مثلث طلایی هند

برای بسیاری از افراد رفتن به هندوستان یک رویاست. سرزمینی که حسابی سرتان را گرم خواهد کرد. صدها شگفتی در این سرزمین در انتظار شماست. از بناها، قصرها و معابد قدیمی و مجللش گرفته تا آداب، رسوم و پوشش‌ جالب هندی‌ها. در جای جای این کشور هزار رنگ، دیدنی‌های زیادی وجود دارد که آدمی را به قصه‌های دور و دراز این سرزمین می‌برد. با ما باشید تا نگاهی به این سرزمین بیاندازیم.

 

تور هند

جغرافیا

هند کشوری در جنوب آسیا است که از باختر با دریای عرب، از خاور با خلیج بنگال و از جنوب با اقیانوس هند مرز آبی دارد. جغرافیای هند به طور کلی به سه بخش تقسیم می‌شود: فلات بلند هیمالیا، جلگه گنگ و شبه جزیره جنوب هند که مناطق مختلف کوهستانی، دره رودخانه‌ای، کویر، دشت و جنگل را شامل می‌شود. پائین‌ترین سطح هند در اقیانوس هند، با ارتفاع صفر و بلندترین نقطه این کشور، قله کانچنجونگا، با ارتفاع ۸۵۶۸ متر است که در هیمالیا قرار دارد و سومین قله مرتفع جهان به حساب می‌آید. هندوستان، سرزمینی پست و هموار است. به علت وجود رشته‌کوه هیمالیا در شمال که مانع نفوذ رطوبت و ابرهای باران‌زا به شمال آسیا می‌شوند؛ هند کشوری پرباران، مرطوب و دارای خاکی حاصلخیز است. 

تاریخ

هندوستان به تاریخ و فرهنگ بسیار کهن و پربارش معروف است که به ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد می‌رسد. اینجا سرزمین نژادها، زبان‌ها، آیین‌ها و فرهنگ‌های فراوان و متفاوت است. جائیکه صدها زبان، گویش و لهجه می‌بینید. اما با این همه در قانون اساسی این کشور دو زبان هندی و انگلیسی به عنوان زبان رسمی اعلام شده‌ است. 

فرهنگ

به علت چند صد سال تسلط ایرانیان در هند این سرزمین از فرهنگ ایران و زبان فارسی تاثیر زیادی گرفته است. زبان فارسی در دوران غزنویان به هند راه پیدا کرد و با تأسیس سلسله گورکانیان هند زبان رسمی این کشور شد. فارسی در هندوستان شاعران معروفی چون بیدل دهلوی، امیر خسرو دهلوی را پرورش داد. قبل از اینکه هندوستان مستعمره انگلستان شود، فارسی دومین زبان رسمی این کشور بوده است. هندی‌ها دارای رسوم و آئین‌های کهن و جالبی هستند. از ازدواج گرفته تا پوشش آنها همگی تحت تاثیر این رسوم هستند. 

حناکاری یکی از رسم‌های رایج در هند است

مراسم ازدواج در هند

هندی‌های عاشق لباس‌ها و زیورآلات رنگی هستند

نمایی از زندگی روزمره مردم در هند

دیدنی‌های هندوستان

شهر دهلی

دهلی دومین شهر بزرگ هندوستان و پایتخت آن است. این شهر در بخش نیمه شمالی هند و در ساحل غربی رود یامونا قرار گرفته است. بخش پایتختی ملی دهلی که دهلی‌نو مرکز آن است، از طرف شرق به ایالت اوتارپرادش، از طرف شمال، غرب و جنوب به ایالت هاریانا محدود می‌گردد و به روی جلگه رود گنگ قرار گرفته است. این شهر با قدمتی بالغ بر ۵۰۰۰ سال از قدیمی‌ترین شهرهای جهان محسوب می‌شود. دهلی تا به حال بارها ویران و بازسازی شده است. شهری که تلفیقی از جامعه سنتی و مدرن است. جامعه‌ای با مذاهب، قومیت‌ها و فرهنگ‌های مختلف. همراه ما باشید تا جاذبه‌های این شهر را ببینیم.

