ارگ راین، زیبا چون ارگ بم

 این ارگ در جنوب غربی شهر کنونی راین و بر بالای قلعه ای با شکوه و عظمت خودنمایی می کند. این بنای خشتی با مساحتی بیش از 20 هزار متر مربع تا حدودی به ارگ تاریخی بم شبیه است. پلان قلعه تقریباً مربع شکل و با چندین برج در اطراف مزین شده است. دور تا دور قلعه را حصاری در برگرفته که ارتفاع آن اندکی بیش از 10 متر است. تنها ورودی قلعه از جبهه شرقی است که با سر در بزرگ و باشکوه به محوطه داخلی راه دارد.

بعد از عبور از کوچه شرقی – غربی به چهار سوی کوچک هشت ضلعی می رسیم که انتهای راهروی آن به چهار ساختمان زیبا که احتمالاً محل حاکم نشین بوده ختم می شود. این خانه ها به وسیله حصار و با برج هایی در اطراف محصور شده است. چنین به نظر می رسد که خانه های یاد شده در زمان قاجار ساخته شده باشند زیرا پلان و نقشه آن ها شبیه بناهای این دوره است.

قلعه، عناصری چون بازار، اصطبل (تابستانی و زمستانی) زورخانه و محل عامه نشین دارد.از قدمت و زمان بنیان اولیه قلعه اطلاع دقیقی در دست نیست و تاکنون هیچ شواهد و مدارکی که قدمت آن را دقیقاً مشخص کند به دست نیامده است و تا زمانی که تحقیقات علمی و کاوش های باستان شناسی انجام نپذیرد نمی توان تاریخ دقیقی برای آن منظور کرد.
این قلعه را میرزا حسین خان راینی، جد سادات راین ساخته است. قلعه راین طی اعصار گذشته متأسفانه بر اثر عوامل طبیعی و انسانی تخریب، ویران و تاکنون بارها مرمت و تعمیر شده است.

قلعه راین یکی از مهم ترین آثاری است که می تواند بر تاریخ هزار ساله این خطه گواهی دهد و بر سند موجودیت راین قبل از اسلام مهر تأیید نهد. این قلعه مدرک گویایی است که شاید قدمت و سابقه این دیار را به دوره ساسانیان می رساند و همانند راوی و قصه گوی پیر و سالخورده ای که ناملایمات و طوفان حوادث کمرش را خم کرده و بر رخسارش چین و شکن افکنده، از حکایات و داستان های تلخ و شیرینی که عمری با آنها قرین و دمساز بوده با ما سخن می گوید.
این بنا تا به حال مورد بی مهری مسئولین قرار گرفته، چرا که همچون ستاره ای کم فروغ درکنار ارگ بم مهجور مانده بود ولی این پتانسیل امروز به واسطه تخریب ارگ بم از اهمیت بیشتری برخوردار بوده ومحتاج توجه ویژه می باشد. چرا که میتواند همچون ارگ قدیم بم مایه فخر یار کریمان باشد.

منبع: کویرهای ایران