غار کهک
نام غار از کوهی منفرد و کم ارتفاع گرفته شده که قلعه قدیمی روستا در قله آن بنا شده است. این کوه کم ارتفاع، کوه کوچک یا کوهک نامیده و به اختصار کهک تلفظ میشود. کاربرد کاف تصغیر در گویش مردم منطقه رایج است.
غار کهک کجاست؟
در استان مرکزی غاری وجود دارد که شاید نام به حال نام آن را نشنیده باشید. غار کهک در ۸۶ کیلومتری جنوب شهر قم، ۶۵ کیلومتری غرب شهر دلیجان، و در نزدیکی روستای کهک قرار داد. نام غار از کوهی منفرد و کم ارتفاع گرفته شده که قلعه قدیمی روستا در قله آن بنا شده است. این کوه کم ارتفاع، کوه کوچک یا کوهک نامیده و به اختصار کهک تلفظ میشود.
چرا غار کهک خاص است؟
غار کهک از پُر پرتگاه‌ترین و از معدود غارهای ایران است که چکیده‌های مخروطی و مرمرین سرخ رنگ به طول 10 متر و مجموعه‌هایی از آبشار سنگ‌ها را دارد. رنگ کانی غارسنگ‌های این غار از نیمه تالار غار به بالا سفید رنگ و از نیمه تالار به پایین سرخ رنگ است. غار کهک از نظر وسعت خیلی بزرگ نیست اما به دلیل داشتن غارسنگ‌های عجیب، پرتگاه‌های عمیق، آبشار سنگ‌های بلند، و چکیده‌های رنگارنگ و عظیم الجثه، یکی از منحصر به فردترین غارهای ایران است. به دلیل وجود غارسنگ‌های ستبر و طویل غار، به نظر می‌رسد غار کهک عمر طولانی‌ای داشته باشد.
در غار کهک چه می‌بینیم؟
غار دو دهانه باریک در کنار یکدیگر دارد که قطر هر کدام تنها به اندازه عبور یک انسان است. ارتفاع دهانه تا کف غار حدود ۸ متر است، یعنی در همان شروع پیمایش باید یک فرود اجباری برای ورود به غار داشته باشید که یکی از قسمت‌های مهیج غارنوردی است. در بین مسیر غار، قندیل‌های بسیار زیبا و بلند آهکی به وفور دیده میشود. در بعضی از قسمت‌های غار فضا به قدری تنگ میشود که تنها به اندازه عبور بدن یک انسان راه باز است. غار کهک همچنین تعدادی سکوی بزرگ متوالی دارد که هر کدام به وسیله یک پرتگاه 10 تا 20 متری از هم جدا شده و همه آنها از ابتدا تا انتها زیر تاقدیس مرتفع و عظیم غار قرار گرفته‌اند. این غار مانند چاهی عظیم به قطر 30 متر است که بر اثر فرایند غار زایشی به وجود آمده است. در تالار ورودی غار یک ردیف پنج تایی چکیده غول پیکر، که در پشت آنها پرتگاهی عمیق وجود دارد، قرار گرفته است. در زمان‌های بسیار دور ریزش عظیمی در محوطه رخ داده است که سنگ‌های حاصل از آن پرتگاه‌هایی فراوان به وجود آورده‌اند.
در غار دالان و دهلیز فرعی وجود ندارد و آنچه به این شکل به چشم میخورد، فضاهای خالی هستند که بر اثر ریزش پدید آمده‌اند. مسیر بازدید به علت وجود لایه‌هایی از خاک رس، مرطوب و لغزنده است و از کنار پرتگاه‌هایی می‌گذرد. در نیمه نخست مسیر بازدید دو چاه وجود دارد که پس از عبور از شیبی تند باید از کنار آنها بگذریم. در صورت بی‌دقتی و نداشتن مهارت، احتمال سقوط به داخل آنها وجود دارد.
در نیمه دوم مسیر بازدید، سطح غار شیبی تند می‌گیرد و از وسط یک تالار می‌گذرد و در ادامه سنگ‌های ریزش کرده بسیاری وجود دارند که باید آنها را دور بزنیم. تالار پس از طی 250 متر پایان می‌یابد و به گودالی از آب زلال واقع در دخمه‌های پوشیده از چکنده‌های مرمرین و بلورین می‌رسد. این گودال عمیق‌ترین نقطه غار است و 80 متر پایین‌تر از دهانه غار قرار دارد.
کی به غار کهک برویم؟
از آنجایی که محیط غارها به دلیل نرسیدن نور خورشید همیشه سرد است. بهتر است که در فصول گرم به این منطقه سفر کنید تا غار نوردی را در هوای مطبوعی تجریه کنید.
در سفر به غار کهک چه چیزهایی با خود ببریم؟
از آنجایی که پیمایش این غار بدون تجهیزات صخره نوردی تقریبا غیرممکن است، حتما وسایل لازم برای اینکار مثل طناب‌های مخصوص را با خود ببرید. به دلیل محیط مرطوب غار و سطوح لیز حتما کفشی که لیز نباشد به پا کنید. یکی دیگر از موارد ضروری داشتن کلاه ایمنی است، زیرا امکان برخورد سر با سقف غار بسیار زیاد است. قطعا بدون هدلمپ و باتری اضافه نیز نباید به درون غار رفت. به دلیل محیط سرد و مرطوب غار لباس گرم و ضد آب نیز از دیگر موارد ضروری است.