 

قُطُب منار Qutub Minar

قُطُب منار یکی زیباترین نمونه‌های معماری هندو اسلامی است که با چندین بنای باستانی، قرون‌وسطایی مجموعهٔ قُطُب را در دهلی تشکیل می‌دهد. مناره، به دستور سلطان معزالدین غوری از سلسله غوریان و توسط غلام ترک و سپهسالار او قطب‌الدین ایبک، که سال‌ها بعد پادشاه شد، در ۱۱۹۹ میلادی بنیان‌گذارده شد. بعد از چند سال این بنا، توسط داماد او شمس‌الدین التتمش در ۱۲۳۰ م کامل شد و در نهایت توسط  فیروزشاه تعلق در سال ۱۳۱۶ م به پایان رسید. در سال 1368 میلادی، قطب منار توسط رعد و برق آسیب دید که توسط فیروزشاه و اسکندر لودی مرمت شد.

قُطُب منار به تقلید از منار جام در افغانستان ساخته شده است. از لحاظ معماری، قطب منار، مناره‌ای با ۷۲/۵ متر ارتفاع است که بلندترین بنای آجری دنیا به حساب می‌آید. قطر آن در پایین‌ترین قسمت حدود ۱۴ متر و در بالاترین قسمت حدود ۳ متر است. این مناره از مرمر و سنگ‌های سرخ ساخته شده است. این مجموعه دارای پنج طبقه است که در فاصله‌ی هر دو طبقه، ایوان مدوری به‌صورت کمربند آن را دربر گرفته‌ است. هر طبقه دارای کتیبه‌هائی است که موتونی از آیات قرآن و اسامی، قطب‌الدین ایبک، محمد بن سام و دیگر پادشاهان و فرمانروایان است. این بنای دیدنی به عنوان یکی از میراث جهانی در یونسکو به ثبت رسیده است.

مسجد قوه الاسلام

مسجد قوه الاسلام در مجاورت قطب منار قرار دارد که آغاز ساخت آن توسط قطب‌الدین ایبک به سال ۱۱۹۳ میلادی بازمی‌گردد. این مسجد دارای یک صحن مستطیل شکل است که بین آن ستونی فلزی با ارتفاع حدود ۲۲ متر قرار دارد. قدمت این ستون به قرن ۴ یا ۵ میلادی برمی گردد و نمایانگر استفاده از متالوژی در زمان هند باستان است. با گذشت حدود ۱۶۰۰ سال از ساخت این سازه هنور زنگ نزده است! در فرهنگ هندی‌ها، مردم بر این باورند که حلقه کردن دست از پشت به این ستون، باعث خوشبختی می‌شود. اما امروزه برای حفاظت ستون،‌ بازدید کنندگان را از این کار منع می‌کنند. از دیگر دیدین‌های این مسجد، دروازه جنوبی آن با نام دروازه علایی است که در سال ۱۳۱۱ توسط علاالدین خلجی ساخته شده است. او بر این تصمیم بود تا در مجاورت قطب منار، برجی با دو برابر قطب منار بسازد، اما تنها توانست تا ارتفاع ۲۵ متری این برج زنده بماند و بعد از مرگش کسی ساخت این برج را ادامه نداد. این برج نیمه کاره در شمال قطب منار قرار دارد. مقبره ایتوت میش و آرامگاه علاالدین خلجی از دیگر جاذبه‌های اینجا هستند. مقبره ایتوت میش، یک فضای مربع شکل ساده اما مملو از کتیبه‌ها و کنده‌کاری‌های هندسی است. 

