با تشکر از پیام شما
سلام
استراتژی دفاع و فرار برای مامولک بستگی به دم این جانور دارد. از انجائیکه دم تا مدتها تکان می خورد و حواس دشمن را به خود معطوف می کند دُم مارمولک کنده شده فرصتی را برای خود مارمولک فراهم میکند تا فرار کند.
با تشکر از پیام شما
سلام
بله.
با تشکر از پیام شما
سلام
به هر حال هر موجود زنده ای که دارای عصب باشه درد را حس می کند.
با تشکر از پیام شما
سلام
مارمولک به خودی خود سمی نیست و مشکلی ندارد. شما هم چندین مرتبه مطابق گفته خودتان ظرفی که مامورلک در آن مشاهده شده است را ضدعفونی کردهاید؛ بنابراین به احتمال زیاد مشکلی نخواهد بود. باز هم توصیه میکنیم با یک متخصص صحبت کنید.
با تشکر از پیام شما
سلام
اگر منظور شما سمی بودن مارمولک است، این موجود به خودی خود سمی نیست اما ممکن است این حیوان یا هر حیوان دیگری به دلیل عبور از محیطی نامناسب آلوده شده باشد. بنابراین در مصرف شیر احتیاط کنید.
با تشکر از پیام شما
سلام
شایعاتی که درباره سمی بودن مارمولک وجود دارد هیچ کدام صخت ندارند. اما بهرحال مشخص نیست مارمولک از چه جاهایی عبور کرده و داخل غذا افتاده. بهرحال ممکن است در محیط آلوده شده باشد.
با تشکر از پیام شما
سلام
ممنون که وقت گذاشتین و مطلب را مطالعه کردین.
با تشکر از پیام شما
سلام
خوشحالیم که مطلب براتون مفید بوده. از اینکه وقت گذاشتین و مطالعه کردین از شما بسیار ممنونیم.
با تشکر از پیام شما
سلام
چون سوسک در خانواده بندپایان جا دارد و خون ویژه مهره داران است.
با تشکر از پیام شما
سلام
بله بهر حال موجود زنده هستند.
با تشکر از پیام شما
سلام
بله.
با تشکر از پیام شما
سلام
با تشکر از پیام شما
سلام
بله قطعا.
با تشکر از پیام شما
سلام
ما کاری که شما پیشنهاد کردین را اصلا توصیه نمی کنیم.
با تشکر از پیام شما
سلام
لطفا حیوانات را از محیط طبیعیسان که مناسب رشد آنهاست دور نکنیم.
با تشکر از پیام شما
سلام
با توجه به اینکه اوژانس هم اومدن و شما را معاینه کردن، مشکلی نیست.
با تشکر از پیام شما
سلام
تمام این موجودات برای چرخه حیات وجودشون لازم و ضروری هست.
با تشکر از پیام شما
سلام
آزار و اذیت حیوانات و انجام تبلیغات برای آن اصلا کار درستی نیست.
سلام
همانطور که در مطلب نوشته شده است، مارمولک ها به خودی خود سمی نیستند مگر اینکه در اثر حرکت روی زمین از جایی مواد آلوده به آنها چسبیده باشد و باعث آلودگی شود در غیر اینصورت سمی نیستند.
باتشکر از پیام شما
سلام
متاسفانه اطلاعاتی در این مورد اگر اطلاعاتی کسب کردیم حتما در وبلاگ درج خواهد شد.
با تشکر از پیام شما
سلام
مارمولک زنده سمی نیست و این یک باور غلط است. اما با توجه به اینکه مارمولک مرده از نظر بهداشتی ممکن است مشلاتی ایجاد کند.
با تشکر از پیام شما
همانطور که گفتیم مارمولک سمی نیست اما ممکن است آلودگیهایی به همراه داشته باشد. بهتر است از خوردن رب صرف نظر کنید.
با تشکر از پیام شما.
لطفا متن فوق را مطالعه بفرمایید.
با تشکر از پیام شما
امکان انتقال آلودگی از هر موجودی وجود دارد. لطفا به متخصص مراجعه کنید.
با تشکر از پیام شما
این متن بیانگر ارزش اکولوژیک مارمولکهاست. در خصوص سوال موردنظر اطلاعی نداریم.
با تشکر از پیام شما
برای اطمینان میتوانید به متخصص مراجعه کنید.
با تشکر از پیام شما
لطفا به متخصص مراجعه کنید.
با تشکر از پیام شما
لطفا به پزشک مراجعه کنید، ما اطلاعاتی در این مورد نداریم.
با تشکراز پیام شما.
مارمولک دارای سم نیست اما ممکن است مثل هر جاندار دیگری، آلودگیهای پوستی داشته باشد.
راستی من الان یدونه رتیل روتوشیشه زندانی کردم.بنظرتون باهاش چیکارکنم؟؟؟؟؟؟؟
ممنون بابت مطلب علمی و مفیدتون
متشکرم از دوستان بابت تجربیاتشون
ولی دمه اون دوستمون گرم که مارمولک رو از تو شیر درآوردن و شیر رو حیف نکردن و میل نمودن :))
تحریریه محترم دالاهو شما هم احتیاط کنید.هر مقاله علمی را با بررسی جوانب نشر کنید.
این مقاله، صرفاً درخصوص شایعات بیاساس «سمی بودن دم مارمولک» نگاشته شده و درخصوص وجود و یا عدم وجود باکتری و میکروب در دهان این موجودات حرفی زده نشده است.
