نخجوان، شهر اصحاب کهف!
این بار می‌خواهیم به نخجوان سفر کنیم. شهری که کشتی نوح در آن در هم شکسته و اصحاب کهف در آن خوابیده‌اند! اما تا به حال در مورد تاریخ نخجوان چیزی شنیده‌اید؟ مهم ترین جاذبه‌های این جمهوری را می‌شناسید؟ آیا می‌دانید در سفر به نخجوان در چه هتل‌هایی باید اقامت داشته باشید؟ اصلا شاید نام نخجوان به نظرتان عجیب باشد آیا از ریشه این نام چیزی می‌دانید؟ در این مطلب به همه این سوالات پاسخ خواهیم داد.
پیش از سفر به نخجوان بخوانید
اگر تابعیت ایران دارید، برای سفر به نخجوان نیازی به دریافت ویزا نخواهید داشت. بعد از عبور از مرز، تاکسی‌ها منتظر شما هستند تا شما را به نخجوان برسانند. فاصله نخجوان تا مرز جلفا تنها ٤٠ کیلومتر است، جاده‌ها هم از امنیت بالایی برخوردارند. ساختمان‌های نخجوان از نظر شکل ظاهری و محیط شهری به سایر شهرهای آذربایجان شباهت دارند با این تفاوت که تمیزتر و خلوت‌تر هستند.
تاریخ نخجوان
این کشور در سده‌های ۹ و ۸ پیش از میلاد زیر سلطه دولت «اورارتو» قرار گرفت. در زمان پادشاهی «منوئه» (۸۱۰-۷۷۸ پیش از میلاد مسیح) لشکریان «اورارتو» با گذشتن از رود ارس به سوی شمال و جلگه ایروان تاختند و قسمت‌هایی از این سرزمین را به تصرف خود درآوردند. در سده هفتم پیش از میلاد بخشی از اراضی تابع دولت‌های «ماننا» و ماد بود. ولی در سده هشتم پیش از میلاد بخشی از شاهنشاهی (امپراتوری) هخامنشیان شد. از آن پس فرمانروایان ارمنی از دودمان یرواندی بر نخجوان حکم راندند و این کار با موافقت کوروش بزرگ پادشاه هخامنشی صورت گرفت. بعد از «یرواندیان» دودمان «ارتاشیان» و سپس اشکانیان بر نخجوان حکم‌فرمایی کردند و نخجوان بخشی از سرزمین اتورپاتکان شد. بعدها این سرزمین به دو گروه از «ناخارارهای» ارمنی تعلق یافت.
در سده سوم میلادی نخجوان به همراه بخش شرقی قفقاز (آلبانیای قفقاز) تابع دولت ساسانی بود و شاهان ساسانی مرزبانانی بر این سرزمین می‌گماردند. آئین مسیحیت در سده چهارم میلادی توسط «گریگور» مشهور و تیرداد سوم یا تیرداد بزرگ، شاه ارمنستان، رواج یافت. از این به بعد آئین زرتشت در معرض نابودی قرار گرفت.
در دوران جنگ‌های ایران و روس (۱۸۲۶ ـ ۱۸۲۸ میلادی)، نخجوان از طرف ارتش روسیه تزاری اشغال شد و طبق معاهده ترکمن‌چای اراضی این سرزمین به تصرف دولت روسیه درآمد. بیست سال بعد نخجوان تابع گرجستان شد. اما تابعیت نخجوان از روسیه به گرجستان به همین جا ختم نمی‌شود. 5 سال بعد از پذیرش تابعیت گرجستان، نخجوانی‌ها مجبور می‌شوند تحت حاکمیت ارمنستان قرار بگیرند. سرانجام سال ۱۹۱۸ میلادی نیروهای ترک نخجوان را اشغال می‌کنند.
