استفاده از کنسرو در سفر

تورهای ترکینگ

غذاهای کنسروی در سفر

8 دلیل برای استفاده از کنسرو و غذاهای کنسروی در مسافرت

• کنسرو نیازی به یخچال ندارد. این مورد شاید بزرگ‌ترین حسن استفاده از کنسرو باشد. کوله پشتی‌تان بهترین جا برای نگهداری کنسرو است. البته اگر راهی مناطق بسیار گرم و مرطوب هستید، سعی کنید از قرار دادن قوطی کنسرو در جای خیلی گرم پرهیز کنید. با وجود این، منظورمان این نیست که برای خنک نگه داشتن کنسرو در شرایط آب و هوایی بسیار گرم نیاز به یخچال دارید. همین که در معرض تابش مستقیم نور خورشید نباشد و مواردی از این دست کفایت می کند.
• کنسروها برای نگهداری و حمل‌شان نیازی به ظرف ندارند. با همراه داشتن کنسرو، ظروف مورد استفاده در سفر را کاهش دهید. قوطی کنسرو محافظ موارد درون آن است و احتیاجی نیست برای حمل کنسروها به خصوص در سفر یا حتی برای مسافت‌های طولانی ظرف خاصی تهیه کنید. هر چند توصیه می‌شود از یک نایلون پلاستیکی استفاده کنید و آن را دور قوطی کنسرو بپیچید. 
• هر کنسرو خودش به تنهایی یک غذای کامل است. نیازی نیست تا چاشنی خاصی در کنار آن قرار دهید یا مثلا از روغن و ادویه برای آماده کردن و کامل کردن غذای یک قوطی کنسرو استفاده کنید. در صورت تمایل، می‌توانید از کنسروهای سبزیجات استفاده کنید و در کنار کنسروی که غذای اصلی‌تان است، دورچین خوشمزه‌ای را نوش‌جان کنید.
• همه جای دنیا می‌توانید کنسرو تهیه کنید. حتی امروزه در دورافتاده‌ترین مناطق روستایی ایران هم امکان استفاده از کنسرو و تهیه آن وجود دارد. کافیست قبل از سفر سری به فروشگاه نزدیک محل کار یا زندگی‌تان بزنید. انواع و اقسام کنسروها برای فروش تهیه شده‌اند.
• همیشه در سفر، نمی‌توان آشپزی کرد. بنابراین یک راهکار مناسب استفاده از کنسرو در سفر است. اگر در سفر، قصد کمپینگ در دل طبیعت را دارید، کنسرو یکی از وسایل موردنیاز کمپینگ خواهد بود. حتی اگر در تمایلی به استفاده از کنسرو ندارید، باز هم توصیه می‌کنیم یک یا دو قوطی برای احتیاط در کوله سفرتان قرار دهید. گاهی یک قوطی کنسرو در شرایطی که دسترسی به هیچ غذایی برای رفع گرسنگی ندارید می‌تواند جان‌تان را نجات دهد. 
• هر سلیقه‌ غذایی که داشته باشید، کنسروی برای آن وجود دارد. تنوع کنسروها آنقدر زیاد است که برای تمام سلیقه‌های غذایی می‌توان کنسروی را معرفی کرد. کنسرو سبزیجات تا کنسرو خورش‌های مختلف و... 
• حمل قوطی کنسرو راحت است. به سادگی سوراخ نمی‌شود، نمی‌شکند و در برابر ضربه مقاوم  است، البته نه ضربه با وسیله‌ای تیز و بسیار محکم.
• گاهی در سفر وقتی در منطقه خاصی هستید و نمی‌خواهید توجه حیوانات را جلب کنید، استفاده از کنسرو به جای وعده‌های غذایی معمولی بسیار کارآمد است. می‌پرسید چطور؟ طبخ غذا و بوی ناشی از آن یا بر پا کردن آتش، برای کباب کردن موادغذایی توجه حیوانات را به خود جلب می‌کند. استفاده از کنسرو، به خصوص کنسرو سبزیجات که بوی خاصی ندارند می‌تواند بسیار مفید باشد. 