معبد همایون Humayun's Tomb

ابتدا کمی از همایون حرف بزنیم. همایون دومین پادشاه امپراتوری مغولی هند یا گورکانیان هند بود. او بعد از پانزده سال که در دربار ایران پناهنده بود به کمک شاه طهماسب اول به هند بازگشت. اما بعد از چند ماه، ناگهانی و به علت پایین افتادن از پله‌های کتابخانه‌ جان خود را از دست داد. پس از مرگ او، به دستور همسرش، حمیده بانو بیگم آرامگاهی با شکوه ساخته شد.

ساخت این بنا یک سال بعد از مرگ همایون شروع شد و چیزی حدود هشت سال طول کشید. در ساخت این آرامگاه از مقابر و معماری ایرانی و فضای چهارباغ تاثیر گرفته شده است. این بنا دارای کاشی‌کاری‌های مختلط، شاه‌نشین‌های قوسی شکل و گنبدهای باریک است. این آرامگاه، با سنگ سرخ تزئین شده است. اگر به شهر دهلی رفتید حتما به تماشای این آرامگاه بروید و با ثبت تصاویری خاطره‌اش را زنده نگه دارید.

معبد آکشاردام Akshardham Temple

آکشاردام نام معبد هندویی در دهلی است که در آن نمادهایی از سنت‌های هند، فرهنگ آیین هندو، روحانیت و معماری هندی در آن دیده می‌شود. این معبد به دستور ماهاراج پراموخ سووآمی ساخته شد. ساختمان اصلی در وسط معبد بر اساس علم جهت‌یابی و معماری هندی ساخته شده است و جنس آن از سنگ است. در این معبد، نمایشگاه‌هایی از زندگی مردم سووآمینارایان و تاریخ هندوستان، یک فواره ی موزیکال و باغات بسیار بزرگی دیده می‌شود. معبد آکشاردام که تعداد زیادی از توریست‌های دهلی را به خود جذب می‌کند، در حاشیه‌ی رود یامونا واقع شده است.

بخش‌های مختلف این معبد بزرگ عبارتند از:

بنای اصلی یا یادبود

این بنا که در مرکز مجموعه قرار دارد دارای ۴۳ متر ارتفاع، ۱۰۹ متر طول و  ۹۶ متر عرض است. ۹ گنبد کوچک و بزرگ و ۲۰ هزار مجسمه مرتاض‌های هندی و سایر نمادهای هندی در بلندای این بنا به چشم می‌خورند.

سالن شماره یک

در این تالار فیلم‌ها و نمایش‌هایی از ربات‌ها با هدف ایجاد جهانی روحانی و هماهنگ با روح بشری همراه با شرافت و عاری از هرگونه خشونت به نمایش گذاشته می‌شود.

سالن شماره ۲

این سالن دارای صفحه نمایش بسیار بزرگی برای پخش فیلم است.

آب‌نمای موزیکال

یکی از دیدنی‌های این مجموعه، آب‌نمای آن است که با فرا رسیدن غروب، فعال می‌شود. نورپردازی و حرکات این آب‌نما یکی از زیباترین مناظری است که در این مجموعه می‌بینید.

باغ هندی

این باغ به مساحت ۲ هکتار، دارای چمنزاری وسیع و مجسمه‌های برنزی از مشاهیر هند و حتی قهرمانان کودکان است.

باغ Yogi Hraday Kamal

باغی به شکل گل لوتوس است که در آن نوشته‌هایی حک شده از مشاهیر ادبی و سیاسی جهان مانند شکسپیر و مارتین لوترکینگ را می‌توانید ببینید.

دریاچه نارایان ساروار

این دریاچه در اطراف مجموعه معبد است که از آب صد و پنجاه رودخانه و دریاچه سیراب می‌شود. در باور مردم هند، اینجا مقدس است.

رستوران The Premati Ahargruh

اگر به تماشای این مجموعه رفتید و گرسنه‌تان شد پیشنهاد می‌کنیم سری به رستوران مخصوص طبخ غذاهای گیاهی و سبزیجات بزنید. در اینجا، انواع غذاهای سنتی هندی درانتظار شماست.