در ۲۸ ژوئیه سال ۱۹۲۱ میلادی سه ماه پس از تأسیس دولت شوروی سوسیالیستی، نخجوان به صورت یک جمهوری شوروی سوسیالیستی تأسیس شد؛ و حدود 3 سال بعد نخجوان اعلام خودمختاری کرد و جزئی از جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان درآمد. در این شرایط بود که اولین قانون اساسی آن در سال ۱۹۲۶ میلادی تصویب شد.
ریشه نام نخجوان
در گویش‌های مختلف به نخجوان، «ناخ جوان»، «ناخ جاوان»، «ناخ ایجه‌وان»، «ناخ‌ایجاوان» هم گفته شده که بر پایه نظر زبان‌شناس قرن نوزدهم "جان هنریش" این نام از «ناخ‌ناگان ایجه وان» در زبان ارمنی گرفته شده و به معنی «نخستین استراحتگاه» است. بر پایه نوشته‌های انجیل، نوح پس از فرونشستن جوشش طوفان در کوهستان آرارات فرود آمده بود. بدان سبب نخجوان با گویش ارمنی بدین نام نامیده شد.
بهترین زمان سفر به نخجوان
اگر می‌خواهید در مورد آب و هوای نخجوان بدانید، باید بگوییم آب و هوایی شبیه شهرهای شمال غرب ایران دارد. زمستان‌های نخجوان مانند شهرهای غربی ایران سرد و تابستان‌های آن گرم و خشک است. ارتفاع نخجوان از سطح دریا زیاد و تقریبا می‌توان گفت در نخجوان آفتاب سوزان را خواهید دید. در سفر به نخجوان متناسب فصل لباس مناسب به همراه داشته باشید. از آنجاکه که نخجوان زمستان‌های سخت و پربرفی‌ای دارد، می‌توان گفت بهترین زمان سفر به نخجوان بهار و تابستان است. در تور گرجستان دالاهو برای دیدن زیباترین مناظر و کشف جذابیت‌های گرجستان، با ما همراه شوید.
خط و زبان در نخجوان
جالب است بدانید که تا سال 1929 خط رایج و الفبای رایج در ارمنستان فارسی-عربی بود. اما در این سال خط مردم به خط و الفبای لاتین تغییر کرد و تا سال ۱۹۳۹ میلادی از آن استفاده شد. در سال ۱۹۳۹ میلادی با اعمال سیاست‌های استالین در یکسان‌سازی خط در اتحاد جماهیر شوروی سابق خط و الفبای مردم نیز با مختصر تفاوت به الفبای سیریلیک تغییر پیدا کرد و تا سال ۱۹۹۱ میلادی به عنوان خط رسمی این جمهوری خودمختار به کار گرفته شد. در سال ۱۹۹۲ میلادی پارلمان جمهوری آذربایجان خط رسمی این جمهوری را خط لاتین و زبان آن را که قبلاً آذربایجانی نامیده می‌شد به زبان ترکی آذربایجانی تغییر داد.
هتل‌های مهم نخجوان
هتل پنج ستاره تبریز در میدان دده قورقوت، مرکز شهر نخجوان و در کنار یکی از بناهای مهم قرن هجدهم به نام حمام اسماعیل خان واقع شده است. این هتل در یک محیط آرام و دنج مشرف به یک پارک کوچک بنا شده. این هتل 12 طبقه دارد که در طبقات بالاتر منظره کل شهر نخجوان دیده می‌شود.