برای استفاده از کنسرو چطور آن‌ها را آماده کنیم؟

به هر نوع غذایی که به روش صنعتی پخته و درون ظروف مخصوصی بسته‌بندی شود که ماندگاری آن بدون نیاز به یخچال و فریزر یک تا دو سال طول می‌کشد غذای آماده کنسروی گویند. هدف از ابداع آن هم سیر کردن سربازان و نظامیانی بود که در گذشته‌های بسیار دور در جنگ‌ها، امکان تهیه و طبخ غذای تازه نداشته‌اند. امروزه مصرف غذاهای کنسروی به خصوص انواع خورش‌ها، خورا‌ک‌ها و حتی پلوهای کنسروی زیاد شده و به همین دلیل سئوالات بسیاری هم در مورد جوشاندن کنسرو و نحوه آماده کنسرو قبل از استفاده به وجود آمده. سئوالات دیگری مانند این که غذاهای کنسروی چگونه تهیه و چه نوع مواد نگهدارنده‌ای به آن افزوده می‌شود، ارزش تغذیه‌ای آن‌ها در مقایسه با غذاهای خانگی و محلی چه میزان است و انواعی از کنسروها که اخیرا در ظروف آلومینیومی بسته‌بندی می‌شوند نیاز به جوشیدن دارد یا نه از جمله این پرسش‌هاست.

برای استفاده از کنسرو حتما باید آن را بجوشانید؛ پس جوشاندن کنسرو ضروری است. در سفر، با استفاده از کپسول‌های کوچک سفری می‌توانید به راحتی کنسروتان را بجوشانید. به یک ظرف متناسب با اندازه کنسروتان و مقداری آب احتیاج دارید. نیازی نیست حتما آب تصفیه شده باشد، از آب رودخانه هم می‌توانید استفاده کنید. کنسرو را درون آب جوش بیندازید تا به مدت 20 دقیقه در آب بجوشد. غذای مورد علاقه‌تان در 20 دقیقه آماده است. 

یک تصور غلط وجود دارد که معتقد است چون کنسروهای جدید در ظروف آلومینیومی تهیه می‌شوند، قبل از استفاده نیازی نیست جوشانده شوند. باید به شما بگوییم این تصور کاملا غلط است. تمام کنسروها با هر محتوایی قبل از مصرف باید جوشانده شوند.

غذاهای کنسروی، مواد نگهدارنده ندارد

بسیاری از افراد بر این باورند که انواع کنسروها از جمله خورش‌ها و خوراک‌های آماده، حاوی مواد نگهدارنده هستند و برخی کارشناسان که از علوم غذاهای صنعتی آگاهی و شناخت درستی ندارند در مصاحبه‌ها و گفت و گوهای‌شان، به وجود مواد نگهدارنده در غذاهای کنسروی اشاره کرده و از این بابت استفاده از کنسروها را منع می‌کنند، اما واقعیت این نیست.

پس از آن‌که مواد اولیه غذاهای کنسروی تهیه شد، این مواد در زمان و حرارت تعریف شده‌ای نیم‌پز می‌شود. پس از این مرحله، این ترکیبات به صورت داغ داخل قوطی‌های فلزی یا ظروف آلومینیومی مخصوصی که برای کنسرو به کار می‌رود ریخته و بلافاصله دربندی می‌شود، سپس این ظروف را داخل اتوکلاو گذاشته و محتویات آن به طور کامل با بخارآب می‌پزد. در این حالت فشار و دمای داخل ظروف به شدت بالا رفته و همین افزایش دما موجب انهدام سرسخت‌ترین میکروب‌ها و استریل شدن آن می‌شود. پس از این مرحله، بلافاصله ظروف را تا دمای معینی سرد کرده و در نتیجه، حرارتی که فشار درون ظرف را بالا برده از حالت گازی به مایع تبدیل و ظرف کنسرو و محتویات درون آن فشرده و به نوعی بی‌هوا (وکیوم) می‌شود. بر این اساس، شرایط زنده ماندن میکروب‌ها در چنین محیطی غیرممکن و مدت زمان نگهداری محصول افزایش می‌یابد و این همان عاملی است که کنسرو را از مواد نگهدارنده بی‌نیاز می‌کند. البته خوب است بدانید به گفته متخصصان برخی غذاها که درون ظروف یا کیسه‌های پلاستیکی وکیوم می‌شود ممکن است حاوی درصدی مواد نگهدارنده باشد.