بنای یادبود مهاتما گاندی

یکی دیگر از دیدنی‌ها هند، بنای یادبود مهاتما گاندی است که دهلی قرار گرفته است. آرامگاه او به شکل سکویی چهار گوش از مرمر سیاه است که میان فضایی سرسبز قرار گرفته است. مهاتما گاندی، رهبر سیاسی و مذهبی هندی‌ها بود که در سال ۱۹۴۸ میلادی به قتل رسید و بر اساس رسم هندوها، پیکرش سوزانده شد و خاکستر آن به آب ریخته شد. هر سال در روز سی‌ام ژانویه که روز شهید در هندوستان است، مردم به یاد گاندی، پدر ملی هند در اینجا جمع می‌شوند.

دروازه هند India Gate

دروازه هند، بنای یادبود ملی هند است که در قلب دهلی نو قرار گرفته است. این سازه‌ی باشکوه دارای ارتفاع ۴۲ متر است و از سنگ ماسه قرمز و گرانیت ساخته شده است. دروازه هند، توسط سر ادوین لیتینز معمار برینتانیایی طراحی شده است. این بنا در واقع، به‌عنوان یادبود تمامی جنگ‌های هند و نود هزار سرباز کشته شده است که نامشان بر دیوارهای این بنا حک شده است. دروازه هند از سنگ ماسه قرمز و گرانیت ساخته شده است.

شهر آگرا Agra

آگرا نام پایتخت زیبای تیموریان هند بوده است. این شهر، سومین شهر بزرگ در ایالت اوتار پرادش هندوستان است که در کنار رود یامونا قرار گرفته است. آگرا در شمال خاوری هند قرار گرفته است و رود جمنا از آن عبور می‌کند. اولین پادشاه تیموری هند، ساخت باغ‌های ایرانی چهار باغ را در این شهر مرسوم کرد. این شهر به علت داشتن بناهای تاریخی و دیدنی زیادی یکی از مناطق مهم گردشگری در هندوستان است. آگرا در زمان حکومت اکبر، جهانگیر و شاه جهان اهمیت زیادی داشت. این شهر پایتخت حکومت اکبر، پادشاه بزرگ امپراتوری مغولی هند یا گورکانیان بوده است. در آن دوران این شهر تبدیل به مرکز هنر، فرهنگ، تجارت و یادگیری هندوستان شد. به همین دلیل در گذشته به این شهر اکبرآباد می‌گفتند. همراه ما باشید تا جاذبه‌های این شهر را ببینیم.

تاج محل Taj Mahal

یکی از معروف‌ترین بناهای هندوستان و جهان تاج محل است که در نزدیکی شهر آگرا قرار گرفته است. این بنا به دستور شاه جهان، پنجمین امپراتور گورکانی هند برای یادبود همسر ایرانی‌‌اش ارجمند بانو بیگم معروف به ممتاز محل ساخته شد. ممتاز محل در سال ۱۶۳۱م در سفری جنگی به‌هنگام وضع حمل از دنیا رفت. شاه‌جهان نیز بعد از مرگش در اینجا دفن شد.

معماری تاج محل ترکیبی از معماری ایرانی، هندی و اسلامی است و در ساخت آن هزاران هنرمند و معمار از نقاط مختلف آسیا به‌خصوص ایران، شبه قاره هند، آسیای میانه و آناتولی سهیم بوده‌اند. این بنای بزرگ و دیدنی، در باغی وسیع به مساحت ۱۸ هکتار قرار دارد. یک نهر آب طولانی در مرکز این باغ وجود دارد که به شیوه باغ‌های ایرانی طراحی شده‌ است. در داخل آرامگاه تاج محل، قبر شاه جهان و ارجمندبانو دیده می‌شود که با سنگ مرمر یکپارچه مزین شده است. در کنار سنگ مرمر قبر، سمت راست به خط نسخ فارسی رایج دوره صفویه نوشته‌ای حک شده است. روی دیوارهای بیرونی تاج محل آیه‌هایی از قرآن با مضمون عدالت نوشته شده ابت. کمتر کسی است که در سفر به هند تماشای این بنا را از دست بدهد. این بنای ساخته شده از مرمر در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