مزایای اقامت در هتل تبریزِ نخجوان:
- امکان دسترسی به مراکز و پارک‌های اصلی نخجوان بدون نیاز به تاکسی
- اینترنت پرسرعت رایگان
- چایخانه سنتی، رستوران مجلل و کافی بار لوکس با غذا‌های محلی و خوشمزه
- استخر سرپوشیده، سونا و جکوزی رایگان
- سالن ویژه مخصوص بازی برای کودکان
- سالن بدن‌سازی و بیلیارد رایگان
- موسیقی زنده در ایام خاص و تعطیلات ویژه
هتل دوزدوغ
هتل دوزدوغ هتل 5 ستاره دیگری است که مساحتش به بیش از 45 هزار متر مربع می‌رسد. این هتل در 10 کلیومتری مرکز شهر نخجوان و 18 کلیومتری فرودگاه واقع شده. این هتل دارای اتاق‌های شیک و لوکس است. هتل دوزدوغ با ارائه خدمات درمانی آب درمانی و فیزوتراپی در میان گردشگران بسیار طرفدار دارد. لذت چشیدت غذای ترکی، استحمام در حمام‌های ترکی و... در این هتل از خاطرتان نخواهد رفت.
مهمترین جاذبه‌های نخجوان کدامند؟
مقبره مومنه خاتون:
این مقبره در واقع یک برج هشت‌ضلعی بیست و شش متری آجری است که حکم آرامگاه را دارد؛ این آرامگاه، نماد تمثیلی نخجوان به شمار می‌رود و یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های آذربایجان است. با کاشی‌های فیروزه‌ای و خط کوفی تزیین شده. قدمت این مقبره به قرن دوازدهم میلادی برمی‌گردد. آرامگاه مومنه خاتون با ظاهر شکل یافته‌اش در بین محققان به " شاهکار معماری قرون‌وسطی " مشهور است. تصویر آن را در درشت‌ترین اسکناس آذربایجان نیز می‌توان یافت.
غارِ اصحاب کهف
یکی از مهمترین دیدنی‌های نخجوان به شمار می‌آید و در ١٨ کیلومتری این شهر قرار دارد. این غار در انتهای یک جاده باریک که از جاده اصلی جدا می‌شود، واقع شده. ابتدای جاده اصلی یادمانی بزرگ از سیمان به رنگ سفید با پایه‌های صورتی وجود دارد که روی آن به زبان روسی نوشته شده: غار اصحاب کهف.
موزه‌های نخجوان
موزه قوچ‌های سنگی، موزه فرش و موزه‌های دیگر آذربایجان، هر نوع سلیقه‌ای با هر علاقه‌ای را اغنا می‌کنند.
بازارهای نخجوان
اجناس بازار در نخجوان ترکیبی است از کالاهای روسی، ترک، ایرانی و طبق معمول چینی! بازار ٥٧ یک بازار روباز است که به صورت غرفه‌ای تقسیم‌بندی شده است و هر روز جز یک‌شنبه دایر است، در بیرون این بازار هم میوه، سبزی و ماهی می‌فروشند. در نخجوان بازار مدرن هم پیدا می‌شود. مرکز تجارت مهمترین، مدرن‌ترین و بزرگ‌ترین پاساژ در نخجوان است و در طبقه بالای هتل تجارت واقع شده است. آلیش وریش هم فروشگاهی است که صرفاً کالاهای تولید ترکیه -عمدتاً خوراکی- می‌فروشد و قیمت‌هایش هم با داخل ایران فرق چندانی ندارد.
حمل و نقل در نخجوان
برای جابه‌جایی در سطح شهر، بهترین وسیله تاکسی است که همیشه هم در دسترس است. نرخ تاکسی‌ها مصوب و ثابت است. از لحاظ امکانات در تمام شهر صرافی، دستگاه خودپرداز و کافی‌نت بیشتر از حد موردنیاز پیدا خواهید کرد. دوست دارید به گرجستان سفر کنید و این کشور زیبا را از نزدیک ببینید؟ در تور گرجستان دالاهو همراه ما شوید و بدون ویزا، این کشور اروپایی را ببینید.
حامد احمدی
کارشناس ادبیات، کارشناس ارشد گردشگری، علاقمند به سفر و طبیعت
گردآوری و تنظیم: تحریریه دالاهو
لطفا در نشر دانسته‌های خود کوشا باشید.
برداشت و استفاده غیرتجاری از مطالب این وب‌سایت، حتی بدون ذکر منبع آزاد است.