و از این حرفا
من الان که دارم اینارو میخونم از ترس نفسم درنمیاد
چه برسه از نزدیک ببینم
وای من به شدت وحشت دارم از تمامی حشرات
پیشنهاد میکنم شما هم احادیث و دین رو تفسیر به رای نکنید. مارمولک نه تنها حیوان موذی نیست که مفید هم هست و در کنترل بدنپایان نقش موثری دارد.
اگرچه حرف شما صحیح است و این روشن سازی شما قابل تقدیر؛ اما تقاضا داریم تا حدامکان کمترین ارتباط را با مارمولک ها داشته باشید زیرا پوست ایت جانور بسیار حساس است و ممکن است باعث آسیب به آنها شود.
با تشکر
ی سوال دارم راسته ک بو بدن بعضی افراد ی حشره رو ب خودش جذب میکنه؟ آخه جاهای ک بودم اصن ملخ نداشته اما نمیدونم از کجا میومدن میپریدن رو صورتم حتا تو برج طبقه بالا بودم!؟
همانطور که در متن فوق خواندیم، مارمولکهای خانگی سیانور ندارند.
با تشکر از پیام شما
پنج گونه ای که من دست زدم پشتشون خشن بود و زیر شکمشون نرم.
از سوسک مرده استفاده کردم که به دام بیاندازمش وقتی که در حال خوردن سوسک بود متوجه شدم اون صدا صدای بلعیدن سوسک توسط این سوسمار کوچولوه میدونم خیلی مفیده اما از اینکه موقع خواب رو بدنم راه بره و لمسش کنم وحشت دارم با این مزاحم خونگی چه کنم؟؟؟؟؟ نتونستم بگیرمش چون سرعتش خیلی خیلی بالاست حتی از دیدم خارج میشه
يا تميزه
اگر منظورتون سمی بودنه! خیر، سمی نیست و می تونید از برنج استفاده کنید.
اما اگر منظورتون آلودگیه، فکر می کنم با شستشور برنج، آلودگی هم رفع بشه.
اتفاقا باید یقین داشت که دم مارمولک سمی نیست!
من نمیدونم چه اتفاقی در شمال افتاده یا شما بر اساس چه منبعی این حرف رو دارید میزنید، اما به یقین، مشکل از مارمولک بدبخت نبوده.
http://farahang2.mihanblog.com/post/130 ، http://farahang2.mihanblog.com/post/129
همه بدنم میلرزه...
اگه میخوردمش مرده بودم؟؟؟؟
اون مارمولک کامل جسدش توی نون هستش الان گذاشتمش توی ی نایلون
آیا این مطلب رو به طور کامل مطالعه کردید و باز هم این سوال رو مطرح میکنید؟!!
هر جوری فکر میکنم راه نداره یا جایه منه تو خونه یا مارمولک حرفم که حالیش نمیشه بگی برو بیرون که نمیره منم میکشم البته اگه کسی ناراحت میشه آدرس بدم بیاد هر چی هست ببره برا خودش حشرات خونتونو بخوره من با حشره بهتر کنار میام
دمتون گرم
مطالبتون بسیار بسیار ارزنده و عالی بود
احتمال داره زنده شده باشه؟؟؟
ممنون از راهنمایی هاتون خیلی عالی بود.دیوار های خونه ما پره از مارمولک هر وقت میدیدم ماتم
میگرفتم چطوری بکشمشون منم فک میکردم سمی هستن
ممنون از راهنمایی هاتون خیلی عالی بود.دیوار های خونه ما پره از مارمولک هر وقت میدیدم ماتم
میگرفتم چطوری بکشمشون منم فک میکردم سمی هستن
درودبر حافظین محیط زیست.
یشب ی بچه ها تو زیرزمینمون داشت چرت میزد یهو رفت تو لباسش
طفلی جلو هممون لخت مادرزاد شد
لباسشا ک تکوند ی مارمولک گنده پرید بیرون
رنگش شده بود عین گچ
اونوقت تو میگی خوبه
یکی از فامیلامون وقتی خواب بوده مارمولک میوفته روگردنش با احساس سوزش از خواب بلند میشه و مارمولک رو پرت میکنه.
جای یه مارمولک روی گردنش میمونه و مثل اینکه سوخته باشه پوست مینداخته الان هم چند سالی از اون ماجرا میگذره وهنوز جای مارمولک رو گردنش هست.
این چطور ممکنه وقتی شما میگید خطری نداره؟
من به خاطر همین از این موجودد میترسم بااینکه خیلی بانمکه!
حیف شد.
واقعا این درسته که مارمولک حشرات رو میخوره چون یه زمانی تو اتاق ما یک مارمولک بود وتا زمانی که اون مارمولک تو اتاق بود از مورچه و عنکبوت خبری نبود...
آقا من همین الان یه بچه مارمولک توی اتاقم پیدا کردم و قصد دارم که بزرگش کنم :D
دوست من هروقت آدما مرزهارو رعایت کردن من تضمین میدم حیوانات هم رعایت کنن و بی اجازه وارد منازل ایشون نشن!
ولی من بازم از مارمولک میترسم
خونمون پره مارمولک شده بود
دیگه شبا راحت میخوابم
دور هم خیلی می چسبه
من متاسفانه همشونو میکشم آخه خانمم خیییییلی ازشون میترسه در حد جیغ!