درویش های چرخان در استانبول
چه سماع است که جان رقصکنان میگردد/ چه صفیر است که دل بال زنان میآید. رقص سماع ریشه در عقاید جلالالدین محمد بلخی دارد. امروزه، برای بزرگداشت این عارف نامی در نقاط مختلف جهان، مراسمی برپاست که رقص سماع جزئی از این مراسم است. استانبول هم مانند دیگر شهرهای ترکیه از جمله در تور قونیه برای بزرگداشت مولانا، مراسمی را برگزار میکند که تا حدودی با مراسم قونیه متفاوت است. در استانبول، به کسانی که به این رقص میپردازند، درویش های چرخان میگویند. درویش های استانبول مدام میچرخند و از این طریق به خدای خود نزدیک میشوند. در این مطلب با درویش های چرخان استانبول بیشتر آشنا شوید.
در مورد رقص سماع درویشان بدانید
سماع در لغت به آوایی گوشنواز و عرفانی اطلاق میشود. مراسم عرفانی رقص سماع نیز برگرفته از همین نام است. میگویند برای نخستین بار حالت سماع برای مولانا رخ داد. زمانی که در بازار زرکوبان در حال گشت و گذار بود صدای ضربات به زر باعث شد از حالت عادی خارج شود و به رقص و چرخش درآید. مراسم رقص سماع ریشه در همین رویداد دارد؛ چنانچه مریدان او به صورت هماهنگ با هم میچرخند تا به حالت سماع مولانا نزدیک شوند. مراسم رقص سماع دروشان استانبول معمولا با آوای نی و دف همراه است.
درباره درویش های چرخان استانبول
درویش های استانبول به هنگام مراسم رقص سماع لباسهای مخصوصی به تن میکنند. هر تکه از پوشش درویشان چرخان نمایانگر موضوعی است. لباسهای بلند و سفیدشان نماد کفن و کلاههای بلند و تیرهشان نمایانگر سنگ قبر است. درویش های استانبول با دستانی باز مدام در حال چرخیدن هستند. گویی آنها در این جهان نیستند. یک دست آنها رو به آسمان دارد و دست دیگرشان سمت زمین است. این رقص سماع نام دارد و هر کدام از حرکات آنها معنایی دارد. درویش های استانبول معتقدند که با چرخیدن و آوردن نام (Allah) جسم و روحشان پر از روح خداوند شده و با او یکی می شوند.
مراسم رقص سماع استانبول در میان گردشگران
هرساله گردشگران بیشماری برای تماشای مراسم رقص سماع راهی استانبول و قونیه میشوند. این مراسم حتی برای کسانی که شناخت چندانی از مولانا ندارند میتواند جذاب باشد. مراسم پرشور رقص سماع درویشان در سالروز درگذشت این شاعر بزرگ یعنی در تاریخ 10 تا 17 دسامبر در تور قونیه برگزار میشود.
رقص سماع درویش های چرخان را کجای استانبول ببینیم؟
درویش های استانبول در موزه گالاتا مولوی (Galata Mevlevi)
این موزه در نزدیکی منطقه Galipdede واقع شده و یکی از جاهای دیدنی استانبول است. هر یکشنبه از ساعت 7 بعدازظهر میتوانید مراسم رقص سماع درویش های استانبول را در موزه گالاتا ببینید. از آنجایی که این مراسم طرفداران بیشماری دارد بهتر است از یک روز قبل بلیت آن را رزرو کنید.
مسیر دسترسی به موزه گالاتا: اگر در نزدیکی میدان تکسیم باشید، دسترسی به برج گالاتا بسیار راحت است؛ چراکه برج گالاتا و خیابان استقلال استانبول در نزدیکی این میدان واقع شدهاند. قبل از شروع مراسم رقص سماع درویش های استانبول سری به خیابان استقلال و برج گالاتا بزنید.
درویش های استانبول در منطقه فاتح
جای دیگری که میتوانید مراسم رقص سماع درویش های استانبول را ببینید، محله فاتح است. محله فاتح در بخش آسیایی استانبول واقع شده تجربه بینظیری برای علاقهمندان به رقص سماع میآفریند. در مطلب «راهنمای حمل و نقل عمومی استانبول» میتوانید برای رسیدن به منطقه فاتح استانبول کمک بگیرید. همچنین اگر در بخش اروپایی استانبول هستید و میخواهید به منطقه فاتح بروید مطلب «چطور بین دو بخش اروپایی و آسیایی استانبول تردد کنیم؟» راهنمای شما خواهد بود.
کارگاههای درویش های چرخان استانبول
اگر میخواهید این مراسم رقص سماع را به صورت جدیتر دنبال کنید به کارگاههای درویش چرخان استانبول سر بزنید. برای شرکت در این کارگاهها باید هزینه بیشتری بپردازید. مسلما اطلاعات دقیقی در این کارگاهها به دست خواهید آورد.
رقص سماع درویشان چرخان در آرامگاه و موزه مولانا در قونیه
اگر مایل باشید قدری از استانبول فاصله بگیرید، میتوانید مراسم رقص سماع را با شکوه بیشتری ببنید. جاذبههای گردشگری قونیه کم نیستند. در آرامگاه مولانا واقع در تور قونیه و تور کاپادوکیا، درویش های چرخان با شور و حال دیگری این مراسم رابه جا میآورند.
مراسم درویشهای چرخان را جدی بگیرید
درویشهای چرخان یک مراسم بسیار مهم برای اجرا کنندهها و بخش زیادی از مردم ترکیه است. اگرچه این مراسم به عنوان یک جاذبه توریستی شناخته میشود و عموم مردم میتوانند در آن شرکت کنند، اما یک مراسم کاملا جدی است. بر هم زدن نظم جلسات سماع، عکاسی با دوربین فلش دار و یا صدای خنده و شوخی، در مراسم ممنوع است. از یاد نبرید که سماع درواقع یک مراسم مذهبی است و اگر انتخاب کردهاید که در تور قونیه یا تور کاپادوکیا و یا انواع تور ترکیه دالاهو به دیدن این مراسم بروید، حتما نظم و قوانین آنرا رعایت کنید.
حرکات دراویش به چه معناست؟
اگر در طول برنامه درویش های چرخان این سوال برایتان پیش آمد که این حرکات به چه معناست، خوب است بدانید که هر قسمت از برگزاری این مراسم، دلیل و مفهومی دارد. در کتاب شاهنامه، اولین چرخش درویش خان را به خسرو کیانی نسبت دادند. پس از آن صوفیان، چرخشهایی را انجام دادند که به موجب شنیدن صدای دف و نی و اشعار آهنگین بوده است. لباس درویش های چرخان سفید و بلند است تا تعالی روح را نشان دهد و از ابعاد جسمانی بکاهد. معمولا درویش های چرخان که در تور قونیه آنها را میبینیدریال یک دست به آسمان و یک دست به سمت زمین دارند. این حرکت به معنای اتصال آسمان و زمین و دریافت حالات روحانی است. درویش های چرخان در گذشته فقط در خانقاه، گوشه و مجالس خصوصی این مراسم را اجرا می کردند. اما حالا این مراسم با تمهیداتی در جوامع عمومی نیز اجرا میشود.
لینک کوتاه:
http://dlho.ir/n4427 کپی کردنکارشناس ارشد فلسفه غرب، علاقهمند به سینما، مطالعه و ورزش
سلام
خوشحالیم که در این تور با ما همسفر بودین. دالاهو به داشتن همسفران خوبی مثل شما افتخار می کنه. امیدواریم باز هم با شما در تورهای آتی دالاهو همراه باشیم.
با تشکر از پیام شما