کنسرو، مواد افزودنی دارد

به رغم این که کنسروها به مواد نگهدارنده یا ضد میکروب نیازی ندارند، اما افزودنی‌هایی چون انواع ادویه‌جات، نمک، اسانس، مواد رنگی طبیعی یا مصنوعی، تثبیت کننده‌ها، استحکام دهنده‌ها و امولسیون کننده‌ها جزء جدایی‌ناپذیر برخی کنسروها بوده و این همان عاملی است که مصرف مستمر و زیاد از حد کنسرو را محدود می‌کند.

میزان سدیم این غذاها گرچه استاندارد و تعریف شده است، اما برای مبتلایان به پرفشاری خون، بیماران قلبی ـ عروقی و نارسایی کلیوی محدودیت مصرف دارد و چربی بالای انواعی از کنسروها برای افراد با چربی خون بالا مضر است. هم‌چنین مصرف بیش از حد کنسرو برای کودکان، زنان باردار و البته افراد سالم توصیه نمی‌شود.

همه کنسروها را بجوشانید

خیلی از افراد فکر می‌کنند فقط کنسرو ماهی را باید جوشاند و کنسروهایی چون کنسرو لوبیا چیتی، کنسرو ذرت و نخود فرنگی، کنسرو خورش‌های آماده، کنسرو استیک، کنسرو خوراک‌ها و پلو را نجوشانده استفاده می‌کنند و متاسفانه با تمام اطلاع‌رسانی‌هایی که در این زمینه صورت گرفته هنوز هم کسانی هستند که حتی از جوشاندن کنسرو ماهی نیز بی‌اطلاع‌اند. حتی وقتی خبری ناشی از مسمومیت با کنسرو شنیده می‌شود عده‌ای که ناآگاه هستند، علت آن را وجود سیانور در کنسرو می‌دانند. در حالی که اصلا درست نیست. نجوشاندن کنسروها دلیل عمده بروز مسمومیت غذایی با استفاده از کنسرو است. 

اما باید بدانید در صنعت، اگر کنسرو درون اتوکلاو به اندازه کافی حرارت نبیند باکتری کلستریدیوم بوتولینوم در داخل ماده غذایی بخصوص غذاهای گوشتی باقی و در شرایط بی‌هوازی تولید سمی مهلک می‌کند.

بنابراین قبل از باز کردن بسته‌بندی، کلیه کنسروها حتی آن‌ها را که ظروفی از جنس آلومینیوم دارند، پس از به جوش آمدن آب به مدت ۲۰ دقیقه بجوشانید. یادتان باشد آب جوش باید سطح کنسرو را بپوشاند. این را هم بدانید ظروف آلومینیومی به نفوذ آب مقاوم هستند، پس نگران نفوذ رطوبت به داخل ماده غذایی درون قوطی کنسرو نباشید.

همچنین از قرار دادن قوطی کنسرو روی حرارت اجاق گاز اجتناب کنید، چرا که حرارت مستقیم در مدت زمان تعریف شده موجب آسیب به بافت و مواد مغذی غذای کنسرو می‌شود و در صورت بسته بودن در کنسرو موجب ترکیدگی ظرف می شود.

برخی کارشناسان معتقدند حرارت مایکرویو ممکن است به بدنه ظروف آلومینیومی آسیب رساند. این ظروف همچون قوطی‌های فلزی در برابر فساد باد کرده و غیر قابل مصرف می شود.

در ضمن از برخورد ظروف آلومینیومی با اجسام تیز و برنده جلوگیری کنید و پس از باز کردن محصول یک تا دو روز می‌توانید محصول را داخل یخچال در ظروف شیشه‌ای نگه دارید.

وعده‌های غذایی در سفر بهتر است سبک باشد؛ مثلا یک ناهار سبک در سفر و استفاده از مواد ارگانیک و طبیعی می‌تواند انتخاب خوبی باشد.