قلعه آگرا Agra Fort

قلعه‌ی ارزشمند آگرا که قدمت آن به قرن شانزدهم می‌رسد، به دستور اکبر شاه، پادشاه مغول ساخته شده است. این قلعه ساخته شده از سنگ ماسه سرخ رنگ با دیوارهایی به طول دو و نیم کیلومتر، شهر سلطنتی امپراتوری مغولی هند یا گورکانیان را در خود جای داده است. در اطراف دیوارهای قلعه، خندقی وجود دارد که به رودخانه یامونا متصل است. در این منطقه کاخ‌های افسانه‌ای و مجلل، مانند کاخ جهانگیر و خاص محل، سرسرای تماشاگران مانند دیوان خاص و دو مسجد زیبا را خواهید دید. در این قلعه به خوبی شکوه معماری اسلامی ایرانی دیده می‌شود. قلعه آگرا از سال ۱۹۸۳ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.

مجموعه فاتح پور سیکری Fatehpur Sikri

فاتح پور سیکری به معنی شهر پیروزی در نزدیکی آگرا قرار گرفته است. این شهر توسط سومین پادشاه مغول هند به نام اکبرشاه ساخته شد. مجموعه فاتح پور سیکری، دارای دو بخش تاریخی است. یک قسمت سیکری که کاخ پادشاهی بوده و دیگری فاتح‌پور که مسجد جامع بوده است. در این شهر تماشایی، تالار شنوندگان، مکان‌ها و مسجدها هنوز سالم هستند که می‌توانیم به پنج محل و بلنددروازه اشاره کنیم. معماری بناها، به خصوص نقوش ستون‌ها از معماری اسلامی، هندو و مسیحی تاثیر گرفته است. این شهر قدیمی در سال ۱۹۸۶ در میراث جهانی یونسکو ثبت شد. 

شهر جیپور Jaipur

شهر جیپور در شمال غربی کشور هند قرار دارد و به علت وجود ساختمان‌های صورتی رنگ، به شهر صورتی معروف است. جیپور زادگاه صنایع سنتی و مدرن است. دیدنی‌های این شهر، آن را به یکی از مناطق محبوب گردشگران هند مبدل کرده است. همراه ما باشید تا جاذبه‌های این شهر را ببینیم.

قلعه امبر Amer Fort

قلعه آمبر در چند کیلومتری شهر جیپور به روی ارتفاعات قرار گرفته است. این بنا دارای سبک معماری هندی ایرانی است. شما می‌توانید با فیل‌سواری و یا جیپ سواری به تماشای آن بروید. قلعه امبر، ییلاق خاندان سلطنتی به حساب می‌آمده است.

این قلعه دارای آینه‌کاری‌‌های زیبایی به روزی دیوارها، سقف، درها و پنجره است که به جز زیبایی کاربرد روشنایی هم داشته است. شب‌ها، شمعی را روبروی آینه روشن می‌کردند تا با انعکاس نور آن فضا روشن شود. معماری ایرانی این بنا را می‌توانید از مسجد و محراب‌هایش متوجه شوید و معماری هندی آن از گنبدهای کوچک بالای هر ساختمان معلوم است. در برخی بناها، نقاشی‌های ایرانی، گل و بته دیده می‌شود.

هوامحل Hawa Mahal

هوا محل نام قصری صورتی رنگ با شکوه و مجلل در شهر جیپور است. این بنا ساخته شد تا زنان حرمسرا و زنان سلطنتی زندگی مردم کوچه را از طریق پنجره‌های مشبک رو به خیابان بدون مزاحمت ببیند.